Mechanizm kształtowania się cen
Z Wikipedii
Należy w nim poprawić: brakuje krzywych podaży i popytu, i spojrzenia na sprawę nie tylko z punktu widzenia agrobiznesu.
Więcej informacji co należy poprawić, być może znajdziesz na odpowiedniej stronie. W pracy nad artykułem należy korzystać z zaleceń edycyjnych. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.
Możesz także przejrzeć pełną listę stron wymagających dopracowania.
Mechanizm kształtowania się cen – istotny element w zrozumieniu ekonomicznej teorii wartości.
[edytuj] Ogólny zarys problematyki
Wśród instrumentów regulowania rynku największe znaczenie ma cena. Wszystkie elementy rynku (podaż, popyt, cena) podlegają nieustannym zmianom pod wpływem decyzji i działań podmiotów rynku. Podstawowe znaczenie dla kształtowania się jego równowagi mają zależności pomiędzy podażą a ceną oraz między popytem a ceną.
Równowaga rynkowa jest to stan, gdy ilość towarów i usług, którą kupujący zamierzają nabyć po danej cenie, odpowiada ilości dóbr, którą producenci zamierzają dostarczyć i sprzedać po danej cenie na rynku. Cena zapewniająca równowagę między podażą a popytem jest ceną równowagi.
W przypadku podaży większej od popytu na ogół następuje spadek cen i pojawia się nadwyżka rynkowa. Natomiast gdy popyt będzie większy od podaży, to nastąpi wzrost cen i pojawi się niedobór rynkowy, np. w przypadku nieurodzaju.
Ogół procesów dostosowawczych na rynku określa się mianem mechanizmu rynkowego, jest to mechanizm samoregulacji, doprowadzający do stanu równowagi rynkowej. Najważniejszym elementem mechanizmu rynkowego jest cena.
[edytuj] Ceny w rolnictwie
Dla rolnictwa bardzo ważny jest absolutny poziom cen rolnych. Do najbardziej znanych sposobów jego ustalania należą:
1. Metoda kosztowa zakłada, że cena jest pochodną kosztów poniesionych na wytworzenie danego dobra. Odstąpienie od tej metody i zerwanie wzajemnego związku miedzy ceną a kosztami może powodować określone skutki dochodowe. Jeśli bowiem cena nie pokrywa kosztów produkcji gospodarstwa, to ponosi ono straty, dochody spadają do bardzo niskiego poziomu, co zagraża funkcjonowaniu gospodarstwa i bytu rodziny rolniczej.
2. Metoda parytetowa zakłada, że poziom cen otrzymywanych przez rolników winien kształtować się na poziomie gwarantującym ogółowi rolników dochód porównywalny z dochodem innych grup zawodowych. W przypadku dysparytetu państwo powinno ingerować w ceny produktów rolnych przez ich podtrzymywanie lub podwyższanie do odpowiedniego poziomu.
3. Metoda rynkowa zakłada, że ceny są pochodną swobodnej gry rynkowej, czyli w każdym momencie zależą od relacji podaży i popytu. Zgodnie z tą metodą dobro na rynku warte jest tyle, ile gotów jest zapłacić za nie ostatni nabywca, tj. oferujący najwyższą cenę. Nie ma tu związku między ceną a kosztami produkcji. Nabywcy (konsumenta) nie interesuje wysokość kosztów poniesionych na wytworzenie danego dobra, lecz to czy zaspokaja ono jego potrzeby i czy nie można tej potrzeby zastąpić dobrem tańszym, oferowanym przez innego producenta.
4. Metoda mieszana polega na tym, że przy ustalaniu cen bierze się pod uwagę szereg czynników ekonomicznych, społecznych i politycznych w danym okresie, decydujących o rozwoju sytuacji społeczno-gospodarczej.
We wszystkich segmentach agrobiznesu ceny kształtują się swobodnie na rynku (rynkowa metoda kształtowania cen). Wyjątek stanowi rolnictwo, w którym państwo dokonuje interwencji, gdyż stanowi ono najsłabszy element agrobiznesu i bez wsparcia z zewnątrz ulega degradacji ekonomicznej.
