Grunge
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Grunge, Seattle'da ortaya çıkan bir alternatif rock müzik türü ve hayat tarzıdır. Sözlük anlamı "kirli, dağınık"tır.İsim babası Mudhoney solisti Mark Arm'dır
1980'lerin sonu, 1990'ların başında popüler olan bu müzik akımı, 1991 ve 1994 yılları arasında en yüksek popülariteye ulaşmıştır. Amerika'da X Kuşağı ile ilişkilendirilmektedir.
Punk Rock ile Heavy Metal arası bir müziktir. Bazı gruplar punk a bazıları metale yakındır.
[değiştir] Başlıca Grunge Grupları
- Mudhoney
- Mother Love Bone
- Green River
- Fluid
- Screaming Trees
 |
Müzik ile ilgili bu madde bir taslaktır. İçeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
• Grunge rock
Sözlükleri açýp baktığımızda grunge için pis,kirli,eski püskü,yıpranmış gibi kelimeler çıkar karşınıza. Müzik sahnesini değiştiren akımı tanımlamak gerektiğinde ise kirli,distortionlı ve feedbackli gitarlar,güçlü davullar,belki de çoğu zaman sessizlik-gürültü-sessizlik trafiğiyle formüle edilebilecek bir müzik olarak nitelemek yerindedir. Ama öfkesini hardcoredan,vuruculuğunu punktan,güçlü soundunu heavy metalden beslemiş olan grunge’İ tek bir müzik türünden ziyade belli grupların sahip olduğu veya belli gruplara yakıştırılan bir ruh birliği olarak görmek daha doğrudur.Grungea Seattle soundu deriz ama tüm grunge grupları Seattlelı değildir;etkilerini punka benzetiriz ama birçok grup punk kadar heavy metal de dinlemiştir; kimileri ağır tempolu,kimileri daha hızlıdır; kimilerinin şarkılarını elinize gitar aldıktan sonraki birkaç hafta içinde çalabilirsiniz,kimilerininki ise enstrüman üzerinde yetkinlik gerektiren partisyonlarla doludur.Ama tüm farklara rağmen grunge grupları birdir gözümüzde,yukarıda ruh birliği dediğimiz şey sayesinde.Grupların her birinin şarkı sözlerindeki öfke,korku,keder,yalnızlık sıkıntı temaları; fanlarıyla ilişkileri ve müzik endüstrisine karşı tutumları benzerdir. Grungeın söylemindeki karamsar ton,X kuşağının umutsuzluğuyla paralel bulunur.1960lar sonu-1980ler başı arasında doğan,kültürel aidiyet hissetmeyen,toplumla ilişkileri zayıf,güçlü hedeflerden yoksun bir kuşaktır X kuşağı. Bir önceki kuşağın mensupları olan yuppieler para kazanmayı,mevki sahibi olmayı her şeyin üstünde görürken,X kuşağı kararsızdır.işte grunge hayatlarındaki boşluğu para ve kariyerle doldurmanın mümkün olduğu inancına; markaların,mevkilerin her şeyin üzerinde görüldüğü anlayışa karşı çıkar.Kocaman bir kuşağın umutsuzluğunu paylaşır.işte her grunge grubunda ortak olan nokta budur.Hair metalin suya sabuna dokunmayışından da,süslü megastarların steriliğinden de uzaktır.Bu yüzden samimidir,gerçekçidir.
