Niszczyciele typu Hamburg
Z Wikipedii
Niszczyciele typu Hamburg (Typu 101) to seria czterech zachodnioniemieckich okrętów, zbudowanych w latach 60. XX wieku, a także nazwa głównego okrętu typu. Były to jedyne niszczyciele zbudowane w Niemczech po II wojnie światowej.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Po II wojnie światowej marynarka wojenna RFN (Bundesmarine) podlegała ograniczeniom międzynarodowym, jednakże szybko zaczęła być wzmacniana w ramach NATO, jako przeciwwaga dla flot państw bloku wschodniego. Pierwszymi niszczycielami zachodnioniemieckimi było 6 amerykańskich okrętów typu Fletcher wojennej budowy, służących pod nazwami Z1 - Z6. Od 1955 zezwolono Niemcom na budowę własnych okrętów i podjęto wówczas decyzję o zaprojektowaniu nowych niszczycieli, oznaczonych początkowo Zerstörer 55 (niszczyciel 55). Planowano początkowo budowę aż 12 jednostek, lecz ostatecznie serię ograniczono do czterech, zbudowanych w stoczni Stülcken w Kilonii.
Budowę pierwszego okrętu "Hamburg" (D-181) rozpoczęto 29 stycznia 1959. Z powodu eksplozji gazu w stoczni, jego wejście do służby odwlekło się do marca 1964. Dalsze okręty, "Schleswig-Holstein", "Bayern" i "Hessen" weszły do służby odpowiednio w październiku 1964, w 1965 i 1968 (nazwy pochodziły od niemieckich landów i były wcześniej noszone, oprócz "Hamburg", m.in. przez pancerniki: "Schleswig-Holstein", "Bayern" i "Hessen"). Koszt budowy wynosił ok 105 milionów marek ("Hessen" - 134 mln).
Nazwa (znak taktyczny) | Położenie stępki | Wodowanie | Wejście do służby | Wycofanie |
---|---|---|---|---|
Hamburg (D181) | 29.01.1959 | 26.03.1960 | 23.03.1964 | 24.02.1994 |
Schleswig-Holstein (D182) | 20.08.1959 | 20.08.1960 | 12.10.1964 | 15.12.1994 |
Bayern (D183) | 15.02.1961 | 14.08.1962 | 06.07.1965 | 16.12.1993 |
Hessen (D184) | 05.02.1961 | 04.05.1963 | 08.10.1968 | 29.03.1990 |
[edytuj] Konstrukcja i ocena
Okręty typu Hamburg miały gładkopokładowy kadłub o niskich burtach, szeroko rozchylonych na boki w części dziobowej, z charakterystyczną wysoką i długą grupą połączonych nadbudówek, przy czym ściany dolnych pięter nadbudówki dziobowej stanowiły przedłużenie burt (przez ich sylwetkę, w Niemczech okręty te były nazywane "wieżowcami" - Hochhäuser). Cztery działa artylerii głównej w pojedynczych zamkniętych wieżach (produkcji francuskiej) rozmieszczono po dwie na dziobie i rufie, w dwóch poziomach. Okręty miały dwa kominy, w grupie nadbudówek. Nietypową cechą uzbrojenia było zastosowanie trzech nieruchomych wyrzutni torped 533 mm na dziobie i dwóch na rufie (zlikwidowanych podczas modernizacji pod koniec lat 70.).
Częściowo na skutek ograniczeń nałożonych na RFN, niszczyciele typu Hamburg były prawdopodobnie ostatnimi budowanymi na świecie niszczycielami klasycznymi - bez uzbrojenia rakietowego, przez co szybko stały się nieodpowiadające warunkom pola walki, przy tym kaliber ich artylerii był stosunkowo niewielki. Na skutek przerwy w projektowaniu okrętów w Niemczech, miały podobne wady do niemieckich niszczycieli sprzed II wojny światowej (od których były całkowicie odmiennymi konstrukcjami) - słabe własności morskie oraz wysokie sylwetki, z wysoko rozmieszczonymi masami. Miały też niewielki potencjał modernizacyjny. W ograniczonym stopniu zwiększyła ich możliwości bojowe przebudowa na niszczyciele rakietowe pod koniec lat 70., polegająca na zamianie trzeciej wieży artyleryjskiej na cztery wyrzutnie pocisków przeciwokrętowych MM38 Exocet. Po zakupie amerykańskich niszczycieli rakietowych typu Lutjens, marynarka niemiecka nie zamawiała już dalszych niszczycieli, lecz zaczęła rozwijać klasę fregat rakietowych.
[edytuj] Służba

Okręty typu Hamburg służyły w zachodnioniemieckiej marynarce - w 2. dywizjonie niszczycieli (Zerstörergeschwader) w Wilhelmshaven. przez kolejne 30 lat, będąc jednymi z jej większych jednostek. Podobnie jak inne zachodnioniemieckie okręty, nie miały epizodów bojowych. W 1980 "Bayern" został uszkodzony w kolizji z okrętem zaopatrzeniowym "Spessart".
W drugiej połowie lat 70. okręty zostały zmodernizowane, przez zainstalowanie wyrzutni pocisków przeciwokrętowych MM38 Exocet. Zmieniono też uzbrojenie torpedowe i zastosowano zamknięty mostek. Oznaczenie typu zmieniono wówczas na Typ 101A. Począwszy od "Hessen" w 1990, do 1994 wszystkie jednostki tej klasy zostały wycofane, będąc już przestarzałe, po czym sprzedane na złom za granicę.
[edytuj] Dane techniczne
- wyporność:
- standardowa: 4050 ton
- pełna: ton
- długość / szerokość / zanurzenie - 133,7 / 13,4 / 4,8 metrów
- napęd główny: 2 turbiny parowe WAHODAG o mocy łącznej 68 000 KM, 4 kotły parowe, 2 śruby napędowe
- prędkość maksymalna - 35 węzłów
- zasięg: 3400 mil morskich przy prędkości 18 w,
- załoga: 284
[edytuj] Uzbrojenie
- początkowo
- 4 pojedyncze armaty uniwersalne kalibru 100 mm w wieżach METL 53 (długość lufy - L/55 - 55 kalibrów)
- 8 działek plot 40 mm Bofors (4xII)
- 5 stałych wyrzutni torpedowych 533 mm dla torped Mk 37 (3 na dziobie, 2 na rufie)
- 2 pojedyncze wyrzutnie torpedowe 533 mm dla torped Mk 44 przeciw okrętom podwodnym (na burtach)
- 2 poczwórne miotacze rakietowych bomb głębinowych 375 mm Bofors
- 2 wyrzutnie bomb głębinowych
- 80-100 min (możliwość)
- po modernizacji (od 1975-1978)
- 3 pojedyncze armaty uniwersalne kalibru 100 mm w wieżach
- 8 działek plot 40 mm Breda (4xII, L/70 Model 64)
- 4 wyrzutnie kierowanych przeciwokrętowych pocisków rakietowych MM.38 Exocet
- 4 pojedyncze wyrzutnie torpedowe 533 mm dla torped przeciw okrętom podwodnym (na burtach)
- 2 poczwórne miotacze rakietowych bomb głębinowych
- 2 wyrzutnie bomb głębinowych
- 80-100 min (możliwość)
Wyposażenie elektroniczne
- radar nawigacyjny KH 14/9
- radary wykrywania powietrznego i nawodnego: SGR 103/12, SGR 105/04, SGR 110 (po modernizacji: SGR 114/10, SGR 116/04)
- radary artyleryjskie: M 4/2, M 9/3
- sonar: BV
- wyrzutnie celów pozornych (po modernizacji)