Zbigniew Żakiewicz

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Zbigniew Żakiewicz (urodzony w 1933) - polski pisarz. Dla dzieci wydał Krainę sto piątej tajemnicy w 1969 roku.

Z braku innej noty biograficzne o Zbigniewie Zakiewiczu podaje sciezke do:

http://www.wbpg.org.pl/slowniklista.php?pisarz=4

"Zbigniew Ryszard Żakiewicz

Zobacz zdjęcie

Ur. 1933 Pseudonimy: Olgierd Łokuciejewski; Ryszard; Wacław Oganowski; Z.Ż.; ż; Ż; Żak. Prozaik, eseista, autor utworów dla dzieci i młodzieży, rusycysta.

Urodził się 6 czerwca 1933 (właśc. 1932, metrykę zmieniono w 1944) w Wilnie; syn Józefa Żakiewicza, nadleśniczego i plenipotenta Zdzisława hr. Tyszkiewicza z Izabelina pod Mołodecznem, oraz Zofii z Oganowskich. Wczesne dzieciństwo spędził w Mołodecznie (obecnie Republika Białoruś), w XVIII-wiecznym dworze Tyszkiewiczów, gdzie ojciec miał służbowe mieszkanie. 17 września 1939 był świadkiem wkroczenia do Mołodeczna Armii Czerwonej, która pozostawała tam do czerwca 1941, kiedy to miasto zajęli Niemcy. W 1941-1942 przebywał z matką w zniszczonym i rozgrabionym podczas rządów władzy radzieckiej niewielkim majątku dziadka, Antoniego Oganowskiego - Ponizie Tatarskie, 7 km od Smorgoni. W lipcu 1944, gdy w wyniku walk spłonął dwór w Mołodecznie, a miasto zdobyli Rosjanie, ponownie znalazł schronienie na wsi – tym razem w 40-hektarowym folwarku, zapisanym matce, Leonpole pod Krewem. Tam poznał życie istniejących jeszcze zaścianków szlacheckich. Krótko uczył się w białoruskiej szkole w Lenkowszczyźnie. Warunki życia w Leonpolu były trudne, a rodzinie cały czas groziło zesłanie w głąb ZSRR. W maju 1945 zmarł ojciec. W lutym 1946 opuścił Białoruś i w ramach tzw. repatriacji wyjechał z matką do Łodzi. Tam, w wieku 17 lat, ukończył szkołę podstawową, następnie kontynuował naukę w Technikum Przemysłu Włókienniczego Ministerstwa Przemysłu Lekkiego (kierunek wykańczalniczo-farbiarski). Przy końcu lat 50. należał do ZHP, który w tamtych latach był jeszcze w miarę niezależny, a łódzką chorągwią kierowali b. członkowie Szarych Szeregów. Pisywał do warszawskiego Świata Przygód (później Świat Młodych). W 1950 uczestniczył w zjeździe młodych korespondentów Świata Młodych. W 1953, po maturze, został przyjęty na Wydział Chemii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Łodzi; po miesiącu zrezygnował i rozpoczął studia na rusycystyce w WSP we Wrocławiu (w 1954 przeniesiona do Opola). We Wrocławiu nawiązał kontakt ze środowiskiem literatów skupionych wokół Wrocławskiego Tygodnika Katolików (WTK) pod red. T. Mazowieckiego, m.in. z Jackiem Łukasiewiczem, Władysławem Lechem Terleckim, Stanisławem Grochowiakiem. W WTK opublikował drobne utwory, m.in. „Notatnik wiosenny” (1954 nr 13).* Podczas studiów pisał także teksty dla kabaretu pn. Studencki Zespół Satyryczny „Wskazując palcem”. Pracę magisterską, pod kierunkiem doc. dr. Zbigniewa Barańskiego, „Formy samozaščity ličnosti v tvorčestvie Fedora M. Dostoevskogo” [Formy samoobrony osoby w twórczości Fiodora M. Dostojewskiego], obronił w 1957; następnie został zatrudniony jako asystent w Katedrze Literatury Rosyjskiej na Wydziale Filologiczno-Historycznym WSP w Opolu. W tymże roku ożenił się z Dominiką Bulińską. W 1961, będąc opiekunem koła naukowego rusycystów, założył Rosyjską Estradę Poetycką „Riepa”. W latach 1957-1968 prawie każde wakacje spędzał w rodzinnej miejscowości żony Kobylanka pod Gorlicami, skąd robił częste wyprawy w góry. W II poł. l. 50 i na początku 60. publikował recenzje i artykuły, dotyczące głównie literatury rosyjskiej, oraz opowiadania przede wszystkim w czasopismach katolickich: Katolik, Znak, Więź, Tygodnik Powszechny, a także w Slavia Orientalis, Twórczości i Nowych Książkach. Kilka rozpraw, m.in. „Z problematyki polskiej w twórczości Fiodora Dostojewskiego” zamieścił w Zeszytach Naukowych WSP w Opolu. W 1962 wydał debiutancką książkę - zbiór opowiadań „Chłopiec o lisiej twarzy”. Od 1964 należał do ZLP (do rozwiązania Związku w 1983); w 1965-1966 był członkiem zarządu oddziału w Opolu. Współpracował z duszpasterstwem akademickim. W 1964/1965 przebywał na półrocznym stypendium w Moskwie; wyjeżdżał wówczas także do Leningradu. W 1966 uzyskał doktorat w WSP w Opolu na podstawie pracy ”Literatura rosyjska lat 1894-1914 w kręgu Młodej Polski” (promotor doc. dr Zbigniew Barański). W Opolu szczególnie blisko był związany z poetą Bogusławem Żurakowskim oraz ze śląskimi pisarzami Janem Goczołem i Zbyszko Bednorzem. 