Alfa (zooloji)
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Alfa, sosyal hayvanlar içerisinde; alfa erkek ve alfa dişi, komünite içerisinde, diğer bireyler tarafından kararlarına uyulan ve lider konumundaki bireylerdir. Eğer bir erkek ve bir dişi birlikte bu rolü üstlenirlerse, onlara alfa çift adı verilir.
Şempanzeler; komünite içindeki alfa bireye başını sallamak gibi komünite içinde özel anlamı olan jestler göstererek, onların yolda önde yürümesine izin vererek ve komünite içerisinde bir meydan okuma sırasında kenara çekilerek alfa bireyi liderleri olarak tanıdıklarını belirtirler. Köpekgiller de ayrıca kendi grupları içindeki alfa çiftlerin kararlarına uyup, yiyecek bulunduğunda önce onların yemesine izin verip, ve genellikle de sadece o iki alfa bireyin çiftleşmesine izin vererek bir alfa çiftin kendilerini yönetmelerine izin verirler; kurtlar bunun güzel bir örneğidir.
Alfa bireyler, komünite içindeki liderlik konumlarını gemellikle üstün fiziksel güçlerini kanıtlayarak alırlar. Yine de, bonobolar gibi bazı yüksek derecede sosyal türlerde; komünitenin başına geçmeye teşebbüş eden birey, daha dolaylı yollara başvurabilir; örneğin diğer bireyler arasındaki politik ittifaklar kurmak ve/veya önceki alfa bireyi devirip yerini almaya çalşmak gibi.
İnsanlarda ise, alfa erkek tanımı genellikle sosyal konum olarak en yüksek noktadaki, güçlü erkekler için kullanılır. Batı kültüründe, bu terim küçültücü bir şekilde; kibir ve merhametsizliğe neden olacak şekilde aşırı derecede maskülin olan erkekler için kullanılır.
