Metta
Z Wikipedii
Mettā (Pāli) lub Maitrī (Skt.) oznacza bezwarunkową i nie przywiązaną do konkretnych obiektów miłującą dobroć, kochającą życzliwość, miłowanie. Jest ona częścią dziesięciu paramit buddyjskiej szkoły Theravada, a także pierwszą z Czterech Niezmierzoności. Praktyka mettā bhāvanā (pielęgnowanie mettā) jest popularną formą medytacji w buddyzmie, praktykowaną ze świadomym oddychaniem, która polega na koncentracji ukierunkowanej na rozwijanie współczucia.
Obiektem medytacji mettā jest praktyka miłującej dobroci (miłości bez przywiązania, miłości nie-wyłączającej) wobec wszystkich czujących istot. Praktykę zazwyczaj rozpoczyna się od kultywowania miłującej dobroci w stosunku do siebie samego (choć nie jest to w szczególny sposób wskazywane przez Buddę w sutrach), następnie pole skupienia rozciąga się na osoby bliskie sercu, przyjaciół, nauczycieli, znajomych i obcych ludzi, a w końcu na wrogów i nieprzyjaciół. Praktyka ta jest dobrym sposobem na wyciszenie rozproszonego emocjami umysłu, ponieważ jest lekarstwem na gniew. Osoba praktykująca mettā nie będzie łatwo poddawała się wpływowi gniewu i szybko wygasi gniew, który zaczyna się pojawiać. Jako pochodna praktyki pojawią się takie jakości jak troska o innych, bezwarunkowa miłość.
Buddyści wierzą, że ten kto praktykuje mettā stanie się pogodzony i spokojny, ponieważ nie będzie widział potrzeby żywienia do kogoś urazy czy doświadczania wrogości. Nauczyciele buddyjscy zalecają medytację nad mettā jako antidotum na bezsenność i koszmary. Rozwijając mettā praktykujący wyrabia w sobie odważne a zarazem łagodne podejście do własnych przeszkadzających uczuć, co pomaga mu bez awersji wchodzić z nimi w kontakt. Takie podejście jest jednym z fundamentów udanej buddyjskiej medytacji, a doświadczane w taki sposób emocje służą praktykującemu w rozwijaniu oświeconej postawy, ponieważ nie są tłumione, nie są reaktywnie wyrażane w niekontrolowany sposób, nie są poddawane racjonalnej analizie, lecz są przedmiotem niewartościującej obserwacji. Efektem tego procesu jest coraz silniejszy, w miarę postępowania praktyki, kontakt z uczuciami, które w odbiorze nie niosą już niebezpieczeństwa i dyskomfortu, ale uwrażliwiają serce i budzą nieustraszoność u przeżywającego.
Także u ludzi przebywających w pobliżu osoby przepełnionej mettā zauważa się odczuwalne polepszenie samopoczucia i częstszą skłonność do radości. Promieniująca mettā przynosi światu miłość, pokój i radość.
Spis treści |
[edytuj] Medytacja Mettā: praktyka miłującej dobroci
Mettā wyraża przyjaźń i zaniechanie agresji, jak również "mocne życzenie szczęścia dla innych". Wyraża także mniej oczywiste lub bezpośrednie jakości, jak okazywanie cierpliwości, wrażliwości i poszanowania. Chociaż odnosi się to do wielu z pozoru rozbieżnych postaw, mettā jest tak naprawdę pewną bardzo specyficzną formą miłości, czy raczej miłowania – dbającą o innych bez względu na osobiste korzyści – i przez to podobną do miłości każdej osoby do swojego rodzica lub swojego dzieckia. Na poziomie konceptualnym energia ta jest truda do opisania w słowach; jednak wykonując praktykę Mettā medytujący recytuje określone słowa i zdania celem wzbudzenia owego "bezgranicznego uczucia ciepła w sercu". Siła tego doznania nie zależy i nie jest ograniczona przynależnością do konkretnej rodziny, religii, lub klasy społecznej. W rzeczy samej Mettā jest narzędziem, które pozwala wrodzonej szczodrobliwości i dobroci na wyrażanie się w stosunku do wszystkich istot, i w konsekwencji, praktykujący odnajduje prawdziwe szczęście w szczęściu innych osób, bez znaczenia kim są. W efekcie praktykujący doświadcza swojej wrodzonej podstawowej dobroci, zdolności kochania i życzliwości, co może znacząco zmienić jego pogląd na temat samego siebie i świata.
[edytuj] Sześć stopni
Pełne instrukcje dla teorii i praktyki mettā bhāvanā są dostępne w skryptach buddyjskich Visuddhimagga ("Ścieżka do czystości"), Rozdział IX.
