İdam cezası

Vikipedi, özgür ansiklopedi

İdam cezası, veya ölüm cezası, devletler tarafından uygulanabilen en sert cezadır. Kişi idam cezasına çarptırıldığında, infaz, kişinin yaşamına kanuna uygun bir şekilde (çoğu zaman hapishanede) son verildiği zaman gerçekleşir. Tarihte, kanun suçlularının ve siyasi karşıtların idam edilmesi neredeyse bütün toplumlar tarafından suçu cezalandırmak ve siyasi ihtilafları bastırmak amacıyla kullanılmıştır. Dünya çapında, demokratik ülkeler arasında Avrupa ve Latin Amerika devletleri idam cezasını yürürlükten kaldırmıştır (Amerika Birleşik Devletleri, Guatemala ve Karayipler haricinde). Asya ve Afrika'da bulunan demokrasilerde ise idam cezası halen yürürlüktedir. Demokratik olmayan ülkelerde idam cezasının kullanımı yaygındır.

İdam cezası, uygulandığı çoğu yerde, önceden tasarlanmış cinayet, casusluk, vatana ihanet veya askeri adalet kapsamında kullanılır. Çoğunluğu Müslüman olan bazı ülkelerde, zina ve oğlancılık gibi cinsel suçlar, ve din değiştirme gibi dini suçlar idam cezasını kapsayan yasaya aykırı davranışlar arasında yer alır. Birçok ülkede, uyuşturucu kaçakçılığı da kişiyi idam cezasına çarptırmaya yetecek bir suç sayılır. Çin'de, insan kaçakçılığı ve ciddi yolsuzluk davaları idam cezası ile sonuçlanabilir. Dünya çapındaki askeriyelerde, askeri mahkemeler korkaklık, firar, asilik ve ayaklanma gibi suçlarda idam cezasını uygulamıştır.

İdam cezası tartışmalı bir konudur. İdam cezasını destekleyenler, kişiyi suç işlemeden caydırdığını ve cinayet gibi bazı suçlarda hakedilen cezanın verildiğini iddia ediyorlar. İdam cezası karşıtları, ömür boyu hapis cezası ile caydırıcılık konusunda hiçbir farkı olmadığını, insan haklarını çiğnediğini, yanlış infazlara yol açtığını, azınlıkta olanlara ve fakirlere ayrımcılık yaptığını iddia ediyorlar.

DNA kanıtları idam davalarının çok azında mevcut olmasına rağmen, Amerika'da 1992 yılından bu yana, senede birden fazla kişinin beraat etmesine sebep olmuştur.[1] Birleşik Krallık'ta yakın zamanda yeniden gözden geçirilen davalar, 1950 ve 1953 yıllarında idam edilenler arasında, bir kişinin af edilmesi ve üç kişinin de beraati ile sonuçlanmıştır.

Konu başlıkları

1 İdam cezasının küresel dağılımı
2 Tartışma: Destekçiler ve Karşıtlar
- 2.1 Karşıtlar hareketi
  - 2.1.1 İdam cezası karşıtlarının nedenleri
  - 2.1.2 Ünlü karşıtlar
- 2.2 Destekçiler hareketi
  - 2.2.1 İdam cezası destekçilerinin nedenleri
  - 2.2.2 Ünlü destekçiler
3 Dış bağlantılar
- 3.1 İdam cezasına karşı bağlantılar
- 3.2 İdam cezasını destekleyen bağlantılar

[değiştir] İdam cezasının küresel dağılımı

İdam cezasınin küresel dağılımı (2005/06 itibariyle).

mm Bütün suçlar için kaldırılmıştır (86)

mm Özel durumlar hariç bütün suçlar için kaldırılmıştır (11)

mm Yürürlüktedir, ama son 10 yıl içinde kullanılmamıştır (25)

mm İdam cezası yürürlüktedir (74)

[değiştir] Tartışma: Destekçiler ve Karşıtlar

[değiştir] Karşıtlar hareketi

Francisco de Goya'nın 3 Mayıs İnfazları

[değiştir] İdam cezası karşıtlarının nedenleri

Evrensel İnsan Hakları'nın 5. maddesini ihlal ediyor.
Suçluları suç işlemekten caydırmıyor. Örneğin, idam cezasını destekleyen Amerika idam cezasına karşıt Avrupa ülkelerine göre daha yüksek bir suç oranına sahiptir.
Bazı kişiler infazlarına dakikalar kala ortaya çıkan yeni deliller sebebiyle affedilmiş, beraat etmiş veya yeni dava açmalarına izin verilmiştir. Amerika'da idam cezasının 1976 yılında yeniden yürürlüğe girmesinden bu yana yaklaşık 100 kişi idamdan kurtulmuştur.
Şiddetle yanıt verilince, idam cezasının kaldırılmasını destekleyen bazı kişiler toplumun daha şiddetli bir hale geleceğine inaniyorlar çünkü idam cezası devlet tarafından uygulanan bir şiddet haline geliyor.
Suç işlemiş insanların doğru yolu bulup toplumun yeniden bir parçası olmalarını engelliyor.

[değiştir] Ünlü karşıtlar

Fransa
İtalya
- Cesare Beccaria
ABD
- John Kerry
- George Ryan
- Michael Dukakis
- Clarence Darrow
Güney Afrika
- Nelson Mandela
- Desmond Tutu

[değiştir] Destekçiler hareketi

[değiştir] İdam cezası destekçilerinin nedenleri

Burada esas olan suçluları veya suç işlemeye niyetleri olanları caydırmak değil insanların vicdanındaki adaleti ve adalete olan güveni sağlamaktır.
Suçluları caydırır.
Suçlu cinayet işlediğinde, kendi yaşama hakkını kaybetmiştir, ve bu nedenle hayatını yaşamaya layık değildir.
Suçluyu idam etmek, onun ilerde yeniden suç işlememesini sağlar.
Suçlunun yaşamasına izin verilmediği takdirde, mağdur aile adaletin yerine geldiğine inanır.
Eğer ömür boyu hapis ile cezalandırılırsa, suçlu hapishanede yeniden diğer bir suçluyu veya hapishane personelini öldürebilir ve cezası artamaz.