Udûn
Z Wikipedii
Udûn - w mitologii J. R. R. Tolkiena sindarinskie określenie Utumna – potężnej przedwiecznej fortecy zbudowanej na dalekiej północy Ardy przez upadłego Valara – Melkora.
W czasach wiosny Ardy, gdy świat był młody, Ardę otaczały ściany nocy, poza które uciekł w zewnętrzną Pustkę Melkor po pierwszym starciu z Valarami. Gdy Valarowie trudzili się nad formowaniem Ardy przedostał się przez ściany nocy i na dalekiej północy Ardy, gdzie światło Latarni Valarów docierało osłabłe i zimne zbudował potężną fortecę, o istnieniu której Valarowie nie wiedzieli. Ta pierwsza i największa twierdza Melkora, stała się również siedzibą demonów i potworów, z niej też Melkor przez wieki terroryzował świat. Z niej na wieki przed przebudzeniem się Pierworodnych, czyli elfów podkradł się i zniszczył Dwie Lampy, przez co Valarowie opuścili spustoszony Almaren i osiedlili się w zachodniej części Ardy, w Valinorze. Z Udûnu Melkor jako pierwszy odkrył przebudzenie się Pierworodnych, na których urządzał polowania, porywając ich i uprowadzając, by torturami i upadlaniem przekształcać ich w orków. Gdy Valarowie dowiedzieli się o terrorze Melkora i cieniu, jaki padł na elfów, wyruszyli przeciw niemu pełną potęgą i po długim oblężeniu zdobyli i zniszczyli Udûn, Melkora zaś skuli wykutym przez Aulëgo łańcuchem zwanym Angainorem i jako więźnia powlekli do Valinoru.
Określenie "Udûn" było używane znacznie rzadziej niż "Utumno". We Władcy Pierścieni pojawia się ono tylko raz, podczas walki Gandalfa z Balrogiem na moście Khazad-dûm w podziemnym królestwie Morii: "Nie przejdziesz. Czarny ogień nic ci nie pomoże, płomieniu z Udûnu. Wracaj do cienia". "Płomień" odnosi się do natury demona ognia, natomiast nazwa "Udûn" właśnie do przedwiecznej twierdzy Melkora.
Nazwę "Udûn" nosiła także dolina w północnym Mordorze, leżąca za Morannonem. Nie ma wątpliwości, że Sauron wybrał tę nazwę dla upamiętnienia istniejącej w Dawnych Dniach, najpotężniejszej twierdzy swojego pana.
