เพลงตับ
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
- สำหรับความหมายอื่นของ ตับ ดูที่ ตับ (แก้ความกำกวม)
เพลงตับ เป็นการเรียกเพลงไทยเดิมแบบหนึ่ง ที่นำหลายๆ เพลงมารวมกันเข้า เพลงตับมี 2 ชนิด คือ ตับเรื่อง และ ตับเพลง
เพลงที่เรียกว่า ตับเพลง นั้น เรียบเรียงขึ้นโดยถือเอาเพลงประเภทเดียวกัน มีลักษณะคล้ายคลึงกัน มาเรียงร้อยเข้าด้วยกัน เล่นติดต่อกันไป เป็นเพลงที่ยาวมาก ทั้งนี้เพราะเพลงเหล่านั้นเข้ากันได้สนิทกัน ส่วนเนื้อร้องนั้นไม่สำคัญ จะใช้เนื้ออะไรมาร้องกับเพลงอะไรก็ได้ แม้เนื้อร้องจากละครคนละเรื่องก็ได้ เพราะถือเอาตัวเพลง (ท่วงทำนองและดนตรี) เป็นสำคัญยิ่งกว่าเนื้อร้อง
เพลง ตับเรื่อง นั้นแตกต่างกันตรงกันข้าม นั่นคือ แม้จะมีเพลงหลายเพลงมาร้อยเข้าด้วยกัน ก็ไม่จำเป็นต้องเป็นเพลงประเภทเดียวกัน อาจจะเป็นเพลงที่มีอารมณ์ต่างกัน มีความเร็วต่างกันอย่างไรก็ได้ แต่บทร้องที่นำมาร้องนั้นต้องเป็นเรื่องไปในทางเดียวกัน ติดต่อกันเป็นชุด โดยมากบทร้องเพลงตับเรื่อง มักปรับปรุงมาจากบทละครตอนใดตอนหนึ่ง เช่น เพลงตับเรื่องรามเกียรติ์ ตอน นางลอย เป็นต้น