Hacı Abdi Camii
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Isparta Gazi Kemal Mahallesi’nde, şehrin merkezinde ve Müftülük yakınlarında bulunan cami halk arasında “İplikçi Camii” adıyla bilinir. Bânisine izafeten Osmanlı arşiv vesikalarında “Hacı Abdi Camii” diye isimlendirilen bu cami, 970/1562 yılında Hacı Abdi adında bir kişi tarafından yaptırılmıştır. Böcüzâde’nin verdiği bilgilere göre, Hacı Abdi gayet zengin aynı zamanda çok da cimri bir zat imiş. Halkın dilinden iyice bıkıp usanan Hacı Abdi Efendi, zamanın Isparta mütesellimi Firdevs Paşa’ya gelerek bir cami yaptırmak istediğini bildirmiştir. Bunun üzerine şimdiki yeri tespit edilerek inşasına başlanmış ve 1562 yılında da bitirilerek ibadete açılmıştır. Bina ilk olarak yapılırken üstü kurşunla kaplanmayıp tahta ile örtüldüğünden, kısa sürede eskimeye ve çürümeye yüz tutmuştur. Bunun üzerine 1725 tarihinde tamirat geçirmiştir. 200 m2 üzerine oturan cami, kargir olup üstüne kurşun kaplı bir kubbe inşa edilmiştir. Çocukluğu ve gençliği Hacı Abdi Camii yakınlarındaki bir evde geçen Osmanlı Sadrazamı Halil Hamid Paşa, 1782 yılında caminin sağ ve sol cephelerini yıktırıp genişletmiştir. Ayrıca bu inşaat esnasında cami minaresinin yanına bir kütüphane, karşısına bir muvakkithane (saat ayar merkezi), avluya da kargir helalar ve şadırvan yaptırmıştır. Aynı zamanda camiye gelir olması için etrafına çeşitli vakıf dükkanları inşa etmiştir.
Hacı Abdi Camii’nde bir kütüphanenin kurulduğunu şer‛iyye sicillerinden öğreniyoruz. Günümüzde de bu kütüphane önce Halil Hamit Paşa Kütüphanesi olarak daha sonra da Halil Hamit Paşa Kütüphanesi’nin yeni binasına taşınmasından sonra son zamanlara kadar camiinin alt kısmında çocuk kütüphanesi olarak varlığını sürdürmüştür. Kütüphanenin ilk kuruluşu merhum Mehmed Efendi isminde bir zatın bağışlamış olduğu pek çok kitapla kurulmuştur.
