Pierścienie planetarne
Z Wikipedii
Pierścień planetarny jest pierścieniem złożonym z cząsteczek pyłu i innych małych cząstek orbitujących dookoła planety w cienkim obszarze o kształcie dysku. Najbardziej spektakularne i znane pierścienie planetarne należą do Saturna, ale wszystkie cztery największe planety Układu Słonecznego (gazowe olbrzymy: Jowisz, Saturn, Uran, Neptun) posiadają własne systemy pierścieni.
Pochodzenie pierścieni planetarnych nie jest dokładnie znane, prawdopodobnie zostały ukształtowane przez odpryski materii powstające przy zderzeniach dwóch ciał lub przez rozerwanie księżyca planety, gdy ta zbliżyła się za bardzo do planety i przekroczyła granicę Roche'a.
Skład cząstek składających się na pierścień jest różny, mogą składać się z krzemu lub z lodu. Większe skały także mogą występować. Czasami pierścienie posiadają tzw. księżyce "prowadzące" (lub księżyce pasterskie), czyli małe księżyce, których orbity przebiegają blisko zewnętrznych krańców pierścieni lub w przerwach między pierścieniami. Grawitacja księżyców pasterskich służy do utrzymania ostro zakończonych krawędzi pierścienia; materiał ten "dryfuje" w pobliże orbity księżyca pasterskiego i jest odrzucany w głąb pierścieni, wyrzucony z systemu pierścieni lub nawarstwia się na księżycu.
Para małych księżyców Jowisza, a mianowicie Metis i Adrastea, znajdują się w granicach pierścieni planetarnych Jowisza, oraz przekraczają granicę Roche'a. Jest to możliwe dlatego, że te pierścienie złożone są z materiału ściągniętego z tych dwóch satelitów przez siły pływowe Jowisza, prawdopodobnie ułatwione przez uderzenia materiału skalnego pierścienia na ich powierzchnie. Księżyc wewnątrz granicy Roche'a nie jest rozrywany tylko przez jego spajającą siłę, materiał, który jest "luźniejszy" odpada od powierzchni i wchodzi w skład pierścienia.
Pierścienie Neptuna są bardzo niezwykłe w tym, że składają się z niekompletnych łuków, gdy się je obserwuje z Ziemi, ale sonda kosmiczna Voyager 2 przekazała zdjęcia, na których widać kompletne pierścienie z jaśniejszymi łukami. Jest to wynik grawitacyjnego oddziaływania księżyca pasterskiego - Galatei i prawdopodobnie przez jeszcze innego nie odkrytego księżyca.
