Szczecioszczękie
Z Wikipedii
| Szczecioszczękie | |
| Systematyka | |
| Domena | eukarioty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Podkrólestwo | tkankowce |
| Typ | szczecioszczękie |
| Nazwa systematyczna | |
| Chaetognatha | |
Szczecioszczękie (Chaetognatha) - typ drobnych morskich bezkręgowców, należący do wtóroustych, a więc stosunkowo blisko spokrewniony ze strunowcami. Na pierwszy rzut oka nie różnią się od innych drobnych mieszkańców morza, ale ewolucyjne zaawansowanie widoczne jest m.in. w obecności płetw usprawniających lokomocję.
Szczecioszczękie posiadają przezroczyste, strzałkowate ciało długości 0,5-10 cm. Po obu stronach znajdują się stabilizujące płetwy boczne, a ogon zaopatrzony jest w płetwę ogonową. Przy pomocy ruchów tej płetwy oraz skurczów całego ciała zwierzęta te są w stanie sprawnie i stosunkowo szybko pływać.
Wokół leżącego na brzusznej stronie ciała aparatu gębowego znajdują się ruchliwe szczecinki chwytne, pomocne przy zdobywaniu pokarmu; od nich wywodzi się nazwę tej grupy. Otwór gębowy otacza 1 lub 2 rzędy drobnych ząbków. Pożywieniem szczecioszczękich jest morski plankton: głównie okrzemki, pierwotniaki i drobne skorupiaki. Na wyraźnie wydzielonym odcinku głowowym znajdują się dwa oczka.
Przedstawicielom tego typu brak wyspecjalizowanych narządów oddechowych, krążenia i wydalniczych. Są obojnakami; jajniki umieszczone są w tułowiu, a jądra w części ogonowej. Zapłodnienie następuje w toni wodnej, a z jaj wylęgają się od razu młodociane formy podobne do dorosłych.
Niektóre gatunki zdolne są do bioluminescencji, czyli samodzielnego emitowania światła na drodze kontrolowanych reakcji chemicznych.
Typ dzieli się na dwie gromady, z których Archisagittoidea grupuje wyłącznie przedstawicieli wymarłych; najbardziej znanymi z nich są gatunki z rodzaju Amiskwia. Wyróżnia się ok. 130 żyjących gatunków szczecioszczękich.
- gromada: †Archisagittoidea
- gromada: Sagittoidea
- rząd: Aphragmophora
- rodzina: Sagittidae (ok. 60 gatunków)
- rodzina: Bathybelidae (1 gatunek, Bathybelos typhlops)
- rodzina: Pterosagittidae (1 gatunek, Pterosagitta draco)
- rodzina: Pterokrohniidae (1 gatunek, Pterokrohnia arabica)
- rząd: Monophragmophora
- rodzina: Heterokrohniidae (ok. 25 gatunków)
- rząd: Biphragmophora
- rodzina: Spadellidae (ok. 20 gatunków)
- rodzina: Eukrohniidae (ok. 10 gatunków)
- rodzina: Bathyspadellidae (1 gatunek, Bathyspadella edentata)
- rodzina: Krohnittellidae (2 gatunki)
- rodzina: Krohnittidae (3 gatunki)
- rząd: Aphragmophora
Podany system klasyfikacji pochodzi z pracy: R. Bieri, 1991. Systematics of the Chaetognatha w: The biology of Chaetognatha, Bone, Q., H. Kapp & A.C. Pierrot-Bults (eds.). Oxford University Press, Oxford: 122-136.
