Wały Hetmańskie
Z Wikipedii
Wały Hetmańskie to dawna nazwa jednej z głównych promenad Lwowa, obecnie nazywającej się Prospektem Swobody, przebiegającej od Placu Mickiewicza do Teatru Wielkiego. Składały się one z dwóch ulic: Hetmańskiej (od wschodu) i Legionów (od zachodu), rozdzielonych pasem zieleni - klombów, ozdobnych krzewów i drzew.
W ich miejscu znajdowały się do końca XVIII wieku wały obronne miasta, splantowane po pierwszym rozbiorze Polski i zagarnięciu Lwowa przez wojska austriackie.
Nazwa ulicy Hetmańskiej i Wałów Hetmańskich pochodziła od umieszczonego tam w końcu XVII wieku pomnika hetmana wielkiego koronnego Stanisława Jabłonowskiego, znakomitego dowódcy, obrońcy Lwowa przed Tatarami w 1695. Pomnik ten został zniszczony przez Sowietów po II wojnie światowej.
Przy Wałach Hetmańskich w latach 1898-1945 stał również pomnik króla Jana III Sobieskiego dłuta Tadeusza Barącza, ekspatriowany po wojnie ze Lwowa, który przemieszkał wiele lat w Wilanowie, zaś od 1965 jest postawiony na Targu Drzewnym w Gdańsku.
Przy Wałach Hetmańskich zbudowano w XIX w. szereg reprezentacyjnych gmachów: zaprojektowany przez Juliana Zachariewicza gmach Galicyjskiej Kasy Oszczędności (na rogu ulic Legionów i Jagiellońskiej), Teatr Wielki, Muzeum Przemysłu Artystycznego, sklepy, hotele, kawiarnie (Wiedeńska, De la Paix) i kina (Palace, Casino).
Wały Hetmańskie i ulica Akademicka stanowiły do 1939 tzw. Corso - miejsce powolnych, ceremonialnych przechadzek najbardziej liczących się w hierarchii społecznej mieszkańców Lwowa.
Pod promenadą oddzielającą Wały Hetmańskie i ulicę Legionów, w podziemnym, zabudowanym w końcu XIX w. kanale, płynie rzeka Pełtew.
Oprócz Wałów Hetmańskich istniały we Lwowie Wały Gubernatorskie (przy których znajdował się m.in. gmach Namiestnictwa), ciągnące się na wschód od Rynku, w kierunku Wysokiego Zamku.
