İnsan Genom Projesi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
İnsan Genom Projesi “tüm çağların en özel günü” ifadesi ile 26 Haziran 2000 tarihinde ABD Başkanı Bill Clinton, İngiltere Başbakanı Tony Blair ve özel şirketleri temsilen Celera Genomics yetkilileri, projenin ilk ayağını tamamladıklarını dünyaya ilân etiler. Proje sonuçları 2001 yılında açıklanmış olsa da eksikler ancak 2003 yılında bitirilebildi. Ancak Celera ve ABD, İngiltere, Japonya gibi devletlerin oluşturmuş olduğu uluslararası konsorsiyum tarafından açıklanan sonuçların %30 çelişkili çıkması üzerine her iki grup da birlikte çalışarak bu farklılığı ortadan kaldırmak için çalışmalarına devam ediyorlar. Bu farklılığın sebebinin dizilemedeki yaklaşım olduğunu belirten Dr. Venter, Celera şirketinin yaklaşımının doğru olduğunu savunuyor. Gen haritasının çıkarılmasında kullanılan gen, James Watson'a aittir. Bu proje sayesinde ilaç ve kimya sanayii uzmanlarına, Alzheimer’den vereme, kalp hastalıklarından astıma kadar her türlü hastalığı tedavi olanağı sağlayacak. Proje sayesinde tıp biliminin ciddi biçimde değişikliğe uğrayacağı, ayrıca uluslararası iş dünyasının bundan önemli kazanç sağlayacağı belirtiliyor. Proje, kanserden depresyona ve hatta yaşlılığa kadar tüm hastalıkların teşhis ve tedavisinde devrim yaratacak.
Projenin sunacağı yenilikler, etik tartışmaları da beraberinde getirdi. Çünkü bu projenin, öjenik çalışmaların önünü açağı ve bu amaç doğrultusunda yapılacak deneysel girişimlere de hız kazandıracağı belirtiliyor. Projeye karşı çıkanlar bu projenin, doğanın doğal düzenini tehlikeye atacağını ve insanın, istihdamdan sigortaya kadar günlük yaşamın her alanında “genetik ayırımcılığa” yol açacağını ileri sürmekte. Muhalifler özellikle öjenizm faktörünün altını çizerken, bu projeyle insanların, diğer canlı türlerinin genleriyle beraber yapılacak deneysel çalışmaların sınırlarını büyük ölçüde genişleteceğini, bu yüzden de sonu belirsiz bir biyolojik ve ekolojik felakete götüreceğini öne sürüyorlar.
[değiştir] Tarihçe
- 1954 DNA'nın keşfi
- 1977 DNA dizilenmesi yöntemleri (Sanger ve Maxam-Gilbert)
- 1976 İlk genetik şirketi
- 1981-82 İlk transgenik fare Gen bankası detaları oluşturuldu.
- 1983 İlk genetik hastalık haritalandı.(Huntington hastalığı)
- 1985 Polimeraz zincir reaksiyonu'nun keşfi (Saiki, Mullis)
- 1986 Pozisyonel klonlama. İlk insan genetik haritası (RFLP)
- 1990 İnsan genom projesi başladı.ELSI oluşturuldu, Etik, Legal, Sosyal program BAC’ların keşfi (Bacteral artificial chromosome)
- 1991 Gen fragmanlar expressed sequence tag (EST) Kistik fibroz geninin klonlanması
- 1992 İnsan genomunun 2’nci nesil haritası Dataların serbest bırakılması
- 1994 İlk genetik olarak değiştirilmiş besin domates Ayrıntılı insan gen haritası
- 1995 İş yerlerinde genetik ayrımcılığın yasaklanması İnsan genomunun fiziksel haritası tamamlandı
- 1996 Fare genetik haritası 280.000 EST İnsan DNA dizilenmesi başladı
- 1997 E.coli genomu dizilendi
- 1998 Celera genomics firması 3 yıl içinde projenin tamamlanacağını duyurdu.Mycobacterium tuberculosis dizilendi
- 1999 22.kromozom dizilenmesi tamamlandı
- 2000 Genomik bilgiye serbest ulaşım (Bill Clinton, Tony Blair) Meyve sineği genomu dizilendi
2l. kromozom Dizi sonuçları açıklandı