1.10.1966 podjął pracę na stanowisku adiunkta w Katedrze Filologii Rosyjskiej Wydziału Humanistycznego WSP w Gdańsku (od 1970 Uniwersytet Gdański). Przez rok dojeżdżał na zajęcia dwa razy w miesiącu z Opola. Latem 1967 przeniósł się na stałe do Gdańska. W 1968 ukazała się powieść o tematyce kresowej „Ród Abaczów”, bardzo dobrze przyjęta przez krytykę. Od 26.09.1968 do 26.03.1969 po raz drugi przebywał na stypendium naukowym w Rosji. Zwiedzał m.in. miejsca związane z życiem Puszkina, Dostojewskiego, Bunina. Poznał wielu współczesnych pisarzy rosyjskich, m.in. Josifa Brodskiego, Dawida Samojłowa, Jewgienija Winokurowa, Aleksandra Rewicza. Na zaproszenie białoruskiego poety Janki Bryla pojechał do Mińska. W lutym 1969 odwiedził po 23 latach miasteczko swojego dzieciństwa – Mołodeczno. Szkice i reportaże z pobytów w ZSRR publikował, m.in. w Więzi, Miesięczniku Literackim i w Literach. (Wybór w tomie pt. „Ludzie i krajobrazy”, 1970). W 1969-1971 pełnił funkcję sekretarza Oddz. Gdańskiego ZLP, a w 1969-1978 opiekuna Koła Młodych przy Oddz. Gdańskim. W 1971 otrzymał Nagrodę Fundacji im. Kościelskich (za twórczość powieściopisarską, w szczególności za utwory „Ród Abaczów” i „Biały karzeł”). W sierpniu 1972 odebrał nagrodę w Genewie, a następnie przez miesiąc podróżował po Szwajcarii i Włoszech. W jesieni tego roku reprezentował ZLP na zjeździe pisarzy bułgarskich w Sofii. Przy końcu 1972 otrzymał stypendium twórcze na miesięczny pobyt w Rosji, na Ukrainie i w Gruzji. Przebywał m.in. w Kijowie, Odessie i Tbilisi. W 1975 spędził miesiąc w Turyngii, a w roku następnym miesiąc w Wilnie i na Białorusi. Wtedy odbył samochodową wyprawę do miejsc rodzinnych: Mołodeczna, Ponizia Tatarskiego, Leonpola. W 1979 został członkiem Zrzeszenia Kszubsko-Pomorskiego. Od czasu przeprowadzki do Gdańska mocno związał się z Kaszubami; w przyrodzie i ludzie kaszubskim dopatrywał się analogii z Kresami. Odbył wiele wycieczek po Kaszubach; szczególnie często wyjeżdżał do leśniczówki Karpno koło Lipusza, a w latach 90. do Sycowej Huty nad j. Sudomie. Lata 70. stanowiły okres największej aktywności wydawniczej Ż. – wówczas ukazały się kolejne powieści: „To sen tylko, Danielu” (1973), „Dolina Hortensji” (1975), „Czteropalcy” (1977), „Markigo” (1978); książki dla dzieci – „Kraina Sto Piątej Tajemnicy” (1972), „Ostatni rejs Grubego Jana” (1975), „Dwaj dzielni z Plimplańskiego Lasu” (1976), „Straszne bliźnięta” (1979). W tych latach zaczął też regularnie publikować felietony, zapiski, fragmenty dziennika ujęte w cykle: „Półgłosem” Dziennik Bałtycki 1971-72; „Z notesu” Głos Wybrzeża 1973; „Dziennik intymny mojego N.N.” Znak, Więź, Tygodnik Powszechny. (Wybór w tomie pt. „Dziennik intymny mego N.N.”, 1977). Często wyjeżdżał do Warszawy, utrzymywał kontakty z wieloma warszawskimi pisarzami, m.in. z Michałem Sprusińskim, Wiktorem Woroszylskim, Anną Kamieńską, Zbigniewem Bieńkowskim, Andrzejem Drawiczem, Jerzym Krzysztoniem, Zbigniewem Herbertem, Ireneuszem Iredyńskim, Marianem Pilotem. W 1980 roku odbył pielgrzymkę do Rzymu i podróż po Włoszech. W sierpniu 1980 roku podpisał rezolucję Oddziału Gdańskiego ZLP wzywającą władze do podjęcia rozmów z Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym w Stoczni Gdańskiej oraz do ograniczenia cenzury i zapewnienia swobody wyjazdów za granicę. W 1980-1994 należał do NSZZ „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego publikował głównie w prasie katolickiej (Gwiazda Morza, W drodze, Tygodnik Powszechny, Królowa Apostołów), a także w piśmie Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Pomerania. Związany był ze środowiskiem gdańskich twórców, którzy prowadzili niezależną działalność w kościele św. Mikołaja w Gdańsku. 8 października 1984 roku został napadnięty i pobity przed swoim domem we Wrzeszczu. Od 1984 do kwietnia 2004 zamieszczał w Gwieździe Morza zapiski w cyklu pt. „Z dziennika”. (Wybór w tomach: „Pożądanie Wzgórz Wiekuistych”, 1987 oraz „Ujrzane, w czasie zatrzymane”, 1996). Od 1.10.1984 zatrudniony na stanowisku starszego wykładowcy UG. W 1988 przebywał na dwumiesięcznym kursie językowym w ZSRR (Moskwa, Suzdal); dwa tygodnie spędził w Wilnie i na Litwie. W 1989 został członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, a w 1990 PEN Clubu. W latach 80. i 90. ukazały się kolejne utwory o tematyce kresowej: „Wilcze łąki” (1982), „Wilio, w głębokościach morza” (1993), a także kresowo-kaszubskiej: „Ciotuleńka” (1988), „Gorycz i sól morza” (2000). W 1998 zakończył pracę na Uniwersytecie Gdańskim i przeszedł na emeryturę. Przez cały okres pobytu w Gdańsku uczestniczył w życiu literackim i artystycznym Wybrzeża. Szczególnie bliskie kontakty utrzymywał z nieżyjącymi już: Jerzym Godwodem, Ryszardem Stryjcem, Bunim Tuskiem, Mieczysławem Czychowskim, Stanisławem Gostkowskim, Jędrzejem Smulkowskim, Janem Dzreżdżonem, a także z Teresą Ferenc, Aleksandrem Jurewiczem, Pawłem Huelle, Władysławem Zajewskim, Krzysztofem Dowgiałłą. W 1999 w Nadbałtyckim Centrum Kultury w Gdańsku odbyły się uroczyste obchody Jubileuszu Czterdziestolecia Pracy Pisarskiej Zbigniewa Żakiewicza. Od wielu lat pełni funkcję przewodniczącego jury Ogólnopolskiego Konkursu Prozatorskiego im. Jana Drzeżdżona, a od 2002 przewodniczy jury Konkursu Literackiego Uniwersytetu Gdańskiego. Dzieci: Zofia (ur. 1959); Joanna (ur. 1961); Maciej (ur. 1961) Mieszka w Gdańsku-Wrzeszczu przy ul. Kościuszki.

