Puduhepa
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Puduhepa, M.Ö. 13. yüzyılda yaşamış Hitit hükümdarı III. Hattuşili'nin karısı ve Hitit İmparatorluğu'nun kraliçesi (tavananna)'dir. Hakkında az şey bilinmekle beraber, kendisinden ilk defa bir tablete yazılmış olan, Hattuşili'nin evliliği hakkında yaptığı 'kendini savunma konuşması(Apologie)'nda söz edilir.
Babası Bentip-šar, Lawanzantiya (Elbistan)'lı bir rahipti. Bentip-šar Kizzuwatna'da, Lawazantiya'nın IŠTAR/Saušga Tanrıçası'nın rahibiydi. Rahibi olduğu Lawazantiya'nın IŠTAR/Saušga Tanrıçası, III. Hattuşili'nin en sevdiği tanrıça olan Samuha'nın IŠTAR/Saušga Tanrıçası'yla bağlantılıydı. Teorik olarak aynı tanrıçaydı; ama pratikte tam olarak aynı sayılmıyordu. Bunun sebebi Hititlerde her şehrin kendine özgü tanrıları olması gibi IŠTAR/Saušga Tanrıçası durumunda görüldüğü gibi, aynı tanrının şehrine göre farklı versiyonlarının da bulunmasıydı. Fakat yine de bu bağlantı III. Hattuşili'nin Puduhepa'nın rahip babasıyla ilişki kurmasını ve böylece de tapınakta bir rahibe olan Puduhepa'yla tanışmasını sağladı.
Puduhepa ve babasının adları Huriceydi. Puduhepa kendini Hurri Tanrıçası Hepat'ın hizmetkarı olarak görüyor; ama aynı zamanda kendisini 'Arinna'nın Güneş Tanrıçası'nın sevdiği' diye adlandırıyordu. Bu nedenle, Puduhepa'nın gençliğinde Hepat'ın hizmetinde bulunduğu fikri tarihçilerce benimsenmiştir. Ne zamanki tavananna sıfatını almıştır, o andan itibaren Arinna'nın Güneş Tanrıçası'nın memnuniyetini kazanmak için Hepat'ın ve Arinna'nın Güneş Tanrıçası'nın tanrısallıklarını eşit tutmuştur; çünkü o artık Puduhepa için en önemli tanrıçadır. Böylelikle sanki her zaman Hepat'ın olduğu gibi Arinna'nın da hizmetinde bulunmuş gibi düşünmüştür. Bu biçimde bir tanımlamanın içine Puduhepa'nın ne kadar dahil edilebileceği veya onun başka türlü düşünmüş olabileceği konusunda tarihçilerce kesin bir karar verilememektedir..
Kral eşiyle Puduhepa'nın birbirlerine gerçek bir sevgi ve empatiyle bağlı olduğu ve beraber çok iyi geçindikleri söylenebilirdi. Her ne kadar Puduhepa da diğer tavanannalar gibi sarayın işleri ve çocukların yetiştirilmesiyle ilgilenmiş olsa da, Hitit kraliçelerinden politik hayata en çok katılım gösterenlerden biri olmuştur. Puduhepa'nın o dönemki birçok devlet başkanı ve devlet memuruna yollanmış ve onlar tarafından cevaplanmış çok sayıda mektubu bulunmuştur. Mısır firavunu II. Ramses Puduhepa'yı kız kardeşi, III. Hattuşili'yi de erkek kardeşi olarak nitelendirmiştir. Ayrıca gelenksel olarak diğer tavanannnalarda olduğu gibi Puduhepa'nın kraçileği döneminde de birçok kraliyet hediyesi veya mührü kralın adını taşıdığı gibi Puduhepa'nın adını da taşımaktaydı.
Puduhepa, III. Hattuşili'den sonra oğlu IV. Tuthaliya'nın yönetim süresi içinde de tavananna; 'ana kraliçe' ünvanıyla yaşamıştır; çünkü Hitit hukukuna göre kazanılmış bir hak olan tavanannalık kral eşin ölümüyle bile kaybedilmemekte, tavanannanın ölümüne kadar devam etmekteydi.
[değiştir] Kaynakça
- 13 Mart 2007 tarihli 'Puduhepa' adlı Almanca Wikipedia sayfası
