Mula sa Tagalog Wikipedia, ang malayang ensiklopedya.

Mga nilalaman 1 Suriang Kimika (Analytical Chemistry) 1.1 Mga Larangan 1.2 Mga Tekniks 1.3 Mga Pamamaraan 1.4 Mga Unlad

[baguhin] Suriang Kimika (Analytical Chemistry)

Ang suriang kimika ay isang larangan ng kimika sa pagsusuri ng mga sampol ng materyales upang maunawaan ang kanilang komposisyong kimika at istruktura.

[baguhin] Mga Larangan

Mahahati ang suriang kimika sa dalawang larangan – suring pangkatangian (qualitative analysis) at suring panukatan (quantitative analysis).

1. Ang suring pangkatangian para sa mga inorganikong kompuesto ay nauukol sa pagsusuri ng pagtataglay ng elemento o inorganikong kompuesto sa isang sampol.

2. Ang suring pangkatangian para sa mga organikong kompuesto ay nauukol sa pagsusuri ng pagtataglay ng grupong punsiyonal o kaya’y ng kompuestong organiko sa isang sampol.

3. Ang suring panukatan ay nauukol upang alamin kung gaano karami (konsentrasyon o porsyento nito) ang tinataglay ng isang elemento o isang kompuesto sa isang sampol.

Sa kalimitan ang makabagong suriang kimika ay nauukol sa suring pagsukat. Ito ay mahahati pa sa dalawang larangan ng pag-aaral. Ang isang materyal ay masusuri sa dami (porsyento o konsentrasyon) ng isang elemento o kaya’y dami ng elemento sa isang partikular ng kimika. Ang huli ay partikular na nauukol sa mga sistemang biyolohika – sa mga molekula ng buhay na naglalaman ng karbon, hidroheno, oksiheno, nitroheno, at iba pa sa maraming estrukturang masalimoot (complex structures).

[baguhin] Mga Tekniks

Napakaraming tekniks ang ngayo’y masusumpungan upang paghiwalayin, alamin at sukatin ang mga kompuestong kimika.

• Pagwawalay ng mga kimika upang masukat ang timbang o dami ng isang kinalabasan ay isang matandang proseso na maaring matrabaho ngunit kinakailangan sa pagsusuri ng mga sustansyang may halo tulad ng katas (extracts) mula sa mga organismo.

• Pagsusuri ng mga sustansya sa pamamagitan ng espektroskopyo (spectroscopy). Sinusukat ang absorsyon (paghigop) ng liwanag ng isang solusyon o gas, malalaman ang dami ng maraming partido kimika kahit na hindi pinaghiwahiwalay. Kabilang dito ang atomic absorption spectroscopy (AAS), nuclear magnetic resonance (NMR) and neutron activation analysis (NAA).

• Maraming tekniks ay ang pagsasama ng dalawa o higit pang paraan ng pagsusuri (kalimitang tinatawag na paraang may gitling). Halimbawa ay ang ICP-MS (Inductively-Coupled Plasma - Mass Spectrometry) na kung saan ang unang hakbang ay ang paghuhulas (volatilization) ng sampol at pagsusukat ng konsentrasyon nito sa ikalawa. Sa unang hakbang ay ang paggamit ng tekniks ng paghihiwalay tulad kromatograpiya (chromatography) at ang kasunod ay intrumentong panukat o paniktik (detection).

• Ang tekniks na kailangan ng paghuhulas ay ginagamit upang makagawa ng mga malayang atomo ng mga elemento upang makabuo ng isang sampol na pagkatapos ay masusukat ang kanyang bahagdan ng konsentrasyon sa pamamagitan ng paghigop o pagluwal (emit) sa karakteristikong prekwensya espektral (characteristic spectral frequency). Ang mga pamamaraang ito ay may disbentahe dahil lubusang sinisira nito ang mga sampol at anumang mga partidong kimika na pumapaloob dito. Kasama sa mga tekniks na ito angatomic absorption spectroscopy at ICP-MS / ICP-AES. Ang mga tekniks na ito ay magagamit rin sa pag-aaral ng pagkilanlan ng mga partido (speciation study) ngunit pinangungunahan muna ng paghihiwalay bago paghuhulas.

[baguhin] Mga Pamamaraan

Ang mga pamamaraan sa pagsusuri ng kimika ay nanganailangan ng masusing atensyon sa kalinisan, paghahanda ng sampol, pagiging tumpak (accuracy) at pagiging tama (precision).

Ang isang pamantayan na paraan sa pagsusuri ng konsentrasyon ay ang paggawa ng isang kurba de kalibrasyon (calibration curve).

Kung matapang ang konsentrasyon ng isang elemento o kompuesto sa isang sampol para sa lawak ng paniktikan (detection range) ng isang tekniks, babantuan ito ng kanyang purong pantunaw (solvent). Kung mababa naman ito sa lawak ng suri ng instrumentong ginagamit, ang paraang pagdaragdag ay magagamit. Sa paraang ito, idinaragdag ang isang alam na konsentrasyon ng elemento o kompuesto sa solusyong pinagaaralan. Ang diprensya sa konsentrasyong idinagdag at konsentrasyong nakita ng instrumento ay ang konsentrasyon sa sampol na sinusuri.

[baguhin] Mga Unlad

Karamihan sa pananaliksik sa suriang kimika ay mula sa katanghalan (performance) nito (pagigingsensitibo (sensitivity), pagigingmapili (selectivity), kaliksihan (robustness), tuwid na lawak (linearity), katumpakan (accuracy), pagiging tama (precision), at bilis (speed)) at kainaman (kamurahan, dali ng pagpapaandar, dali ng pagtuto, oras at lugar ng paglalagyan). Maraming pananaliksik ang isinasagawa ngayon upang paliiting kasilinglaki ng tsip ang mga tekniks sa surian. May mga halimbawa na nito ang lumalaban sa tradisyonal na tekniks dahil may potensyal na kainaman ito tulad ng kaliitan, madaling dalhin, bilis at halaga nito.

Marami ring atensyon ang ibinubuhos ngayon sa pagsusuri ng mga sistemang biyolohika. Sumusunod ang mga halimbawa na mabilis na umuunlad na mga larangan:

• Proteomika (Proteomics) – pagsusuri ng konsentrasyon ng protina at pagbabago nito lalo na sa pagsagot nito sa iba’t ibang mga stressor at iba’t ibang bahagdan ng pagbubuo nito o sa iba’t ibang bahagi ng katawan.

• Metabolika (Metabolics) – kahalintulad ng proteomika ngunit nauukol sa mga produkto ng metabolismo ng katawan o selula (metabolites).

• Metalomika (Metalomics) – kahalintulad ng proteomika at metabolika ngunit nauukol sa konsentrasyon ng mga metal at pagkakawing nito sa protina at ibang pang molekula sa sistemang biyolohika.