Müzikal Kökler
Nirvana grungei yer üstüne taşıyan gruptu,hareketi başlatan işaret fişeğiydi.Ama ne ilk grunge grubuydu ne de grunge adını ilk kullananlardı Kurt Cobain ve tayfası. Karanlığı ve gitar rifflerini Black Sabbath önderliğindeki erken 1970ler metainde,kirliliğini Iggy&The Stooges,MC5 gibi protopunklarda,gitar riffleri ve umarsız ruh halini Crayz Horse dönemi Neil Youngýndan bulabiliriz.Kuzeybatý Amerika orijinli punk gruplarý The Fartz,The U-Men,The Fastbacks ile daha aðýr ve sert bir sounda sahip olan TheMelvins grungea ilham kaynaðý olan,hatta erken grunge gruplarý sayýlan yerek ekiplerdendir.1983te kurulan Green River ise çoðunluða göre ilk grunge grubudur.Seattle dýþýnda hiç tanýnmamasýna,kariyerinde hiçbir ticari baþarýya ulaþamamýþ olmalarýna raðmen kent içindeki etkileri ilerleyen yýllarda rock tarihi içinde bir kült olmalarýný saðlayacaktý.Grubun lideri Mark Arm,1981 yýlýndaki bir fanzin röportajýnda o zamanki grubu Mr. Eppin müziðini tarif etmek için katýksýz bok,katýksýz pislik(grunge)ifadesini kullanýnca grunge teriminin isim babasý da olmuþ oldu.Erken grunge sahnesinde The Melvins,Malfunkshun ve Soundgarden arasýnda albümleri ilk yayýnlanan grup da Green Riverdý.1985 tarihli Green River n da içinde olduðu bir toplama var ki,bahsetmeden grunge tarihini yazmak imkansýz:Seattle bazlý Deep Sixadlý albümde Melvins,Soundgarden,Malfunkshun,Skin Yard veThe U-Menden parçalar vardý.Skin Yard basçýsý Daniel House un çabalarýyla bir araya getirilen gruplar,Seattle soundunun kayýtlý ilk örneðine imza atmýþ oluyorlardý böylece.Ayný yýl Sub Pop 100adýnda bir toplama ve 1987de Green Riverýn Dry As A Bone ve Rehab Doll isimli EPlerini yayýnlamak,daha sonra da Sub Pop Singles Club adýnda bir kulüp kurarak üyelerine her ay bir single yollamak da firmanýn eylemleri arasýnda yer aldý.Ýnsanlar ne punk,ne de metalolan bu müzik türüne karþý hayranlýk duymaya baþlamýþlardý.
Seattle Soundu Oluþurken
1988,Seattle için önemli bir yýl oldu.Öncelikle Green River,iç dinamikleri itibariyle devam etmesinin imkansýzlaþtýðý bir noktaya geldi.Glam ve Punký harmanlayan Mother Love Boneun temelleri atýldý.Yýlýn 2.önemli hareketi de efsanevi toplama Sup Pop 200in yayýnlanmasýydý.Birçoðu 90larda ya yýldýz,ya da kült olacak birçok grubun bir araya geldiðiçok mühim bir kayýttý bu;Nirvana,Soundgarden,Mudhoney,Green River,Screaming Trees,Tad ve Fastbacks gibi.1980lerin sonuna gelindiðinde Alice Ýn Chains ilk albümünü yayýnladý.1989da yayýnlanan Nirvana albümü Bleach 1970lerin Black Sabbath ve Led Zeppelin soundunu yansýtan bir yapýdaydý.
Grungein zirvesi: Nevermind
24 Eylül 1991de Nevermind albümü yayýnlandý.Ýlk single Smell Like Teen Spirit ise bundan iki hafta önce gün yüzü gördü.Smell Like Teen Spiritin umutsuz 90lar gençliðinin sesi olduðu inancý hakimdi artýk.Sadece birkaç ay yetmiþti her þeyi deðiþtirmeye.Ýþte bu,post-punk döneminde özellikle Amerikada hep halýnýn altýna süpürülen alternatif hareketin patladýðý noktaydý.Artýk popstarlar için baþarý garanti olmayacak,plak þirketleri ayrýksý seslere de þans tanýyacak,sosyal ve politik duyarlýlýk sahibi gruplar da dinleyiciye ulaþabilecekti.Bu hareketin bayraðý grunge,en önde giden temsilcisi Nirvanaydý.Sonraki iki yýl boyunca tüm dünya Amerikanýn Kuýzeybatýsýndan gelen bu uzun saçlý çocuklarýn sesine kulak verecekti. Andrew Woodun ölümünden sonra biten Mother Love Boneun elemanlarýnca toparlanan Pearl Jam ,Neverminddan birkaç ay önce çýkardýklarý Tenin patlamasýyla akýmýn en popüler iki grubundan biri olacaktý.Üçüncü albümü Badmotorfingerla yerüstüne çýkan Soundgarden ,dördüncü albümü Superunknownla grunge çaðýnýn en önemli albümlerinden birine imza atacacaktý.Grungeýn dört büyükleri arasýndaki en depresif ekip olan Alive Ýn Chain dahi Dirt albümüyle 3milyondan fazla satacaktý.San diegodan Stone Temple Pilots da Seattle çýkýþlý olmamasýna raðmen grungeýn yýldýz yaptýðý beþinci grup olacaktý.
