Straż Miejska Ankh-Morpork
Z Wikipedii
Straż Miejska Ankh-Morpork (SMAM) – formacja policyjna miasta Ankh-Morpork z cyklu Świat Dysku. Pierwotnie jej motto brzmiało "Fabricati Diem, Puncti Agunt Celeriter" (korzystaj z dnia, czas szybko płynie). W tomie "Straż! Straż!" jest już ono zredukowane do "Fabricati Diem, Punc", co można tłumaczyć jako "Uprzyjemnij mi dzień, śmieciu" (słynny cytat z "Brudnego Harry'ego").
Uwaga: W dalszej części artykułu znajdują się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu.
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] p.e.p. (przed erą Patrycjusza)
Posiadamy jedynie szczątkowe informacje o działaniu i funkcjonowaniu Straży w czasach przed rządami Patrycjusza Havelocka Vetinariego. Prawdopodobnie została powołana do życia w roku 1561 przez króla Veltricka I jako jedena z formacji działających na terenie miasta. Znany z nazwiska jest jeden komendant: Vimes zwany Kamienną Gębą (przodek Samuela Vimesa), który doprowadził do obalenia ostatniego króla, Lorenza Łagodnego. Na dość mocnych przesłankach oparte jest twierdzenie, że straż liczyła 56 członków i oprócz komendy głównej utrzymywała komisariaty przy bramach miasta: Rzecznej, Opacznej i Osiowej.
[edytuj] Straż! Straż!
Straż funkcjonuje pod nazwą: Straż Miejska Ankh-Morpork – Nocna zmiana. Liczebność straży spada do absolutnego minimum w jej historii. Pod dowództwem kapitana Samuela Vimesa pozostają jedynie sierżant Frederick Colon, kapral Nobby Nobbs i świeży nabytek straży, młodszy funkcjonariusz Marchewa Żelaznywładsson. Tak drastyczne zmiany w funkcjonowaniu Straży są efektem reform Lorda Vetinariego ("jeśli mamy mieć przestępczość, niech to będzie przestępczość zorganizowana"), który po zalegalizowaniu działalności Gildii Złodziei i Skrytobójców (które znacznie skuteczniej radziły sobie z "nieautoryzowaną działalnością") praktycznie zlikwidował siły policyjne miasta. Wg słów kaprala Nobbsa, obowiązki straży polegają na patrolowaniu miasta i wykrzykiwaniu (niezbyt głośnym!) "już dwunasta, wszystko w porządku". Mimo to Straż bierze aktywny udział w wydarzeniach związanych z próbą reaktywacji monarchii przy pomocy magicznego smoka. Straż przeprowadza się do nowej siedziby w Pseudopolis Yard. W uznaniu bohaterskiej postawy wykazanej podczas kryzysu strażnicy otrzymują podwyżkę, nowy czajnik oraz tarczę i strzałki.
[edytuj] Zbrojni
Pod naciskiem Krzemowej Ligi Walki ze Zniesławieniem Patrycjusz zorganizował nabór do Straży członków mniejszości gatunkowych. Straż przyjmuje trzech nowych członków: wilkołaka Anguę, krasnoluda Cuddy'ego i trolla Detrytusa. Nowe wyzwanie dla powiększonej Straży to kolejna próba przywrócenia monarchii, tym razem przy pomocy broni palnej. Działania i upór kapitana Vimesa doprowadzają do zawieszenia działalności Straży. Podczas zamieszek gatunkowych powstaje Milicja Miejska pod przywództwem kaprala Marchewy. Działania tejże doprowadzają do uspokojenia sytuacji i przywrócenia status quo ante. Zaistniałe wypadki skłaniają Patrycjusza do reaktywacji Straży w dawnej postaci. Przywrócony zostaje tytuł Komendanta Straży, Marchewa awansuje na kapitana, a strażnicy otrzymują oczywiście nową tarczę do strzałek.
Cytaty:
"w straży nie ma ani krasnoludów, ani trolli, ani ludzi (...) są tylko strażnicy"
"Rzeczy muszą być widoczne. Rzeczy nie powinny się dziać w mroku ani za zamkniętymi drzwiami.".
[edytuj] Na glinianych nogach
Straż funkcjonuje "pełną parą", czego efektem jest oszacowanie komendanta Vimesa w Gildii Skrytobójców na 20 000 AMD (dolarów Ankh-Morpork) i jego cena wciąż rośnie. Straż otwiera nowy komisariat na Flaku (Mroki) i w końcu otwiera wydział kryminalistyki w osobie eks-alchemika - kobiety-krasnoluda imieniem Cudo Tyłeczek. Powstaje nowy wydział grupujący tajnych funkcjonariuszy, znany pod nazwą "Chłopaki z Kablowej". Na Straż spada obowiązek utrzymania przy życiu podtruwanego Patrycjusza, zapobieżenie następnej próbie restauracji monarchii i wyjaśnienie serii morderstw niewinnych staruszków oraz epidemii samobójstw wśród golemów. Członkiem Straży zostaje Dorfl – pierwszy golem, który potrafi mówić.