Ważniejsze nagrody i odznaczenia: 1971 nagroda Fundacji im. Kościelskich; 1971 „Order Stańczyka”, przyznawany przez miesięcznik Litery, za powieść „Biały karzeł”; 1974 nagroda szczecińskiego miesięcznika Spojrzenia, za powieść „To sen tylko, Danielu...”; 1976 Złoty Krzyż Zasługi; 1977 nagroda „Gdańska Książka Roku” przyznawana przez Klub Krytyki Literackiej przy Oddziale Gdańskim ZLP, za „Dziennik intymny mego N.N.”; 1980 odznaka honorowa „Za Zasługi dla Gdańska”; 1981 nagroda „Koga Gdańska” przyznawana przez Klub Studentów Wybrzeża „Żak”; 1985 (?) I nagroda w dziedzinie prozy w konkursie ogłoszonym przez oo. dominikanów w Gdańsku na utwór o stanie wojennym, za cykl miniatur pt. „Polska dziwna wojna”; 1988 nagroda Wojewody Gdańskiego za powieść „Ciotuleńka” i za całokształt twórczości; 1988 nagroda Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki za książkę „Ciotuleńka”; 1989 Krzyż Kawalerski OOP; 1993 nagroda Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki za książkę „Wilio w głębokościach morza”; 1994 nagroda literacka Wojewody Gdańskiego za książkę „Wilio w głębokościach morza”; 1995 odznaka honorowa „Zasłużonemu Opolszczyźnie”; 1996 Nagroda „Książka Wiosny” 1996 (Media Książce), za książkę „Ujrzane, w czasie zatrzymane”; 1997 nagroda Wojewody Gdańskiego za twórczość literacką; 1998 Medal KEN; 2000 Pomorska Nagroda Artystyczna w dziedzinie literatury, za książkę „Gorycz i sól morza”; 2000 nagroda Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Gdańsku „Pro libro legendo” za książkę „Gorycz i sól morza”; 2000 Medal Księcia Mściwoja II; 2003 nagroda Prezydenta Gdańska w dziedzinie kultury, za twórczość i pracę pedagogiczną.

