Kadıyanilik
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kadıyanilik, diğer ismiyle Ahmedîlik, 19. yüzyılda Mirza Gulam Ahmed (1839-1908) tarafından Hindistan'da kurulmuş bir dinî akımdır.
[değiştir] Tarihçe
Mirza Gulam Ahmed tarafından 1889'da ortaya atılır. Kutsal kitapları, "Kerametu's Sadıkîn", "Hamametu'l-Buşra", "Nuru'l Hak" ve "Sırru'l Hilafe"dir. İnanç anlamında İslâm, Hristiyanlık ve Hinduizmin bir tür sentezi olarak tanımlanabilecek Kadıyanilik, kurucusu Gulam Ahmed'in 1908'deki ölümünden sonra ikiye ayrılmıştır. İslâm dışı bir inanç olarak kabul edildiği için azınlık olarak tanımlanmış ve Pakistan Parlementosu'nun, 1974'deki kararıyla, Kadıyaniliğin Pakistan'daki faaliyetlerini sınırlamış, diğer azınlık inançları ile aynı haklar ve özgürlükler verilmiş, aynı sınırlamalara tabii tutulmuştur. Bugün Hindistan, Pakistan, Afrika, Amerika ve İngiltere'de faaliyetlerini sürdüren Kadıyanilerin sayısının yaklaşık 5 milyon olduğu söylense de bu sayının gerçekçi olmadığı ve gerçek sayılarının 3,5 milyon civarında olduğu söylenmektedir. Kadıyaniliğin bugünkü temsilcisi, Gulam Ahmed'in oğlu olan, Mirza Nasir Ahmed'tir. İnanışlarına göre Mirza Nasir Ahmed 3. halifedir, Kadıyaniler ona "Mesih'in üçüncü halifesi" diye adlandırırlar.
[değiştir] İnançları
Kadıyaniliği tanımlamak gerekirse, Hint yarımadasında türeyen "İslâm, Hristiyanlık ve Hinduizm" sentezi dini akımlardan biri olduğunu söyleyenebilir. Zaten Kadiyaniliğin kurucusu Gulam Ahmed de kendini zaman zaman mehdi, mesih ve krişna olarak ilan etmiştir. Ayrıca, Gulam Ahmed, Kadıyaniliği kurduğu tarih sayılan 1889'dan önce, 1885'de kendisinin Tanrı tarafından gönderilmiş bir Müceddid/yenileyici kişi olduğunu ilan etmiştir. Bugün hâlâ yoğun misyonerlik faaliyetlerinde bulunabilmelerinin en büyük nedeni inançlarına göre her inananın vermesi gereken bir miktar zekât, bir tür vergi ve bir tür miras payıdır. Akide açısından İslam, Hristiyanlık ve Hinduizmden öğeler taşıdığı ve bir tür sentez olduğu için, yeni bir din değil de yeni bir dinî akım olarak adlandırılmıştır.