[edytuj] Bogowie, honor, Ankh-Morpork
Sir Samuel Vimes, komendant Straży Miejskiej i jego strażnicy muszą przeciwstawić się najgorszej ze zbrodni - wojnie. Z powodu małej wysepki o nazwie Leshp, Ankh-Morpork wypowiada wojnę Klatchowi. Patrycjusz znika razem z Colonem i Nobbsem pod wodą, armią (dość mikrą) dowodzi kompletny głupek, tajemniczy dyplomata 71-godzinny Ahmed porywa Anguę, w mieście panuje chaos. Sam Vimes postanawia więc wziąć sprawy we własne ręce. Żeby nie dopuścić do niepotrzebnego mordu, z resztek straży tworzy regiment wojskowy i wyrusza do Klatchu, by położyć kres wojnie...
[edytuj] Piąty Elefant
Vimes zostaje diukiem i wyrusza z misją dyplomatyczną do Überwaldu. Z pomocą swych podwładnych demaskuje spisek wilkołaków i nawiązuje przyjazne kontakty z królem krasnoludów. Pod jego nieobecność strażą w Ankh-Morpork próbuje kierować sierżant Colon.
[edytuj] Uzbrojenie i wyposażenie
[edytuj] Regulaminowe
Regulaminowe wyposażenie straży (wg sierżanta Colona) to:
- kolczuga
- hełm żelazno-miedziany
- półpancerz żelazny
- pałka dębowa
- pika lub halabarda alarmowa
- kusza
- miecz krótki
- klepsydra
- odznaka miedziana
[edytuj] Broń etniczna
Mimo początkowych oporów sierżanta Colona ("Strażnicy noszą miecz, krótki, jedna sztuka, i pałkę, jedna sztuka") do indywidualnego wyposażenia strażników trafiły również:
- dwuostrzowy topór do rzutów – (krasnoludy)
- balista – używana przez Detrytusa zamiast regulaminowej kuszy
- "wszystko co damy radę unieść" – pomysł nowelizacji regulaminu autorstwa kaprala Nobbsa, niestety odrzucony przez Patrycjusza.
[edytuj] Bohaterowie
[edytuj] Znani z imienia, nazwiska lub pseudonimu członkowie Straży
- Angua – wilkołak płci żeńskiej
- Buogsbratason – krasnolud
- Cuddy – krasnolud, ex-pracownik hodowli szczurów szczęścia, został zabity w Zbrojnych
- Cudo Tyłeczek – córka Wesołego Tyłeczka, wnuczka Klep Tyłeczka, pierwszy alchemik usunięty z grona Gildii, przyjmuje pseudonim Cheri. Pierwszy krasnolud, który przyznał się, że jest kobietą.
- Detrytus – pierwszy troll w Straży
- Dorfl – golem, żaroodporny-ateista
- Flint – troll
- Frederick Colon – ex-sierżant, sierżant, przyszły sierżant. Najdłużej w straży.
- Herbert Gaskin – poniósł śmierć w akcji, która miała miejsce przed "Straż! Straż!" (atak serca w wyniku zaskoczenia)
- Kepple, sierżant – dowódca dziennej roty Straży (do "Zbrojnych")
- Klepacz
- Lucker – człowiek
- Marchewa Żelaznywładson – dwumetrowy krasnolud przez adopcję. Bardzo dobrze znany i lubiany.
- Morena – troll
- Nobby Nobbs – wł. Kapral Cyril W. St. J. Nobbs
- Reg Shoe – zombie
- Rzygacz – gargulec, specjalista od obserwacji, pobierający pensję w ulubionym pożywieniu - gołębiach
- Samuel Vimes – dowódca
- Świdersson – kapral
- Wizytuj – omnianin o pełnym imieniu Wizytuj Niewiernych z Wyjaśniającymi Broszurami, z przezwiska Kocioł
- Powal- omnianin o pełnym imieniu Powal Niedowiarków Chytrymi Argumentami, przyjaciel Wizytuja
- Ping - człowiek
- Bluejohn - troll
- Buggy Swires - sześciocalowy gnom, potrafi ujeżdżać gołębie.
- Bibliotekarz z Niewidocznego Uniwersytetu - okazjonalnie pomaga Straży, ale ma odznakę. "Tajny agent".
- Wręcemocny - krasnolud
[edytuj] Osoby związane z dziejami Straży
- Chryzopraz – pierwszy ucywilizowany troll – specjalista od pożyczek na "czysta procent misincznie"
- Ciut Szalony Artur – gnom, jedyny deratyzator stający "oko oko z wrogiem"
- Edward d'Eath – ostatni potomek rodu d'Eath
- Boffo – klaun-odźwierny
- Flannel – właściciel tawerny
- G.S.P. Dibbler – Gardło Sobie Podrzynam Dibbler – sprzedawca wszystkiego – słynny z kiełbasek w *bułce.
- Patrycjusz – Lord Havelock Vetinari, jedyna osoba, której nie grozi "samobójstwo" w Ankh-Morpork
- Remitt – płatnerz
- Sybil Ramkin – najbogatsza kobieta Ankh-Morpork
- Tuiteraz – najgorszy złodziej na dysku
- Węglarz – troll posądzony o zabójstwo Fasolla
- Gaspode - cudowny kundelek umiejący mówić. Pomaga Straży (głównie Marchewie i Angui)