Saponiny
Z Wikipedii
Saponiny - grupa substancji roślinnych z grupy glikozydów o masie cząsteczkowej 600-1500. W ich skład wchodzą dwie części: aglikon - sapogenina (sapogenol) i glikon – sacharyd (cukier). Wykazują zdolność obniżania napięcia powierzchniowego roztworów wodnych. Powodują także hemolizę czerwonych krwinek. Saponiny łatwo wnikają w warstwę lipidową błony komórkowej tuż przy cząsteczkach cholesterolu, ściągają cholesterol do warstwy zewnętrznej błony, co powoduje wniknięcie następnych cząsteczek saponin. Następuje wybrzuszenie i dalej rozerwanie błon komórkowych erytrocytów.
Mają działanie lecznicze: moczopędne, wzmagają wydzielanie śluzu, wzmagają procesy wchłaniania składników pokarmowych z jelit do krwi, przeciwbakteryjne, pierwotniakobójcze, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe, pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, żółci i soku jelitowego. Mogą wpływać na poziom cholesterolu. Nasilają trawienie tłuszczów. Niektóre z nich są truciznami.
Można wyróżnić:
- saponiny triterpenowe - triterpenowy charakter aglikonu
- saponiny sterydowe - steroidowy charakter aglikonu
Saponiny występują najczęściej w skórze łodyg i owoców, m.in. takich roślin jak:
- Sapindus
- Mydlnica lekarska
- Nagietek
- Kasztanowiec zwyczajny
- Naparstnica
- Winorośl
- Oliwki
- Żeń-szeń
- Soja
- Jukka
- Aloes
- Komosa ryżowa
