Mikrofinans
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Mikrofinans -
Finans Sektöründe "devrimci" bir yatırım
Küreselleşen finans sektöründe ortaya çıkan Mikrofinans hakkında bdeğişik yorumlar yapılabilir. Ancak değerli olan yorum değil tarafsız bilgidir. Dolayısıyla: Her şeyden önce Mikrofinansın kalkınma politikalarının bir aracı olarak karşımıza çıktığını belirtmek önemlidir. Söz konusu olan, çok düşük faizli küçük ölçekli bir bireysel kredi türüdür. Kredi limiti 1000 $’ı geçmez. Bu sistem ilk olarak 1976 senesinde Muhammed Yunus tarafından Bangladeş’te uygulamaya başlanmış, programdan olumlu sonuçlar alınmıştır. Bunun üzerine aynı ülkede tamamen Mikro-kredi programına dönük çalışan Grameen Bankası kurulmuş, uygulama daha da yaygınlaşmıştır. 1995’te Dünya Bankası, Yoksullara Yardım için Danışma Grubu (CGAP) adı altında bir kurum kurmuştur. Hedefi 200 Milyon $’lık bir bütçeyi Mikro-kredi bağlamında mobilize etmekti. 2005 yılı, BM tarafından Mikro-kredi senesi ilan edilmiştir. Tipik mikrofinans müşterileri, resmi finans kuruluşlarına erişim olanağı bulunmayan düşük gelirli kişilerdir. Yoksullara Yardım için Danışma Grubu istatistik verileri, mikro kredinin en çok Tayland, Bolivya, birçok Afrika ülkesi gibi genelde üçüncü dünya ülkelerinde kullanıldığını göstermektedir. Üretim açısından çok zayıf bu ülkelerin çoğunda kişi başına düşen yıllık GSMH 365 $’a kadar düşebilmektedir. Mikrofinans müşterileri, genellikle kendi evinde çalışan serbest meslek sahibi girişimcilerdir. Kırsal alan ve bölgelerde, genellikle küçük çiftçiler ve küçük esnaflık gibi düşük gelir getiren faaliyetlerle iştigal eden kişilerdir. Kentsel alan ve bölgelerde ise, mikrofinans faaliyetleri daha çeşitlidir ve dükkan sahipleri, hizmet sağlayıcılar, zanaatçılar, seyyar satıcılar, vb. gibi grupları kapsar. Yılda ortalama 800 €’ya muhtaç 500 Milyon kişi, finans hizmeti veren kurumlara erişimden yoksundur. Bu rakamlara göre dünyada 400 Milyar €’luk bir ihtiyaç söz konusudur. Mikrofinanstan yararlanan insan sayısı 1997 senesinde 7,6'dan 2001 senesinde 26.8 Milyona yükselmiştir. Bunların %80’i, güçlenen konumlarıyla ekonomik kararlar alma ve kendi yaşamları hakkında bizzat kontrol sahibi olma şansına erişen kadınlardan oluşuyordu. Mikro Kredi dağıtımı sonucu artık daha fazla aile çocukları için yiyecek, eğitim ve temel tıbbi ihtiyaçlara erişim imkanı bulmuştur. Günümüzde 10.000 Mikro Kredi Kurum ve programları, Pazar ihtiyacını sadece %4 oranında giderebiliyor. (2001 Dünya Bankası İstatistikleri)
Genel bir değerlendirme yapacak olursak Mikrofinans, sonuçları açısından bakıldığında, yeni, büyük ve küresel bir sektör olması yönüyle ilginçtir. Finans kapitalin açıkça çözüm niteliği taşımaya aday olan bu görüngüsünde sermayenin kendini hangi ılımlı koşullarla üretim ilişkilerine dahil olmayan alt sınıflara sunduğunu görebilmekteyiz. İnsanların bu kredilerle farklı yaşam standartlarına ulaştığını görebilmekteyiz. Bu açılardan baktığımızda Mikrofinans hem küreselleşmenin doğurduğu bir ihtiyaç, hem de küreselleşmeyle sonuçlanan bir kredi türüdür.