โจเซฟ แพกซ์ตัน
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
เซอร์โจเซฟ แพกซ์ตัน (Sir Joseph Paxton; พ.ศ. 2344—2408) นักจัดภูมิทัศน์และสถาปนิกชาวอังกฤษ เกิดใกล้เมืองวอเบิร์น เบดฟอร์ดไชร์ สหราชอาณาจักร เป็นบุตรของชาวนา
แพกซ์ตันทำงานเป็นช่างจัดสวนอยู่กับดยุกแห่งเดวอนไชร์ที่ชิสวิกและแชตส์เวิร์ธ ที่ซึ่งแพกซ์ตันได้ทำการปรับปรุงสวนเดิมและสร้างเรือนกระจกสำหรับปลูกบัว เขาได้แสดงความสามารถด้านทักษะในงานจนได้รับเลื่อนเป็นหัวหน้าสวนที่นั่น ในระหว่าง พ.ศ. 2386-2387 แพกซ์ตันได้ออกแบบสวนสาธารณะแห่งแรกที่เบอร์เกนเฮดใกล้ลิเวอร์พูล นับเป็นสวนสาธารณะแห่งแรกของอังกฤษและของโลกที่สร้างด้วยเงินภาษีอากร
แพกซ์ตันเป็นนักคิด ได้ออกแบบอาคารด้วยกระจก เหล็กหล่อและระบบหน่วยพิกัด (module) ขนาดใหญ่ที่ยาวถึง 549 เมตร ที่มีชื่อเสียงเป็นที่กล่าวขวัญถึงความล้ำยุคเป็นครั้งแรกในงานนิทรรศการโลก ที่กรุงลอนดอน เมื่อ พ.ศ. 2394 ที่รู้จักกันในชื่อ "วังแก้วเจียรนัย" (The Crystal Palce) ซึ่งต่อมาถูกรื้อไปประกอบใหม่ที่ไซเดนแฮมเมื่อ พ.ศ. 2397 และถูกไฟไหม้เสียหายเมื่อปี พ.ศ. 2479
แพกซ์ตันมีชื่อเสียงว่า เป็นผู้มีบทบาทในด้านการออกแบบและสร้าง สวนอังกฤษแบบโรแมนติก ต่อจาก ฮัมฟรีย์ เรพตัน (Humphy Repton) และคบหาสนิทสนมกับ เจ ซี ลูดอน (J. C. Loudon) นักเขียนเกี่ยวกับพืชพรรณและภูมิทัศน์ผู้มีชื่อเสียงในยุคนั้น แพกซ์ตันได้เป็นผู้แทนราษฎรอยู่ระยะหนึ่ง และได้ออกแบบบ้านธรรมดาในชนบทหลายหลัง แต่งานออกแบบที่โด่งดังของแพกซ์ตันได้แก่สวนสาธารณะเบอร์เกนเฮดขนาด 300 ไร่ ดังกล่าว ที่ผนวกสวนอังกฤษแบบภูมิทัศน์ชนบท ให้เข้ากับความต้องการของสังคมในสมัยนั้น ก่อนการออกแบบสวนสาธารณะเซนทรัลปาร์กที่นิวยอร์ก เฟรเดอริก ลอว์ ออล์สเตด ชาวอเมริกัน ผู้ได้ชื่อว่าเป็นบิดาแห่งภูมิสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ ได้มาเยี่ยมและชื่นชมสวนแห่งนี้ และได้นำไปเขียนบทความเรียกร้องให้นครนิวยอร์กสร้างสวนสาธารณะสมัยใหม่เมื่อกลับสหรัฐฯ
เซอร์โจเซฟ แพกซ์ตันได้ออกแบบสวนอีกหลายแห่ง ได้แก่ สวนสาธารณะ "ปรินซ์" ที่ลิเวอร์พูล (พ.ศ. 2385) "เคลวินโกรพ" ในควีนส์ ปาร์ก ที่กลาสโกว์ (พ.ศ. 2395) และ "แบกซ์เตอร์ปาร์ก" ที่ดันดี (พ.ศ. 2406) นอกจากนี้ แพกซ์ตันยังเป็นที่ปรึกษาในการซ่อมสร้างเซนต์เจมส์ปาร์ก และไฮด์ปาร์กในกรุงลอนดอน และได้มีโอกาสร่วมออกแบบเมืองอีเดนซอร์ซึ่งเป็นเมืองใหม่ยุคแรกๆ ของอังกฤษ