Sześć stopni medytacji mettā bhāvanā, które są najczęściej dostępne i stosowane dotyczy kultywowania miłującej dobroci w stosunku do:
- siebie samego
- dobrego przyjaciela
- osoby 'neutralnej'
- trudnej osoby
- wszystkich czterech powyższych
- a następnie stopniowo całego wszechświata
- (Kamalashila 1996, str. 25-26)
W przypadku punktu 2. należy unikać wybierania kogoś, kto jest dla nas seksualnie atrakcyjny, lub kogoś znacznie młodszego bądź starszego od siebie, a także osób martwych. W przypadku punktu 3. należy wybrać kogoś, z kim mamy styczność niemalże codziennie, lecz kto nie wzbudza w nas silnych pozytywnych lub negatywnych emocji. W przypadku punktu 4. tradycyjnie wybiera się "wroga", lecz unikając osoby, która właśnie zruinowała życie praktykującego, chyba że jest się doskonale ugruntowanym w praktyce uważności. W przypadku punktu 5. należy traktować wszystkich na równi, jako w tym samym stopniu zasługujących na miłującą dobroć.
[edytuj] Sutra Dobroci
Medytacja Mettā jest uznawana za słowa Buddy (Karaniya Metta Sutta, "Sutra Dobroci", Khp 9, Sn 1:8.):
- Oto te dobre czyny pozwalają osiągnąć stan spokoju: bycie dostępnym, uczciwym, prostolinijnym, uprzejmym, delikatnym i niezarozumiałym.
- Łatwym do zadowolenia, skromnym w utrzymaniu, łagodnym, mającym niewiele obowiązków do spełnienia, oraz oszczędnym.
- Dzięki uspokojeniu umysłu - przenikliwym.
- Ani zbyt śmiałym, ani desperacko przywiązanym do rodziny.
- Traktującym wszystkie niewłaściwe uczynki tak jak inni mędrcy.
- Niech szczęście i łagodność trwają, niechaj wszystkie istoty osiągną pomyślność.
- Niechaj wszystkie istoty które żyją; niedołężne, silne czy jakiekolwiek inne, długie i duże, średnie, krótkie i małe, widzialne i niewidzialne, żyjące daleko i tuż obok, narodzone czy mające przyjść na świat - niechaj wszystkie istoty będą szczęśliwe i mają się dobrze.
- Niech się nie umniejsza niczyjej wartości i bez powodu uważa kogoś za gorszego.
- Niech się nie sprawia przykrości innym będąc prowokowanym przez gniewne i awersyjne usposobienie.
- Niczym matka troszcząca się o życie swojego jedynego syna, takie samo nastawienie należy rozwijać wobec wszystkich istot, bez wyróżniania.
- Rozwijaj pełną miłości dobroć względem wszystkich istot, bez rozróżniania, czy to w górze, czy u dołu, czy w środku. Bez przeszkód, nienawiści, czy wrogości. Czy to stojąc, siedząc czy idąc, a nawet leżąc, lecz nie śpiąc. Wzbudzaj w sobie tę wolę i nastawienie, to jest nazywane domena najwyższych bogów. Nie tkwiąc w jakichkolwiek poglądach, lecz postępując etycznie i dochodząc do właściwych poglądów, żądze zmysłowości wyciszą się i nie będzie się już nigdy więcej poczętym w łonie.
[edytuj] Potrzeba kochania
-
- Budda określił Maitrī, kochającą życzliwość, jako piękno. Jeśli praktykujemy kochającą życzliwość, wtedy to, czego doświadczamy, jest Pięknem. Byłem bardzo poruszony, gdy to usłyszałem. Ktoś z dobrym sercem, kto zawsze pragnie robić coś, by przynieść ulgę, przynieść radość, przynieść poczuce szczęścia innym - jeśli kochamy kogoś takiego, znamy kogoś takiego, mamy wielkie szczęście. Motywacją takiej osoby jest energia przynoszenia szczęścia i radości ludziom, zwierzętom, warzywom. I gdy możemy z kimś takim żyć przez pewien czas, dochodzimy do wniosku, że on/ona naprawdę urzeczywistnia te wartości. To, co widzimy jak piękno - to energia, która czyni tę osobę piękną. Gdy możemy doświadczać, czuć tę energię piękna w nim/w niej, mamy także możliwość poczucia jej w sobie. Nie wierzymy, że ją mamy, nie wierzymy, że jesteśmy zdolni do miłości i bycia kochającym, bycia współczującym. Mamy kompleks, że tej miłości w nas nie ma, że nie umiemy kochać. I cierpimy przez to przekonanie. Pogardzamy sobą. Nie doceniamy siebie. Myślimy, że jesteśmy nic nie warci. Ale jeśli mamy to szczęście kochać kogoś, kto posiada energię Maitrī, kochajęcej życzliwości, mamy szansę. Dzięki doświadczaniu tej energii w drugiej osobie mamy szansę doświadczyć jej w sobie.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Źródła
- Kamalashila (1996). Meditation: The Buddhist Art of Tranquility and Insight. Birmingham: Windhorse Publications. ISBN 1899579052.
- Tipitaka.pl - Sutra Dobroci