จักรวรรดิตูอิตองกา
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
จักรวรรดิตูอิตองกาเป็นจักรวรรดิที่ยิ่งใหญ่ในโอเชียเนีย ในกลุ่มเกาะตองกาตาปู ซึ่งมีเมืองหลวงชื่อว่ามูอา ตังขึ้นในคริสตศตวรรษที่ 9 มีอาณาเขตจากนีอูเอ ถึงติโกเปีย จักรวรรดินี้เคยขยายอาณาเขตได้ไกลที่สุดถึงรัฐแยพของไมโครนีเซีย
สารบัญ |
[แก้] เริ่มต้นจักรวรรดิ
ตองกาอยู่ภายใต้การปกครองของจักรวรรดิตูอิปูโลตูและจักรวรรดิตูอิมานูอา ต่อมาตองกาได้หลุดพ้นจากการปกครองของ 2 จักรวรรดิในประมาณปี ค.ศ. 900 โดยมีกษัตริย์องค์แรกคือพระเจ้าอะโฮอิตู พระองค์ทรงตั้งมืองหลวงที่ โตลัว ในระยะเวลาต่อตูอิตองกาองค์ที่ 9(กษัตริย์) ได้ย้ายเมืองหลวงไปอยู่ที่ เฮเกตา
[แก้] การขยายอาณาเขต (ค.ศ. 1200 - 1500)
ในรัชสมัยของตูอิตองกาองค์ที่ 10 จักรพรรดิโมโมและพระโอรสได้ยึดประเทศฟิจิและบางส่วนของประเทศซามัว และยังคงขยายอาณาเขตต่อ โดยเข้ายึดโพลินีเซียนตะวันออกทั้งหมด และบางส่วนของเมลานีเซีย ไมโครนีเซีย และโพลินีเซียนกลาง กินอาณาบริเวณถึงพื้นที่มากกว่า 3,000,000 ตารางกิโลเมตร ในมหาสมุทรแปซิฟิก ในการต่อมาจักรพรรดิตูอิตาตูอิ(พระโอรสในจักรพรรดิโมโม)ได้ย้ายเมืองหลวงไปอยู่ที่ มูอา
[แก้] กองทัพเรือ
ความสำเร็จของจักรวรรดิตูอิตองกาได้มาจากกองทัพเรือ โดยมีเรือแคนูขนาดยาว สำหรับบบเรือแคนู]]ที่มีขนาดใหญ่สามารถจุคนได้ถึง 100 คนขึ้นไป ทำให้กองทัพเรือของตองกาเป็นกองทัพเรือที่ยิ่งใหญ่มากและน่าเกรงขามในหมู่ประเทศในโอเชียเนียด้วยกัน
[แก้] การปกครอง 3 ระบบ
จักรวรรดิตูอิตองกาได้เสื่อมลงเนื่องจากการเกิดสงคราม ในสมัยศตวรรษที่ 13 หรือ 14 ซามัวได้ประกาศเอกราชโดยตระกูลมาลีเอตัว ต่อมาจักรวรรดิตูอิตองกาเลื่อมเสื่อมลงจากการปกครองที่กดขี่ ที่มีชื่อเสียงคือ จักรพรรดิฮาแวที่ 1 (ตูอิตองกาองค์ที่ 19) จักรพรรดิฮาแวที่ 2 (ตูอิตองกาองค์ที่ 22) จักรพรรดิตากาลัวอา (ตูอิตองกาองค์ที่ 23) เมื่อถูกกดขี่มาก ๆ จึงเกิดสงครามที่เกาะฟุตุนา จนทำให้เกิดราชวงศ์ใหม่คือ ราชวงศ์ตูอิฮาอะตากาลัวอา ปกครองด้วยกันตลอดมา แต่อำนาจส่วนใหญ่ตกอยู่ในมือราชวงศ์ตูอิฮาอะตากาลัวอา ต่อมาตระกูลกาโนกูโปลูคิดคดทรยศ จนทำให้เกิดราชวงศ์ใหม่คือราชวงศ์กาโนกูโปลูซีงมีอำนาจอยู่ในมือ ราชวงศ์นี้ไม่ค่อยมีบทบาทอะไรมากมายนักในการเมืองตองกา แต่มีอำนาจมหาศาลในซามัว ต่อมาได้เกิดสงครามกลางเมืองขึ้นในกลุ่มเกาะฮาอะไป กลุ่มเกาะตองกาตาปู และกลุ่มเกาะวาวาอู ยังผลให้อำนาจของราชวงศ์ตูอิตองกาและราชวงศ์ตูอิฮาอะตากาลัวอามีความเข้มแข็งขึ้นจากการสนับสุนของพวกคริสเตียนทำให้บทบาทของราชวงศ์ตูอิกาโนกูโปลูมีน้อยลง ต่อมาเกิดสงครามกลางเมืองอีกครั้ง 50 ปี โดยต้นเหตุมาจากพระเจ้าตูกูอาโฮ เตาฟาอาเฮา ได้รวบรวมหมู่เกาะตองกาที่แตกแยกและสถาปนาเป็นอาณาจักรโพลินีเซียน ซึ่งเตาฟาอาเฮาเป็นบุคคลที่มีเชื้อสายราชวงศ์ตอิกาโนกูโปลูด้วย
