Zachowek
Z Wikipedii
Zachowek - forma ochrony interesów osób najbliższych spadkodawcy, którym przysługuje roszczenie względem spadkobierców powołanych do dziedziczenia o zapłatę określonej sumy pieniężnej zwanej zachowkiem. Obowiązek ten powstaje w chwili śmierci spadkodawcy i należy do długów spadkowych. Ratio legis polega tu na wyjściu z założenia, że każdy człowiek w razie śmierci ma moralny obowiązek pozostawienia choćby części majątku swym najbliższym a może się zdarzyć, że spadkodawca sporządzając testament pominie takie osoby. Zachowek zabezpiecza interesy osób najbliższych pominiętych przez spadkodawcę w testamencie.
Spis treści |
[edytuj] Uprawnieni do zachowku
Podmioty uprawnione:
- zstępni
- małżonek
- rodzice spadkodawcy jeśli byliby powołani do spadku z ustawy.
Wyłączenia:
- osoby uznane za niegodne
- osoby, które zrzekły się dziedziczenia lub odrzuciły spadek przysługujący im z mocy ustawy
- małżonek wyłączony od dziedziczenia w trybie artykułu 940 kc
- osoby wydziedziczone przez spadkodawcę
osoby z pkt. 1 i 2 są traktowane jakby nie dożyły otwarcia spadku
Spadkobiercy uprawnieni do zachowku: W sytuacji kiedy ich udział w spadku nie pokrywa należnego im zachowku.
Powstanie roszczenia: Roszczenie powstaje gdy uprawniony nie otrzymał go w innej postaci niż powołanie do dziedziczenia.
[edytuj] Zobowiązani z tytułu zachowku
- spadkobiercy powołani do dziedziczenia
- obdarowani darowizną doliczoną do spadku
[edytuj] Wysokość zachowku
Wysokość zawsze określa się w oznaczonej kwocie pieniężnej, która zależy od:
- wartości całego spadku
- wielkości udziału spadkowego, który przypadłby danej osobie przy dziedziczeniu ustawowym
- czy uprawniony jest trwale niezdolny do pracy
- czy uprawniony zstępny spadkodawcy jest osobą małoletnią
Uprawnionemu, który jest trwale niezdolny do pracy oraz małoletniemu zstępnemu należy się 2/3 udziału spadkowego, który przypadłby mu przy dziedziczeniu ustawowym. Wszystkim pozostałym należy się 1/2 udziału spadkowego, który przypadałby im przy dziedziczeniu ustawowym.
[edytuj] Zagadnienia szczegółowe
Odpowiedzialność uprawnionego do zachowku:
- za zachowek - zawsze ogranicza się do wysokości nadwyżki przekraczającej jego własny zachowek
- za zapisy i polecenia - gdy uprawniony jest powołany do dziedziczenia wtedy jego odpowiedzialność za zapisy i polecenia ogranicza się do wysokości nadwyżki przekraczającej wartość udziału spadkowego stanowiącego podstawę do obliczenia należnego uprawnionemu zachowku.
Zmniejszenie zapisów i poleceń:
Spadkobiercy obowiązani do zaspokojenia roszczenia z tytułu zachowku mogą żądać stosunkowego zmniejszenia zapisów i poleceń.
- Jeżeli spadkodawca nie zostawił żadnych wskazówek w testamencie to zapisy i polecenia zostaną zmniejszone w stosunku do ich wartości.
- Dalszy zapis i polecenie również podlegają stosunkowemu zmniejszeniu.
Zobacz też: przegląd zagadnień z zakresu prawa, Prawo spadkowe
Przeczytaj zastrzeżenia dotyczące pojęć prawniczych.
