Pogrom w Krakowie
Z Wikipedii
Pogrom w Krakowie – Wydarzenia antyżydowskie jakie miały miejsce w Krakowie 11 sierpnia 1945 roku.
Bezpośrednią przyczyną pogromu była krążąca po mieście plotka o rzekomym mordowaniu przez Żydów polskich dzieci. Zajścia miały miejsce w kilku miejscach byłej żydowskiej dzielnicy Kazimierz. Splądrowano żydowskie mieszkania i lokale (w tym synagogę Kupa), pobito nieznaną liczbę osób. Niektóre ofiary pobicia były Polakami, omyłkowo wziętymi za Żydów.[1]
Spis treści |
[edytuj] Liczba i tożsamość ofiar
W materiale archiwalnym krakowskiego Zakladu Medycyny Sadowej figuruje jedna ofiara śmiertelna, 56-letnia Róża Berger, która zginęła od strzału oddanego przez zamknięte drzwi.[2]
Anna Cichopek, autorka opracowania Pogrom Żydów w Krakowie, zwróciła uwagę na fakt, że śmierć Róży Berger jako jedyna znajduje potwierdzenie we wszystkich źródłach dotyczących pogromu [3] ale podała liczbę pięciu ofiar śmiertelnych, na podstawie fotografii wykonanych jej zdaniem podczas pogrzebu żydowskich ofiar pogromu.[4]: Jedynym źródłem wiedzy o liczbie ofiar śmiertelnych ofiar pogromu są zdjęcia z pogrzebu, na których wyraźnie widać pięć trumien.[5]. Wg. Cichopek Polska Agencja Prasowa Polpress w dniu 14 sierpnia podała informację o dwóch ofiarach śmiertelnych.[6] Autorka podaje ponadto że w 1946 roku, w USA opublikowano dodatkowo informację o zamordowaniu w pogromie krakowskim Anszela Zuckera.[7]. Autorka nie zweryfikowała jednak źródeł i autora tej informacji.
Liczbę ofiar podaną przez Cichopek zakwestionował dr Julian Kwiek, autor opublikowanego wcześniej zbioru dokumentów dotyczących wydarzeń w Krakowie[8]. W wywiadzie udzielonym "Gazecie Wyborczej" powiedział: Nie znam dokumentów, do jakich dotarła pani Cichopek. Z moich danych wynika, że ofiara na pewno była jedna, więc trudno używać słowa "pogrom". (...) Cała sprawa jest pełna wątpliwości...[9]
Również dr Dariusz Libionka, redaktor naczelny rocznika "Zagłada Żydów", w recenzji z książki Anny Cichopek i w bezpośredniej wypowiedzi dla Wikipedii zakwestionował podaną przez autorkę liczbę ofiar. D. Libionka wskazuje m. in., że fotografie, na które powołała się A. Cichopek pochodzą z innego okresu i nie przedstawiają pogrzebu ofiar omawianego pogromu. Według niego PAP Agencja Prasowa Polpress podała, że w Krakowie zginęła 1 osoba a 5 zostało ciężko rannych. [10] Zdaniem Libionki należy przyjąć, że w pogromie krakowskim śmierć poniosła jedna osoba a kilka zostało ciężko rannych.
[edytuj] Bibliografia
- Julian Kwiek Wydarzenia antyżydowskie 11 sierpnia 1945 r. w Krakowie: dokumenty, Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego, nr 1/2000, str. 77–89
- Anna Cichopek Pogrom Żydów w Krakowie. 11 sierpnia 1945 r., Żydowski Instytut Historyczny, 2000, ISBN 83-85888-27-6
- Dariusz Libionka recenzja książki Anny Cichopek Pogrom Żydów w Krakowie, IPN – "Pamięć i Sprawiedliwość", nr 1/2002 str. 179-182
- Tomasz Konopka Śmierć na ulicach Krakowa w latach 1945-1947 w materiale archiwalnym krakowskiego Zakładu Medycyny Sądowej - IPN- "Pamięć i Sprawiedliwość", nr 2/2005.