Mainstreamden Kopuþ
Doða kanunlarýnýn bir gereði olarak grunge akýmý da mainstreamdeki hakim konumunu yitirdi,hem de týpký yükseliþi gibi çabuk bir þekilde .Bunu farklý birçok sebebe baðlamak mümkün ama ilk akla geleni tabiî ki Nisan 94te aramýzdan ayrýlmasýydý.nasýl hippie kuþaðý Jimi Hendrix ve Janis Joplinin ölümleriyle derin bir umutsuzluða kapýlmýþsa,grunge da öyle kaybetti yolunu;rehberi saydýðý adam kimseden bir farký olmadýðýný iddia etse deEvet,grungeýn mainstreande kalmasý bu açýdan paradoksaldý belki de;Kurt Cobain,Layne Staley,Andrew Wood gibi adamlarýn genç yaþta bu dünyadan göçüp gitmeleri,sistemle asla barýþamayacaklarýný ortaya koyuyordu bir bakýma.Mother Love Bone zamanýnda kariyerist idealleri olan Jeff Ament ve Stone Gossard dahi,Ten 12milyon sattýktan sonra gruplarýnýn þan-þöhret meselesine dayalý bir çizgide var olmasýnýn imkansýz olduðuna karar verdiler;yýllar geçtikçe Pearl Jami klip çekmeyen ,albümlerini bilinçli olarak az sattýran,endüstrinin kurallarýna karþý koyan bir grup haline getirdiler.Ýþte bu yüzden deðerliydi grunge,o ruha sahip gruplardan hiçbirisi baþtaki isyanýna ters düþecek bir noktaya gelmedi.Kimisi için böyle bir þekilde ihanet etmemenin karþýlýðý ölmek,kimis için de ortadan kaybolmak olsa bile
Post-Grunge
Grunge belki bitti ama etkisinin hala var olmadýðýný söylemek mümkün deðil.Alternatif soundu mainstreame taþýyan,punký günümüz dinleyicisine taþýyan grunge,Amerikada Green Day ve Offspringin baþýný çektiði yeni kuþak punklarýn global ölçekte baþarýlý olmasýna imkan saðladý.Grunge Ýngilterede de gitara düþkün bir müzik sever kuþaðý oluþturdu.Blur,Pulp gibi yýllanmýþ gruplar yerüstüne çýkmayý baþarýrken Oasis,Ash,Supergrass gibi gruplar yüksek tirajlar yakaladýlar.90lar ortasýndan itibaren Amerika dýþýnda Silverchair(Avustralya),Bush(Ýngiltere) gibi gruplar Seattle soundunu yaþatmaya çalýþtýlar.Ýlerleyen yýllarda Amerikada Creed, Nickelback gibi gruplar daha da yüzeysel birer grunge yorumuyla daha da baþarýlý oldular ancak eleþtirel açýdan hiç ciddiye alýnmadýlar ve endüstride herhangi bir etki de yaratmadýlar.Ancak 2000ler rockýný yeniden heyecanlý kýlan,The Strokesla baþlayan retro akýmýn birçok temsilcisinin ellerine gitar aldýran,punk denen þeyin ne olduðunu anlamalarýný saðlayan grubun da Nirvana olduðunu düþündükçe,grungeýn silinmesi imkansýz etkisini daha net anlýyoruz,Ama þaþýrmýyoruz;1991,yýl 0.Sadece bir müzik türüne deðil,milyonlarca kiþiye hayat öpücüðü verdi grunge;kimbilir daha kaç hayatý deðiþtirecek!
