Pezgevr
Vikipedi, özgür ansiklopedi
düzenlenmesi gerekmektedir.
Bu madde Mart 2007 tarihinden beri etiketli olarak durmaktadır.
Pezgevr esas itibariyle bugünkü Tunceli'nin Hozat ve Ovacık bölgelerinde yaşamış ve halen bazı unsurları bu bölgede bulunan eski bir alevi-zaza aşiretidir. Bezgar, Topuz, Bezgevir gibi isimlerle de bilinir. Pezgevr aşireti köken itibariyle bir Türkmen aşiretidir. Bugün Tunceli, Sivas, Çorum, Mersin, İstanbul gibi kentler başta olmak üzere Türkiye'nin bir çok bölgesine dağılmış ve aşiret düzeninden uzaklaşmış durumdadırlar. Aşiret ismindeki zazaca "koyun" anlamına gelen "pez" ve yine zazaca "ak, beyaz" anlamına gelen "gevr" sözcüklerinden oluşan bileşik isminin Akkoyunlular'ı çağrıştırması oldukça dikkat çekicidir.
Tunceli (Eski Dersim) bölgesi aşiretlerinin Şeyh Hasanlılar ve Dersimliler olarak ikiye ayrıldıkları genel olarak kabul görmektedir. Şeyh Hasanlılar da kendi aralarında Şeyh Hasanlılar ve Seydanlılar olarak ikiye ayrılırlar. Bu ayrıma ilişkin olarak anlatımlarda bazı küçük farklılıklar olmasına rağmen Hasan ve Seyit adlı iki kardeşten geldiklerine inanılır. Seydanlılarla birlikte Şeyh Hasanlılar'ın tamamı tek isimle "Şeyh Hasanlılar" olarak bilinir. Pezgevr Aşireti Şeyh Hasanlılar'ın Seydanlılar kolundan Kevan'lılara dahildir. Şeyh Hasanlı Aşiretinin atalarının Horasan'dan gelen Türkmenler oldukları bölgede anlatılagelen bir olgudur. Dersim yöresi Akkoyunlu ve Karakoyunlu Türkmen federasyonlarının hakimiyet kurduğu yerlendendir. Bu federasyonların hüküm sürdükleri tarihsel dönem ile, Horasan'dan göç olgusunun yaşandığı dönemler birbirleriyle çakışmaktadır. Jandarma Umum Kumandanlığı tarafından yayınlanmış olan Dersim adlı kitapta da Şeyh Hasanlılar'ın Horasan'dan göç eden Türkmenler olduklarına ilişkin anlatımlara yer verildiği gibi, Başta C. Şener olmak üzere bir çok araştırmacı, aydın ve yazar da bu göç olgusunu teyid etmektedirler. Şeyh Hasanlılar'ın genel olarak Alevi inancına sahip Türkmenler oldukları bilinir. Hatta Şeyh Hasan'ın Akkoyunlu Uzun Hasan olduğuna dair bir kabul de vardır. İşte Pezgevr ismindeki Akkoyunlu çağrışımı bu bağlamda dikkat çekici bir husustur. Tunceli Ovacık İlçesinde bu aşiretin (Bezgar olarak bilinir) yaşadığı köyün adının "Hanuşağı" olması Türkmen kökenine işaret ediyor olsa gerek...(Han: Eski Türklerde hükümdar veya lider.)
