Sceptycyzm
Z Wikipedii
Więcej informacji co należy poprawić, być może znajdziesz w dyskusji tego artykułu lub na odpowiedniej stronie. W pracy nad artykułem należy korzystać z zaleceń edycyjnych. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.
Możesz także przejrzeć pełną listę stron wymagających dopracowania.
Sceptycyzm ma trzy znaczenia:
Spis treści |
[edytuj] Sceptycyzm naukowy
Sceptycyzm naukowy to praktyczna postawa przyjmowana przez olbrzymią większość społeczności naukowej, która polega na uznawaniu za wiarygodne tylko tych teorii i wyników badań, które spełniają elementarne zasady metodologii naukowej, a w takich samych warunkach dają ten sam wynik.
Sceptycyzm naukowy jest często atakowany jako postawa nazbyt konserwatywna, blokująca rozwój nauki. Jednak atak ten pochodzi zazwyczaj ze strony zwolenników pseudonauki, których teorie i opisy zdarzeń bardzo często nie są podbudowane rzetelnymi wynikami badań i sprawdzalnymi faktami. Elementarną zasadą metody naukowej jest to, że obowiązek rzetelnego dowodu proponowanej nowej teorii spoczywa na osobie, która tę teorię proponuje. Teorie nieudokumentowane rzetelnie, zwłaszcza jeśli stoją one w ostrej sprzeczności z dotychczas zebraną wiedzą naukową, są odrzucane ze względu na sceptycyzm naukowy tak długo, aż ktoś przedstawi przekonujące dowody na ich prawdziwość.
W wielu krajach świata istnieją stowarzyszenia sceptyków naukowych, które zajmują się wyjaśnianiem rzekomych zjawisk paranormalnych, a także tropieniem wszelkiej maści oszustów bazujących na ludzkiej naiwności.
Angielski termin debunker oznacza osobę lub instytucję, która specjalizuje się w wyszukiwaniu, a następnie publicznym demaskowaniu rzeczywistych technik stosowanych przez osoby twierdzące, że posiadają rozmaite zdolności paranormalne. Do najbardziej znanych debunkerów należą: James Randi, Basava Premanand, Penn and Teller oraz Harry Houdini.
[edytuj] Sceptycyzm filozoficzny
Sceptycyzm filozoficzny to pogląd filozoficzny, podważający pełną wiarygodność ludzkiego poznania. Należy odróżnić współczesny sceptycyzm filozoficzny od sceptyków, szkoły filozoficznej starożytnej Grecji, założonej przez Pyrrona z Elidy.
[edytuj] Sceptycyzm w znaczeniu potocznym
Sceptycyzm jest terminem języka potocznego i w takim użyciu bywa często mylony z cynizmem. Postawa sceptyczna zakłada zawsze pewne obiektywne kryteria za pomocą których można rozróżnić prawdę i fałsz. Cynicy programowo odrzucali rozważanie zagadnień z teorii bytu i teorii poznania, zakładając, że nie ma obiektywnych kryteriów prawdy. Cynicy koncentrowali się na etyce, lekceważąc sprawy bieżące (dlatego pewnie kojarzą się niezbyt pochlebnie dzisiejszym niefilozofom, jako ludzie bez uczuć wyższych).
