เขื่อน
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เขื่อน เป็นสิ่งก่อสร้างขนาดใหญ่สำหรับกั้นทางน้ำ เพื่อใช้ในการเก็บกักน้ำและป้องกันอุทกภัยรวมถึงผลิตกระแสไฟฟ้า ส่วนบนของเขื่อนจะประกอบไปด้วยส่วนที่เรียกว่าทางน้ำล้น สำหรับให้น้ำที่สูงกว่าระดับที่ต้องการไหลผ่านมาที่ฝั่งปลายน้ำ มากกว่าครึ่งหนึ่งของแม่น้ำสายหลักทั่วโลกจะมีเขื่อนกั้นไว้เพื่อใช้ประโยชน์ในทางใดทางหนึ่ง
สารบัญ |
[แก้] ชนิดของเขื่อน
ชนิดของเขื่อน จะจำแนกตามชนิดของวัสดุก่อสร้าง เช่น เขื่อนหิน เขื่อนดิน หรือเขื่อนไม้
[แก้] ประโยชน์ของเขื่อน
ประโยชน์ของเขื่อนที่สำคัญ คือ เพื่อกักเก็บน้ำ โดยเก็บน้ำจากช่วงฤดูน้ำหลากและปล่อยน้ำใช้ในการเกษตรกรรม อุปโภคบริโภคในช่วงขาดแคลนน้ำ เขื่อนยังคงใช้สำหรับป้องกันน้ำท่วมฉับพลันในฤดูที่น้ำไหลหลากอีกทางหนึ่ง โดยเขื่อนจะทำหน้าที่ชะลอความเร็วของน้ำ ให้น้ำไหลผ่านได้เฉพาะตามปริมาณที่เหมาะสม ในปัจจุบันเขื่อนมีหน้าที่หลักอีกด้านคือการผลิตกระแสไฟฟ้า โดยพลังงานไฟฟ้าส่วนหนึ่งในประเทศไทยมาจากการปั่นไฟจากเขื่อน นอกจากนี้เขื่อนบางแห่งใช้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวและกิจกรรมนันทนาการต่าง ๆ เช่น การล่องเรือ หรือ การตกปลา
อย่างไรก็ตามเขื่อนมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ได้แก่ การปิดกั้นทางน้ำทำให้สิ่งมีชีวิตในน้ำบางชนิด เช่น ปลาแซลมอน ไม่สามารถว่ายไปตามกระแสน้ำเพื่อวางไข่ได้ในช่วงฤดูขยายพันธุ์ เขื่อนยังคงปิดกั้นทางน้ำทำให้การเดินทางทางเรือไม่สามารถเคลื่อนที่ผ่านได้ ปัญหาของการสร้างเขื่อนที่มียังรวมถึงพื้นที่บ้านเรือนและป่าไม้ที่อยู่บริเวณเหนือเขื่อน จะถูกท่วมจมอยู่ใต้น้ำไม่สามารถใช้งานได้
[แก้] รายชื่อเขื่อน
[แก้] ในประเทศไทย
- เขื่อนภูมิพล จังหวัดตาก
- เขื่อนสิริกิติ์ จังหวัดอุตรดิตถ์
- เขื่อนศรีนครินทร์ จังหวัดกาญจนบุรี
- เขื่อนวชิราลงกรณ์ (เขื่อนเขาแหลม) จังหวัดกาญจนบุรี
- เขื่อนสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี
- เขื่อนอุบลรัตน์ (เขื่อนพองหนีบ) จังหวัดขอนแก่น
- เขื่อนจุฬาภรณ์ (เขื่อนน้ำพรม) จังหวัดชัยภูมิ
- เขื่อนแม่งัดสมบูรณ์ชล จังหวัดเชียงใหม่
- เขื่อนแม่ปิงตอนล่าง จังหวัดตาก
- เขื่อนแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี
- เขื่อนบางลาง จังหวัดยะลา
- เขื่อนคีรีธาร จังหวัดจันทบุรี
- เขื่อนลำตะคอง จังหวัดนครราชสีมา
- เขื่อนลำพระเพลิง จังหวัดนครราชสีมา
- เขื่อนปากมูล จังหวัดอุบลราชธานี
- เขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ จังหวัดลพบุรี-สระบุรี
- เขื่อนแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี
- เขื่อนพระราม 6 จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นเขื่อนแห่งแรกในประเทศไทย
- เขื่อนรัชชประภา (เขื่อนเชี่ยวหลาน) จังหวัดสุราษฎร์ธานี
- เขื่อนแม่กลอง จังหวัดกาญจนบุรี
- เขื่อนท่าทุ่งนา จังหวัดกาญจนบุรี
- เขื่อนขุนด่านปราการชล อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดนครนายก
[แก้] ในต่างประเทศ
- เขื่อนซานเสีย ต้าป้า (เขื่อนสามหุบเขา; จีน : 三峽大壩; พินอิน: Sānxiá Dàbà) เขื่อนที่ใหญ่ที่สุดในโลก ตั้งอยู่ที่ประเทศจีน
- เขื่อนฮูเวอร์ สหรัฐอเมริกา
[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น
 |
เขื่อน เป็นบทความที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น ข้อมูลเกี่ยวกับ เขื่อน ในภาษาอื่น อาจสามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ด้านซ้ายมือ |
