Sfragistyka
Z Wikipedii
Sfragistyka (z gr. sphragís - "pieczęć"), nazywana niekiedy sygillografią (od łacińskiego sigillum - pieczęć), jest jedną z nauk pomocniczych historii, zajmującą się badaniem pieczęci jako źródeł historycznych, a także ich historią, powstawaniem itp.
Początkowo badania nad pieczęciami traktowano jako element dyplomatyki oraz wykorzystywano w praktyce sądowej i kancelaryjnej. Badania te do celów naukowych jako pierwsi wykorzystali Jean Mabillon (w dziele: De re diplomatica libri sex, 1681 r.) i Jan Michał Heineccius (w dziele: De vertibus Germanorum aliorumque nationum sigillis, 1709 r.). W XVIII wieku po raz pierwszy użyto terminu sfragistyka. Wówczas też rozpoczął się proces wyodrębniania jej jako samodzielnej nauki, co ostatecznie dokonało się w XIX wieku. Pod koniec XIX wieku Hermann Grotefend i Freidrich Karl Hohenlohe-Waldenburg stworzyli system klasyfikacji formalnej pieczęci. Wydawano także albumy sygillograficzne, studia szczegółowe i podręczniki sfragistyczne.
W Polsce badaniami nad pieczęcią jako pierwszy zajął się Joachim Lelewel, a jego prace w zakresie sfragistyki kontynuowali: Kazimierz Stronczyński, Marian Gumowski, Marian Haisig i Sylwiusz Mikucki. Natomiast w ostatnich latach najaktywniejszym historykiem w tym zakresie był Stefan Kuczyński.
Istnieje też sfragistyka kryminalistyczna - badanie pieczęci w ujęciu kryminalistycznym, jako przedmiotu lub środka przestępstwa.
Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Józef Szymański, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2002.
- Marian Gumowski, Sfragistyka, Warszawa 1960.
- Marian Gumowski, Handbuch der polnischen Siegelkunde, Graz 1966.
- M. Haisig, Osiągnięcia i postulaty w zakresie sfragistyki polskiej, "Studia Źródłoznawcze", t. 4: 1959, s. 153-168.
