Transwestytyzm
Z Wikipedii
Transwestytyzm (eonizm) - jedno z zaburzeń identyfikacji płciowej, tendencja do identyfikowania się z płcią przeciwną przejawiającą się zwłaszcza w sposobie ubierania się i zachowania. Jest przedmiotem badań seksuologii i seksiatrii oraz psychologii i psychiatrii. Na podstawie danych klinicznych można oszacować liczbę transwestytów w Polsce na około 2% populacji. Osoby transwestytyczne nie stanowią zagrożenia dla otoczenia.
Spis treści |
[edytuj] Klasyfikacja
Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje transwestytyzmu:
- Transwestytyzm transseksualny, transwestytyzm o typie podwójnej roli (ICD-10 F64.1) polega na ubieraniu się w stroje płci przeciwnej w cel uzyskania zadowolenia z chwilowego doświadczenia bycia osobą płci przeciwnej, bez pragnienia trwałej zmiany płci. Przebieranie obywa się bez satysfakcji seksualnej. Transwestytyzm transseksualny nie należy do dewiacji seksualnych.
- Transwestytyzm fetyszystyczny, fetyszyzm transwestytyczny (ICD-10 F65.1) to dewiacja seksualna w zakresie obiektu, jedna z postaci fetyszyzmu, polegająca na uzyskiwaniu podniecenia seksualnego wyłącznie z noszenia ubiorów płci przeciwnej, imitowania jej zachowań: gestów, sposobu poruszania. Występuje tu silne pragnienie zdjęcia przebrania gdy opada wzbudzenie seksualne. Transwestyci fetyszystyczni są zwykle heteroseksualni.
W literaturze i źródłach internetowych spotkać można jeszcze wiele innych pojęć związanych z transwestytyzmem, nie wszystkie są sklasyfikowane, jednak warto je podać jako punkt odniesienia. Wymienić tu można m.in.:
-
- transwestytyzm narcystyczny, gdzie źródłem satysfakcji jest fascynacja własnym ciałem,
- transwestytyzm heteroseksualny, w którym kontakty heteroseksualne są dominujące i prawidłowe, a potrzeba transwestytyzmu przejawiać się może w przyjmowaniu kobiecej, "biernej" roli seksualnej lub wyłącznie w okresowym przebieraniu się,
- transwestytyzm homoseksualny, częściej spotykany u kobiet, w którym to odgrywanie roli płci przeciwnej przenosi się także na sfery preferencji seksualnych,
- transwestytyzm biseksualny (filofeminizm), występujący u mężczyzn i polegacy na zamiłowaniu do kobiecości, którą kreują we własnym ja,
- transwestytyzm ekshibicjonistyczny, w którym źródłem satysfakcji (w tym przypadku przede wszystkim seksualnej) jest pokazywanie się innym ludziom w stroju płci przeciwnej,
- transwestytyzm automonoseksualny, charakteryzujący się upodobnianiem własnego ciała do partnera płci przeciwnej celem utożsamiania się z nim. Porównaj autogynefilia (autogynephilia).
Transwestytyzm, podobnie jak inne zaburzenia identyfikacji płciowej, dotyka głównie mężczyzn. Transwestytyzm u kobiet może być często niedostrzegany. Akceptowalna różnorodność damskiej mody pozwala kobietom chodzić na co dzień po męsku - np. w spodniach i marynarce. Przez to często kobieta w ogóle nie zdaje sobie sprawy z własnego transwestytyzmu.
Zazwyczaj transwestytyzm nie dotyczy samego przebierania się w odzież, ale także o szersze kształtowanie swojego wizerunku na wizerunek płci przeciwnej. Wymienić tu można odzwierciedlanie fryzury, makijażu, barwy głosu, gestów, sposobu mówienia, sposobu zachowania się i inne.
[edytuj] Charakterystyka
Typowy transwestyta to na co dzień pozornie zwykły mężczyzna, który ubiera się i zachowuje po męsku. Jednak co jakiś czas pojawia się u niego potrzeba przeistoczenia w kobietę. Wówczas zakłada kobiece ubranie, często także perukę, robi makijaż i występuje w swoje kobiece ego. W pewnym sensie opuszcza on swoją pierwotną płeć; często można powiedzieć, że ma w sobie dwie osobowości, a każda z nich może mieć inne wzorce zachowań.
