สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงศ์
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงศ์ พระนามเดิม เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี พระราชโอรสพระองค์ที่ ๒๘ ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระองค์ที่ ๓ ใน สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี ประสูติเมื่อวันอังคารที่ ๑๓ มกราคม พ.ศ. ๒๓๙๙ เป็นพระราชอนุชาร่วมพระครรโภทรในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงศ์ ทรงเป็นพระราชวงศ์พระองค์หนึ่งที่มีบทบาทสำคัญในการปฏิรูปการปกครองในช่วงต้นรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงได้รับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ดำรงตำแหน่งเสนาบดีพระองค์แรกของกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ ทรงวางรากฐานการดำเนินงานของกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ และทรงกำหนดระเบียบวิธีการจัดเก็บภาษีอากรอย่างเป็นระบบ
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงศ์ ประทับอยู่ ณ พระราชวังเดิม ซึ่งเป็นพระราชวังตั้งแต่ครั้งกรุงธนบุรี ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๒๔ จนกระทั่งสิ้นพระชนม์ในคืนวันที่ ๑๑ เมษายน พ.ศ. ๒๔๔๓ พระชนมายุได้ ๔๔ พรรษา
[แก้] พระโอรส-ธิดา
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงศ์ ทรงเป็นต้นราชสกุล "จักรพันธุ์" ทรงอภิเษกสมรสกับ หม่อมราชวงศ์หญิงสว่าง จักรพันธุ์ (ศิริวงศ์) มีพระโอรส-ธิดา ๕ พระองค์ คือ
- พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเสรฐวงศ์วราวัตร กรมหมื่นอนุพงศ์จักรพรรดิ (พ.ศ. ๒๔๒๑-๒๔๗๕ โปรดเกล้าฯ ให้ทรงกรมในรัชกาลที่ ๕)
- พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงอรพัทธ์ประไพ (พ.ศ. ๒๔๒๓-๒๔๗๓) พระชายาในกรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์
- พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงสุทธวิลัยลักขณา (พ.ศ. ๒๔๒๖-๒๕๑๔)
- พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอ๊อศคาร์นุทิศ กรมหมื่นอนุวัตรจาตุรนต์(พ.ศ. ๒๔๒๖-๒๔๗๘ โปรดเกล้าฯ ให้ทรงกรมในรัชกาลที่ ๖)
- พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงประภาวสิทธิ์นฤมล (พ.ศ. ๒๔๒๘-๒๕๐๖) พระชายาในกรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน
ทรงมีพระโอรส-ธิดา กับหม่อม ดังนี้
- หม่อมทับทิม จักรพันธุ์ (ธิดาหลวงเรืองศักดิ์สาคร (เผือก ณ มหาไชย)) ๒ พระองค์ คือ
- พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้านิพันธพิศิษฐพงศ์ (พ.ศ. ๒๔๒๐-๒๔๓๒)
- พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงทรงศศิคุณ (พ.ศ. ๒๔๒๒-๒๔๓๘)
- หม่อมจีบ จักรพันธุ์ ๑ องค์ คือ
- พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดรุณวัยวัฒน์ (พ.ศ. ๒๔๒๓-๒๕๐๙)
- หม่อมเอม จักรพันธุ์ ๑ องค์ คือ
- พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดนัยวรนุช (พ.ศ. ๒๔๒๑-๒๔๕๕)
- หม่อมพลัด จักรพันธุ์ ๑ องค์ คือ
- พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงมาลิศเสาวรส (พ.ศ. ๒๔๒๖-๒๕๑๔)
- หม่อมเลื่อม จักรพันธุ์ ๑ องค์ คือ
- พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงบรรจงมารยาตร (พ.ศ. ๒๔๒๗-๒๔๖๑)
- หม่อมเผื่อน จักรพันธุ์ ๑ องค์ คือ
- พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงบุบผชาติชลา (พ.ศ. ๒๔๒๘-๒๔๔๘)
- หม่อมหลวงผาด จักรพันธุ์ (ธิดาหม่อมราชวงศ์สุหร่าย ปาลกะวงศ์) ๑ องค์ คือ
- พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทศศิริวงศ์ (พ.ศ. ๒๔๒๗-๒๔๙๐) เษกสมรสกับ หม่อมหลวงเลื่อน สุทัศน์
- หม่อมราชวงศ์ปุ้ย จักรพันธุ์ (ธิดาหม่อมเจ้าจุ้ย ไพฑูรย์) ๑ องค์ คือ
- พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปิยะบุตร (พ.ศ. ๒๔๓๓-๒๔๖๔) เษกสมรสกับหม่อม ๒ คน
[แก้] อ้างอิง
- Jeffy Finestone. 2542. สมุดพระรูป พระราชโอรส พระราชธิดา พระราชนัดาใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. ปรียนันทนา รังสิต,ม.ร.ว. โลมาโฮลดิ้ง
- จักรพันธุ์ ณ อยุธยา
 |
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงศ์ เป็นบทความเกี่ยวกับ ชีวประวัติ ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น ข้อมูลเกี่ยวกับ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงศ์ ในภาษาอื่น อาจสามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ด้านซ้ายมือ |