Opowiadania, fragmenty powieści, fragmenty dzienników, rozprawy, felietony, szkice, recenzje Z.Ż. ukazywały się m.in. w czasopismach: WTK (1954); (1956-57); Znak (1959-1960, 1971-1975); Tygodnik Powszechny (1960-1961, 1967-1968, 1971-1973, 1976, 1979-1981, 1983, 1988, 1991, 1994, 1997, 1999); Więź (1960-1962, 1964-1965, 1967, 1969-1970, 1975-1976, 1978, 2000); Nowe Książki (1962-1965); Slavia Orientalis (1962-64); Twórczość (1963-1969); Litery (1968-1969, 1972-1973); Miesięcznik Literacki (1970, 1974, 1977, 1980, 1982); Tygodnik Kulturalny (1970-1974, 1977); Opole (1971-1972, 1974, 1976-1977, 1980, 1983-1984, 1986, 1992); Współczesność (1971); Życie Literackie (1972, 1978, 1980); W drodze (1973-1975, 1977, 1980, 1982-1984, 1988, 1993-1994); Literatura (1973, 1992, 1996); Nowy Wyraz (1974); Pomerania (1975, 1977,1980, 1983-1990); Odra (1977, 1981-1982, 1985, 1990, 1992, 1996-1997); Płomyczek (1978-1979, 1981); Punkt (1978, 1981); Kultura (Warszawa) (1980); Nurt (1983-1984); Gwiazda Morza (1984-2004); Autograf (1989); (1991, 1994-2002); Tytuł (1991, 1995, 1997, 1999), Nasza Rodzina (Paryż) (1993), Regiony (1993-1994, 1996); Kresy (1995, 1997); Sycyna (1995-1998); Kwartalnik Artystyczny (1996, 1999-2004). "

http://www.wbpg.org.pl/slowniklista.php?pisarz=4