Synagoga w Kielcach

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).


Synagoga w Kielcach
wygląd obecny
Data budowy	1903
Data zniszczenia	II wojna światowa
Architekt	Stanisław Szpakowski
Budulec	murowana
Obecnie	Archiwum Państwowe
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Synagoga w Kielcach - główna synagoga kieleckiej gminy żydowskiej znajdująca się przy ulicy Warszawskiej.

Synagoga została zbudowana w latach 1901-1903 roku, według projektu Stanisława Szpakowskiego. Plac pod budowę synagogi podarował Mojżesz Pfeffer. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę; służyła okupantowi jako areszt i magazyn zrabowanego mienia żydowskiego. Pod koniec wojny została spalona. Po wojnie budynek stał opuszczony i niszczał aż do 1951 roku kiedy to rozpoczął się proces przebudowy synagogi na Archiwum Państwowe, które znajduje się tam do dnia dzisiejszego. Prace ukończono w 1955 roku, wtedy to budynek nabrał cech klasycystycznych, zmieniono wtedy kształt otworów okiennych na kwadratowe, przysłonięto dach attykami ozdobionymi blendami. W 1996 roku przeprowadzono prace remontowe elewacji, której nadano nową kolorystykę.

Zachodnia strona synagogi

Murowany z cegły, gmach dawnej synagogi pierwotnie wzniesiono w stylu mauretańsko-neoromańskim, na planie prostokąta. Wzorowana była na synagodze wiedeńskiej i wrocławskiej. Budynek piętrowy, nakryty dwuspadowym dachem, osłonięty attyką. Fasada i dekoracja nawiązywały do stylów kultury arabskiej i romańskiej.

Pierwotnie sala główna podzielona była na trzy nawy, posiadała bardzo bogate wyposażenie. Na błękitnym suficie wymalowanych było 12 plemion Izraela, po prawej stronie od wejścia namalowana była ściana płaczu, a po lewej stronie stała piękna dekoracyjna bima. We wschodniej ścianie znajdował się bogato zdobiony Aron ha-kodesz zwieńczony złotą koroną. Po prawej stronie sali umieszczono szeroką galerię dla chóru mogącą pomieścić ponad 100 osób. Cała synagoga mogła pomieścić ponad 400 osób. Galeria wsparta była na słupach pomalowanych kolorem imitującym marmur. Po przebudowie we wnętrzu zachowano pierwotny układ sal.

Koło synagogi przechodzi czerwony szlak miejski prowadzący przez zabytkowe i ciekawe turystycznie miejsca miasta Kielce.

[edytuj] Tablice i pomniki

Na zewnętrznej ścianie, przy wejściu głównym znajduje się tablica pamiątkowa, informującą że budynek dawniej pełnił funkcje synagogi.

Zaraz przy synagodze znajduje się głaz z tablicą pamiątkową poświęcony ofiarom getta kieleckiego, obozu zagłady w Treblince i innych obozach.

Przy wejściu do synagogi postawiono monument Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata upamiętniających Polaków którzy zginęli za udzielanie pomocy Żydom.
Napis na pomniku głosi: "Ja słyszę ten tytuł i staram się O tych ludziach myśleć, co chronili mnie. Ja pytam i pytam: O, na miły Bóg, Czy ja bym na ich miejscu tak uczynić mógł."