Koçgiri aşireti
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Koçgiri aşireti, çoğunluğu Sivas'ın Zara, İmranlı, Divriği, Hafik, Kangal Yöresinde yerleşik olan, Tunceli Yöresine, Kayserinin Sarız ve Develi Yöresine, Adananın Tufanbeyli Yöresine, Kahramanmaraş'ın Göksün Yöresine, Erzincan'ın Refahiye, Kemah Yöresine, Adıyaman'ın Kahta ve Çevresindeki çeşitli Köylere yayılmış, Batı Dersim/Alevi Kürt Aşiretler Konfederasyonu. Koçgiri Aşireti genişledikçe kendi içinde oymaklara ayrılmıştır. Koçgiri Aşiretinin en bilindik Oymakları;
- Zazalar,
- Kerteller,
- Mıstolar,
- Gencolar,
- İbolar,
- Balolar,
- Sarolar,
- Sefikiyanlar,
- Xelililer,
- Gerniyanlılar,
- Pewruzanlılar,
- Laçinanlar,
- Kankancılar,
- İvaskiler.
En bilindik Oymakların başında bu saydıklarımız gelir. En güçlü oymakları ise Zazalar, İbolar, Sarolar, Balolar, Kertellerdir. Dil olarak genel olarak Kürtçenin Kurmanci Lehçesini kullanırlar. Anadoluya Tunceliden dağılmışlardır. Tuncelidekiler büyük olasılıkla Zazaca konuşmaktadır. Koçgiri Aşireti, Dersim'in Kuzey Batı Yöresine Koçgiri adını vermiş ve yüzyıllar boyunca, İmranlı, Zara, Hafik, Kangal, Suşehri, Sarız, Develi, Kemah, Refahiye Yöresine hükmetmiştir. [1] Mart 1921'de, aşiret reisleri Alişan ve Haydar Bey'lerin desteğiyle Tunceli'de başlayan Koçgiri İsyanı, 11 Nisan 1921 tarihinde TBMM Hükümeti tarafından uygulanan bastırma hareketi ile kısa sürede son buldu.[2]
Koçgiri Aşireti ve Koçgiri Yöresi Aleviliğe çok bağlıdır. Günümüzde de gözlemlediğimizde, Aleviliğin yozlaşmadan yaşanıldığı nadir Yörelerden biri olarak Koçgiri Yöresini gösterebiliriz. İnançları Kürt Aleviliğidir ve Kültürleri çok zengindir. Eski Kürt ve Pagan İnançlarını devam ettirmektedirler. Köylerde Güneş'e doğru Dua etme, Ateşin Kutsallığı ve Gağant/Yılbaşı Bayramı, Koçgiri/Dersim Alevilerinin en önemli geleneklerindendir fakat yozlaşmaya yüz tutmuştur. Çünkü büyük şehirlere yapılan göçler ile, eski gelenek ve görenekler yozlaşmaya mahkum edilmiştir.
[değiştir] Notlar
- ^ Martin van Bruinessen, Ethnic identity of the Alevi Kurds (ing)
- ^ Dr Suat Akgül, Atatürk Döneminde Bölücülük ve Bölücülüğe Karşı TBMM'de Çözüm Önerileri
koçgiri aşireti aleviler ve kürtlarden oluşmaktadır.alevi kürtler diye bir terim yok.aleviler türktür.coğrafya dolayısıyla kürtlerin içinde yaşadıkları için aleviler kürt sayılmaktadır.hayır aleviler türktürler. C* aleviler kürtler tarafından kullanılmaktadır...