Samsun
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Samsun | |
---|---|
Bölge | Karadeniz |
İl | Samsun İli |
Nüfus | merkez 720.254; köyler 600.883(2007) |
İl bölge nüfusu |
1.324.137 |
Yüzölçümü | 9.083 km2 |
Nüfus Yoğunluğu | 133 |
Rakım | 4 m |
Koordinat | 41° 17' 12N 36° 19' 48E |
Posta kodu | |
Telefon Kodu | 362 |
Plaka Kodu | 55 |
Belediye Başkanı | Yusuf Ziya YILMAZ |
Websitesi | http://www.samsun.bel.tr |
Samsun Samsun ilinin merkezi olan kentin adıdır.
Konu başlıkları |
[değiştir] Tarihçe
Milet kökenli Yunan kolonistler tarafından MÖ 7. yüzyılda kurulan antik Amisos bugünkü Samsun (Rumca Σαμψούντα Sampsoúnta)kentinin atası olmalıdır. Hititler döneimde Kaşka adı verilen bir halkın yurdu olan Samsun ve çevresi MÖ 3. yüzyılda Pontus Krallığının, MS 1. yüzyılda Roma İmparatorluğu’nun, MS 13. yüzyılın başlarında Trabzon RUM İmparatorluğunun sonra sırasıyla Moğolların, Pervaneoğulları’nın, 14. yüzyılda Eretna Beyliği ve Kadı Burhanettin Devleti’nin egemenliklerinin ardından, 1428 yılında Osmanlı İmparatorluğu topraklarına eklenmiş [1] 1869’da geçirdiği büyük bir yangının ardından yeniden inşa edilmiştir.[2]Amisos amazonlar tarafından kurulmuştur. Yunan kolonisi ise Amisos yakınlarında İsamisos "yani Amisosun yanı" olarak kurulmuştur şu anda amisos diye bilinen bölgede Tekkeköy, İsamisos olarak bilinen bölgede ise Kara Samsun bulunmaktadır.İsamsisos kelimesi zamanla İsamison - Samison - Samisun ve de en son Samsun olarak günümüzde kullanılan halini almıştır. Bu konuda halen Tekkeköy'de Amazon Festivali düzenlenmektedir.
[değiştir] Milli Mücadele Döneminde Samsun
1. Dünya Savaşı’nın ardından Rumlar’ın yoğun yaşadığı Bafra bölgesinde kanlı çatışmalar yaşanmış, Mondros Mütarekesi’nin ardından (30 Ekim 1918) İngilizler kente askeri birlik çıkarmışlarlardır. İtilaf Devletleri’nin Anadolu’nun doğu ve kuzeyindeki karışıklıkların sürmesi durumunda bu yörelerin işgal edileceğini bildirmeleri üzerine, 9. Ordu müfettişliğine atanan Mustafa Kemal sorunu çözmek amacıyla 19 Mayıs 1919’da Samsun’a gönderilmiştir. Anadolu'yu düşman işgalinden kurtarmak ve bağımsız bir Cumhuriyet kurma arzusunda olan GaziMustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a ayak bastığı 19 Mayıs 1919 günü Kurtuluş Savaşı'nın başlangıç tarihi olarak kabul edilmekte ve gençlik bayramı olarak coşkulu törenlerle kutlanmaktadır.
[değiştir] İklim
Ilıman Karadeniz iklimine sahip il merkezi yaz-kış bol yağışlı olmasına karşın (yıllık yağış ortalaması 735 mm) yağış miktarı Doğu Karadeniz illerinden az, ama sıcaklık ortalamaları daha yüksektir. Yıllık sıcaklık ortalaması 14,4 °C dir.
[değiştir] Coğrafya
İl toprakları Karadeniz sahili ile kıyıya koşut uzanan dağlar arasında kalmış olup, dağlık alan Ünye-Çarşamba arasında doğu-batı Samsun-Bafra arasında da doğu-güneydoğu ve batı-kuzeybatı doğrultusundadır. İl topraklarının %44.9'u dağlık, %37,2 'si platolar, %17,9'unu ise ovalar oluşturmaktadır. [3]
[değiştir] Akarsular
Kızılırmak, Yeşilırmak, Mert Irmağı, Terme Çayı, Kürtün Çayı, Tersakan Çayı.
[değiştir] Nüfus
1.209.589 olan samsun il nüfusunun 635,254'şehir nüfusunu oluşturuken.573,883'ünü ise kırsal nüfus oluşturmaktadır.2000 yılı genel nüfus sayımı sonuçlarına göre samsun merkez ilçe nüfusu 437,189 olup,şehir nüfusu ise 363,180'dır.
[değiştir] Toplum ve Kültür
Toplum açısından Karadeniz'in metropolü sayılabilecek olan Samsun Şehir Merkezi, 20.YY başlarına kadar ciddi bir gayr-i müslim nüfusu barındırmakta idi.Günümüzde Şehir Merkezi nüfusunun büyük kısmını Doğu Karadeniz'den ve şehrin kendi ilçelerinden aldığı göç oluşturmaktadır.Şehir insanları açısından geniş bir yelpazeye sahip olup, en tutucusundan en entellektüeline kadar insanlara rastlamanız mümkündür.
