Soczewkowanie grawitacyjne
Z Wikipedii
Soczewkowanie grawitacyjne - zakrzywienie promieni świetlnych w polu grawitacyjnym masywnego ciała niebieskiego prowadzące do ich skupienia. Efektem soczewkowania grawitacyjnego jest zjawisko pojawiania się pozornych ciał niebieskich - obrazów ciał rzeczywistych.
Dopiero w roku 1979 udało się po raz pierwszy dostrzec na niebie obiekt soczewkowany grawitacyjnie, a był nim kwazar. Ciała niebieskie powodujące ten efekt nazwano soczewkami grawitacyjnymi, a są nimi m.in. galaktyki i gromady galaktyk (zaliczane do soczewek rozciągłych).
Przejawem soczewkowania grawitacyjnego jest przede wszystkim pojaśnienie obrazu źródła, dzięki czemu jesteśmy w stanie obserwować obiekty, których normalnie byśmy nie zobaczyli. Innymi przejawami soczewkowania są np.:
- powiększenie obrazu źródła,
- obrócenie obrazu,
- tworzenie obrazów podwójnych, potrójnych i poczwórnych.
Dzięki soczewkowaniu grawitacyjnemu możemy wyznaczyć wiele parametrów kosmologicznych, np.: stała Hubble'a, stała kosmologiczna czy gęstość wszechświata. Soczewkowanie umożliwia również wykrywanie obiektów o masach równych masie komety, a na czarnej dziurze kończąc.
Szczególnym przypadkiem soczewkowania jest tzw. mikrosoczewkowanie grawitacyjne.
Zobacz też: astronomia, OGLE.