Przebieranie się często ukierunkowane jest bezpośrednio na sferę seksualną - ma wówczas na celu osiągnięcie satysfakcji seksualnej. Ubiór i odgrywanie roli płci przeciwnej staje się wówczas podstawowym źródłem osiągnięcia satysfakcji seksualnej. Transwestyta przebiera się wówczas zazwyczaj pod wpływem podniecenia seksualnego. Po orgazmie, będącym najczęściej wynikiem masturbacji, wraca do swego biologicznego wcielenia. Znane są przypadki, w których przebranie jest warunkiem koniecznym do osiągnięcia orgazmu, zachowanie takie uznawane jest wówczas za parafilię.
W transwestytyzmie aseksualnym powodem zachowań jest osiągnięcie spełnienia emocjonalnego, psychicznego. W tym przypadku odgrywanie roli płci przeciwnej pozwala odnaleźć się wewnętrznie, osiągnąć wewnętrzny spokój. Transwestytyzm taki nie jest powiązany z aspektem erotycznym. Zachowanie to sklasyfikowane jest pod pojęciem transwestytyzmu o typie podwójnej roli, w którym przebieranie się w odzież płci przeciwnej ma na celu osiągnięcie przyjemności z chwilowego odczuwania przynależności do płci przeciwnej, jednak bez chęci bardziej trwałej zmiany płci i bez pragnienia operacyjnego potwierdzenia tej zmiany. Przebieraniu się nie towarzyszy podniecenie seksualne. Zachowanie takie należy uznać za przejaw zaburzenia tożsamości.
[edytuj] Pojęcie
Słowo transwestytyzm wprowadził w 1910 roku wybitny seksuolog niemiecki, doktor Magnus Hirschfeld. Słowo pochodzi z języka łacińskiego. Trans oznacza za, poza, z tamtej strony, a vestitus - odziany. Synonimem transwestytyzmu jest eonizm. Nazwę tą wprowadził w 1936 roku seksuolog Havelock Ellis, tworząc ją od nazwiska XVIII-wiecznego szlachcica Eona, który to wykazywał skłonności transwestytyczne.
W literaturze anglojęzycznej często zamiast pojęcia transwestytyzm wykorzystuje się zamiennie pojęcie crossdressing. Transwestyta określany jest wówczas jako crossdresser. Zamienniki te używane są głównie dlatego, że słowo transwestytyzm jest przez wielu odbierane negatywnie. Również w Polsce niektórzy transwestyci nie lubią się tak nazywać, dlatego stosują inne, często skrótowe, określenia, jak np.: TV (tefałka lub tiwi), transetka, crossdresser.
[edytuj] Kontrowersje
Większość polskich źródeł, w tym m. in. opracowania polskich lekarzy (Dulko, Imieliński, Starowicz), głosi że transwestytyzm ma podłoże seksualne. Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że transwestytyzm (tzw. transwestytyzm o typie podwójnej roli) nie ma podłoża seksualnego. Wprowadza jednocześnie pojęcie fetyszyzmu transwestytycznego, jako przebierania mającego na celu zaspokojenie seksualne.
W materiałach anglojęzycznych najczęściej spotyka się bardziej ogólne określenie, mówiące że celem przebierania się jest osiągnięcie "emocjonalnej, psychicznej lub seksualnej satysfakcji". Dla przykładu Dictionary of Sexuality autorstwa Namepath & Associates LTD mówi, że transwestyta to osoba, która ubiera odzież płci przeciwnej dla przyjemności seksualnej lub emocjonalnej, bądź obu na raz.
Chociaż czynnik fetyszu występuje zdecydowanie najczęściej, transwestytyzm jako taki jest bardziej związany ze strefą emocjonalną i psychicznymi uwarunkowaniami danej osoby. Może wiązać się z czystą potrzebą doświadczania roli odmiennej płci. Chodzi tu jednak bardziej o samo doświadczanie, niż o rzeczywistą zmianę płci. Transwestyci nie są bowiem zainteresowani bezpowrotną zmianą płci (zob. transseksualizm). Mogą funkcjonować na co dzień w swojej "oryginalnej" płci fizycznej, tworzyć heteroseksualne związki, zakładać rodziny.
[edytuj] Zobacz też
- crossdressing
- androgynia
- gender
- andromimeza
- drag queen
- drag king
[edytuj] Linki zewnętrzne
Fragmenty tekstu utworzone na podstawie artykułu Transwestytyzm, autorstwa Laury X, z portalu http://www.crossdressing.pl (tekst na licencji GNU FDL)
