Nominalizm

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Nominalizm, türkçede Adcılık olarak isimlendirilmektedir ve felsefedeki genel kavramların başka bir değişle tümellerin gerçek olmadığını birer addan ibaret olduklarını öne sürmektedir.Realizm karşıtı felsefe akımı.

Nominalizme göre tümeller seslerden ibarettir ve bu sesler düşünceleri adlandırmak için kullanılır, onların gerçeklikleri yoktur.Tümellerin birer imge ya da simge olarak anlaşılması mümkündür ancak, dolayısıyla da onlara bir gerçeklik atfedilemez.Nominalizme göre gerçek olan bu dünyadaki tikel varlıklardır.Adların ya da kavramların nesnelerle ilişkileri nedensiz ve raslantısaldır.Bu sekilde sözkonusu tartışmaların ve felsefi eğiliminin günümüzdeki dilbilimsel ve felsefi tartışmalara uzandığı söylenebilir.Bu düşünce ilk olarak Orta Çağ döneminde şekillenmiştir ve din tartışmalarında önemli bir yeri vardır.Nitekim nominalzmin tümeller üzerine kurulu Hiristiyanlik düşüncesinde sarsıcı etkileri olmuştur.

Fransız rahip ve filozof Johannes Roscelin nominalizmin ilk temelendiricisidir.Ancak asıl olarak Ockhamlı William ile birlikte nominalizmin etkili bir yönelim kazanmıştır.Realizm-Nominalizm tartışmasında nominalizmin üstünlük kazanması ve güçlenmesi Ockhamlı William sayesinde olmuştur.Ochamlı William özellikle kavramsal nominalizmin temsilcisidir.Nominalizm felsefe-içi tartışmalarda realizmin karşısına çıkar; bu anlamda Aquinalı Thomas'ın kavramsal realizmine karşılık Ockhamlı William kavramsal nominalizmi öne sürer ve buna göre kavramların gerçeklikle doğrudan bağı kesilir.

Nominalizm kavramlar ve gercekler arasına kategorik bir ayrım koyduğundan dolayı, bilgi ile inanç, akıl ile iman arasına da ayrım getirmiş olur.Böylece nominalizm güçlendikce hem felsefe hem de siyasal alanda etkili olmuştur.Soyut inanıştan deneysel bilime doğru geçişte nominalizmin felsefi müdahaleleri etkili olmuştur.Öte yandan William, Papa'nın mutlak egemenliğine karşı çıkan bir düşünürdü ve Fransisken mezhebine mensuptu.Nominalizm ve Ockhamlı William bu anlamda Martin Luther'i ve Protestanlığın oluşumunu öncelemişlerdir.Daha da ötesi sekülarizizasyon ve rönesansın meydana gelişinde doğrudan etkili bir akımdır nominalizm.