Romanipen
Z Wikipedii
Romanipen - jest to ogólnie pojęta całość zasad wzajemnego odnoszenia się do siebie w społeczności romskiej. Romanipen nie obejmuje stosunków z obcymi, z gadziami. Romowie w swej kulturze centralną rolę przywiązują do pojęcia skalania: czystości i nieczystości. Przekroczenie zasad powoduje skalanie i stan rytualnej nieczystości, a najgorszą karą jest wydalenie z własnej społeczności. Ważne miejsce w zasadach romanipen zajmują także zakazy związane z kobietą. Romanipen jest również interpretowane jako cygańskość, swoisty nakaz manifestowania swej identyfikacji z romskim etosem, uznania go za wartość najwyższą, język romani, solidarności z członkami własnej zbiorowości (obowiązuje tu - podobnie jak u Żydów - "podwójna" moralność, w myśl której wiele czynów potępianych wobec "swoich" jest aprobowanych w stosunku do nie-Cyganów, gadziów), celebrowania obrzędów i rytuałów.