[edytuj] Linki zewnętrzne
Reprodukcja fragmentu protokołu sekcji Róży Berger - Historia Krakowa pisana protokołami sekcyjnymi, str. 4 z 5, na stronie Medycyna sądowa wczoraj dziś i jutro, www.forensic-medicine.pl, [5]
[edytuj] Przypisy
- ↑ Dla naszych badań nie jest (...) ważne czy poszkodowany był ”naprawdę” Żydem, czy nim nie był. Interesuje nas głównie fakt, że człowiek stał się przedmiotem agresji, ponieważ został uznany przez napastników za Żyda. [podkreślenie autorki] + przypis: Do najbardziej poszkodowanych w pogromie krakowskim należała Stanisława Saletnik - nie będąca Żydówką. - Anna Cichopek, Pogrom Żydów w Krakowie, 11 sierpnia 1945 r., Żydowski Instytut Historyczny, 2000, str. 10.
- ↑ 11 sierpnia 1945 roku doszło do rozruchów antyżydowskich. Rozruchy w Krakowie nie były tak tragiczne jak rok później w Kielcach, ale nie obyło się bez ofiary śmiertelnej. 56-letnia Róża Berger zginęła od strzału oddanego przez zamknięte drzwi. Sekcja zwłok, oprócz rany postrzałowej, wykazała wiele ran pochodzących od uderzeń rozbitego strzałem zamka. - Tomasz Konopka, Śmierc na ulicach Krakowa w latach 1945-1947 w materiale archiwalnym krakowskiego Zakladu Medycyny Sadowej., "Pamięć i Sprawiedliwość", IPN, 2005, nr 2. oraz Historia Krakowa pisana protokołami sekcyjnymi, str. 4 z 5, na stronie Medycyna sądowa wczoraj dziś i jutro, www.forensic-medicine.pl, [1]
- ↑ Śmierć Róży Berger jako jedyna znajduje potwierdzenie we wszystkich źródłach dotyczących pogromu. O pozostałych ofiarach śmiertelnych nie mamy żadnych informacji - Anna Cichopek, Pogrom Żydów w Krakowie, 11 sierpnia 1945 r., str. 87.
- ↑ Parę dni później odbył się uroczysty pogrzeb pięciu ofiar pogromu krakowskiego. - Anna Cichopek, Pogrom Żydów w Krakowie... , str. 90,
- ↑ Anna Cichopek, Pogrom Żydów w Krakowie..., str. 87.
- ↑ Na Wolnicy zbrodniarze zastrzelili 55-letnią Żydówkę nazwiskiem Bergerowa (...). Naprzeciwko Elektrowni pewien osobnik rozpłatał głowę nieznanego nazwiska Żydówce (...).- Anna Cichopek, Pogrom Żydów w Krakowie, Pogrom..., str. 87
- ↑ "The American Jewish Year Book" z 1946 roku zamieścił dodatkową informację o 62-letnim Anszelu Zuckerze, zamordowanym w czasie zamieszek krakowkich. Anna Cichopek, Pogrom..., str. 87
- ↑ Julian Kwiek, Wydarzenia antyżydowskie 11 sierpnia 1945 r. w Krakowie: dokumenty, Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego, nr 1/2000 str. 77–89.
- ↑ Rocznica pogromu w Krakowie, Forum. Żydzi - Chreścijanie – Muzułmanie. Magazyn internetowy wydawnictwa Znak, 10.08.2005 [2] oraz po angielsku z podaniem źródła [3]
- ↑ Poważny problem stanowi liczba ofiar. Wszystkie źródła mówiły o śmierci jednej osoby. Tymczasem Anna Cichopek, na podstawie zachowanych fotografii z pogrzebu, udowodniła, że śmierć poniosło 5 osób, Darisz Libionka, "Pamięć i Sprawiedliwość", nr 1/2002 str. 179-182 [4], wypowiedź dla Wiki podana jest w Dyskusji
