Gaziler, Türkeli
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 Gaziler, Türkiye |
|
|---|---|
 Sinop |
|
| Bilgiler | |
| Nüfus | 278 [1] (2000) |
| Koordinatlar | NA |
| Posta Kodu | 57900 |
| Alan Kodu | 0368 |
| Yönetim | |
| Coğrafi Bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İl | Sinop |
| İlçe | Türkeli |
| Köy Muhtarı | Haydar Göksu |
| Web Sitesi | |
Gaziler, Sinop ilinin Türkeli ilçesine bağlı bir köydür.
Konu başlıkları |
[değiştir] Tarihi
Dayista adinda bir rum kuruluşu olan Gaziler köyü´nün kuruluş tarihi hakkinda bir bilgimiz yoktur. Ancak yöreye nazaran çok müsait bir yerleşim birimi olmasi ve çevresinde bulunan tarihi el yapilari bu kuruluşun eski çağlara, hatta milattan önceye dayandiği sanilmaktadir.
Yöre Pontus Devletine bağli iken sirasiyla, Roma imparatorluğu ve Bizans Devletinin eline geçti.
1071 yilindaki Malazgirt savaşindan sonra yöreye ilk hakım olan Türkler, Danişmendlilerde. Bu hakimiyet fazla sürmeyip, yöre, I. Haçli seferinden sonra tekrar rumlarin eline geçti. 3 Ekim 1214 yilinda Selçuklu Sultani İzzeddin Keykavus`un komutani Karatekin Sinop`u fethetmesiyle Sinop`un civar köyleri ile beraber Gaziler köyü de Selçuklu Devletine bağlandi. Moğol istilasindan sonra Selçuklu Devleti dağilinca Gaziler köyü Sinop`taki Pervaneoğullari beyliğine katildi. Daha sonra Candar- ve İsfandiyaroğullarinin hakimiyetine geçen Gaziler köyü, Fatih Sultan Mehmed`in 1461 yilinda Sinop`u fethetmesiyle Osmanli Devletine bağlandi ve yeni oluşturulan Sinop sancağina idari alanina girdi.
Daha sonra, vilayetlerin oluşturulmasiyla Kastamonu vilayetine bağlandi. Tanzimat`tan sonra merkezi Samsun olan Canik livazasina katildi ve Cumhuriyet`ten sonra Sinop`un Ayancik ilçesine verilerek son idari bağimliliğini aldi. Ancak Ayancik`a bağli bir bucak olan Türkeli, 1957 yilinda ilçe olmasiyla beraber Gaziler köyü bu yeni ilçeye birakildi.
Karadeniz bölgesi, dağlik ve ormanlik yapisindan dolayi, Anadolu`ya göç eden ve böyle bir yapiya yabanci olan Türkmenlerden sadece küçük bir istila gördü. Karadeniz kiyisin`daki büyük şehirler kisa zamanda türkleşirken, kirsal kesim yaklaşik 19.yy.`a kadar rum ve hristiyan kültürünün etkisi altinda kaldi.
Gaziler köyünün sakinleri de bu yüzyila kadar sadece rumlardan oluşuyordu. Bu durum, çok büyük bir ihtimal ile Kirim`dan Gaziler köyüne göç eden beş türk göçmeni tarfindan bozulmuştur. Bu göçmen arkadaşlarinin isim veya sifatlari şöyledir: Hıdırbaşı, Kadı, Madan, Köken ve Ahmed. Bugünkü köylüler bu beş kişinin neslini oluşturuyorlar ( köye daha sonra yerleşen bir Gürcü ve bazi Arnavut ailelerin`den hariç). Bu göç 1806-1812 yillari arasinda yapilan Osmanli-Rus savaşlari sirasinda gerçekleştiği sanilmaktadir. Göçün Kirim`dan olduğuna dair herhangi bir kayit, belge veya delil yoktur, ancak köyün alimlerinden Hatip (Mehmed Özcan) bunu Kirim olarak göstermektedir. Zaten bu beş göçmen arkadaşinin göç edebilecekleri zaman diliminde tek göç veren bölge 1784 yilinda Ruslar tarafindan işgal edilen Kirim`dir. Diğer açikliklar:
-köylüler tip olarak Kirim`in güneydogusun`daki Yayla dağlarinda yaşayan Oğuz türklerine benzemektedirler.
-Sinop Karadenizin başlica limanlari olup göçmen vapurlarin çoğu burada demir atmiştir, Kirim ile Karadeniz bölgesinin doğa bitki alanlari benzemektedirler, niye daha öteye gidilsin?
Tüm bu gerçekler Kirim rivayetini kuvvetlenderiyor ve çok büyük bir ihtimal ile doğru olanda budur.
Cumhuriyet yillarinda Gaziler köyün`deki türk orani yaklaşik 30% olduğu söylenmektedir. Mübadele ile köyü terketmek zorunda kalan rumlarin yerine arnavut aileleri yerleştirilmiş fakat bunlar, -dört aile dişinda- buradan da göç etmişlerdir.
Kurtuluş savaşinda yaklaşik 80 şehid veren köy sarsilmiş; kadin, çocuk ve yaşlilardan oluşan köy halki fakirleşmiştir.
Milli Şef dönemine kadar genç nüfus tekrar çoğalmiş ve köy az çok kendini toparlayabilmiştir. Bu yillarda özellikle Zoguldak gibi sanayi merkezlerine işçi olarak gidilmiştir. 60`li yillarin başinda köy nüfusunun birhayli artmasiyla tekrar zor günler yaşayan köylüler, çareyi özellikle İstanbul, Gebze ve Almanya`ya giderek bulmuşlardir. Bugün bu üç mühitin her birindeki Gaziler köylülerin sayisi, köyün kendi nüfusundan fazladir.
Hala Sinop`un Türkeli ilçesine bağli olan Gaziler köyü, sonu gelmeyen göçler sebiyle var olma mücadelsi veriyor. İhtiyarlarin orani yaklaşik 70% olan köy, bu kuşağin yok olmasiyla birlikte kendiside yok olma tehlikesindedir.
KAYNAK: [www.gazilerkoyu.com]
[değiştir] Kültür
Köyün Özel yemekleri şu şekildedir
..Tirit.. İstet Keşkek Mamalik Un Çorbası Avuz Böreği Şeker Böreği Mısır Keşkeği Ayran Tarhanası Goymak (Çalmaç) Gozlu Börek (Katlama) Mamaylu Lepsi
[değiştir] Coğrafya
Sinop iline 93 km, Türkeli ilçesine 7 km uzaklıktadır.
[değiştir] İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir.
[değiştir] Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 278 |
| 1997 | 217 |
[değiştir] Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
[değiştir] Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.
Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
- 2004 - Haydar Göksu
- 1999 - Titiriklerin Yusuf
- 1994 - Titiriklerin Yusuf
- 1989 - Dadalın Sefer-Doğuz Gölünde Recep
- 1984 - Rahmetli Siliman Dayı
[değiştir] Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu yoktur. Köyde, içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. Ptt şubesi ve ptt acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi de yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.
[değiştir] Dış bağlantılar
 |
Bir köy hakkındaki bu taslağı geliştirerek ve ayrıca memleketinizi tanıtarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
 |
Türkeli belde ve köyleri |  |
|---|---|---|
|
İl: Sinop ● İlçe Merkezi: Türkeli |
||
|
Sinop İlçeleri: Merkez ilçe • Ayancık • Boyabat • Dikmen • Durağan • Erfelek • Gerze • Saraydüzü • Türkeli |
||