1950-1990 yılları arası ülkemizin gözde şehirlerinden olan Samsun, 90'lı yıllar sonrası gerek belediyelerin ihmalkarlıkları gerek önceki yıllarda aldığı göçlerden dolayı başıboşluk yaşamış, bu başıboşluk şehre özgü olan Samsun Fuarı bitme derecesine getirmiştir, kapanan tekel fabrikaları ve özelleştirmelerden dolayı, işsizlik had safhada olup 2000 yılı itibari ile Samsun göç veren bir şehir haline gelmiştir.
Kültürel açıdan Samsun, bütün Anadolu şehirlerini yaşadığı sıkıntıları çekmektedir.Uzun yıllar sonra bitirelebilen Atatürk Kültür Merkezi'nin bitirilmesinin gecikmesinin kültürel faaliyetlere uzun bir süre ket vurduğu ve kültür merkezin şuan yeteri kadar aktif olarak kullanılamadığı aşikar bir gerçektir.
Son dönemlerde yerel belediyelerin katkıları ile kültürel faaliyetlerde gözle görülür ilerlemeler kaydedilmiştir.Ulusal bazda yayınlanan Samsun merkezli Edebiyat dergisi Yolcu buna en güzel örnektir.Bunun yanında İstanbul merkezli ulusal bazda yayın yapan bir çok edebiyat dergisine de içerik sağlanmaktadır.
Samsun'da derin muhabbetlere girebileceğiniz aynı zamanda Yolcu Dergisi'nin gayr-ı resmi merkezi olan Cibran'da Yolcu dergisi editörlerineher daim rastlamanız mümkündür.
Son 2-3 yıla kadar denize küsmüş bir sahil kenti görünümünde olan Samsun yapılan sahil yolu, Doğu Park, tamamlanmakta olan Batı Park gibi projelerle denizle barışık hale gelmiş ve eşine az rastlanır tesislere kavuşmuştur.
[değiştir] Turistik yerler
Karadeniz’in kıyısındaki Samsun, dünyadaki binlerce şehir gibi; çok az sayıda oldukça eski binanın yanında, son 30-40 yılda yapılmış birçok bina. Bazıları daha eski olabilir ama bana hissettirdiği geçmişı olmayan bir şehir gibi olduğu. Orada yaşamak çok kötü olmaz; ama güzel şeyler arayanlar için; şehirde bir arkeoloji ve bir Atatürk müzesi, ayrıca bir Ulu Cami ve şehrin iç taraflarında çok kötü olmayan bazı sokaklar var. MÖ 7. yüzyılda kurulmasına rağmen; Pontus, Roma, Selçuklu ve Osmanlı fetihçilerini görmüş eski bir şehir. Tarihiyle ilgili ise: Mustafa Kemal’in (daha sonra Atatürk adını aldı) 19 Mayıs 1919’da ulusal direnişi örgütlemek için Samsun’a ayak basması Türk Kurtuluş Savaşı’nın başlangıcı olmuş ve 1923’te cumhuriyetin kuruluşunun işareti olmuş. Samsun, aynı zamanda, Karadeniz’in bu tarafındaki en büyük şehir. Samsun turizm açısındanda gelişmekte olup mutlaka görülmesi gereken bir şehirdir.
[değiştir] Notlar
- ^ Özhan Öztürk. Karadeniz Ansiklopedik Sözlük. Heyamola Yayıncılık. İstanbul 2005.s. 1006
- ^ Samsun
- ^ Yurt Ansiklopedisi. Cilt 9. s. 6541
[değiştir] Okullar
Gülsüm Sami Kefeli İlköğretim Okulu
Samsun 23 Nisan İlköğretim Okulu
Mithat Paşa Lisesi
Bayındır İlkögretim Okulu
İstiklal İlköğretim Okulu
Samsun Fen Lisesi
Samsun Anadolu Lisesi
Samsun Atatürk Anadolu Lisesi
Abdullahpaşa İlköğretim Okulu
Atatürk İlköğretim Okulu
Yavuz Selim P.I.O.
Sanayi Ticaret İlköğretim Okulu
Belediye İlköğretim Okulu
Yeni Samsun Lisesi
Namık Kemal Lisesi
30 Ağustos İlk Okulu
Samsun İlkadım İlköğretim Okulu
Özel Ezgililer İlköğretim Okulu
Samsun Milli Piyango Anadolu Lisesi
samsun karşıyaka lisesi
yeni samsun lisesi
canik anadolu lisesi
samsun ticret meslek lisesi
sosyal bilimler lisesi
Necatibey İlkögretim Okulu
[değiştir] Dış bağlantılar
- Samsun Videoları
- Samsun Fotoğrafları
- Samsun kent hayatından haberler / aktiviteler.
- Samsun Hakkında Her Şey
- Samsun Büyükşehir Belediyesi
- Samsun valiliği
- Ticaret Odası
- Samsun fotoğrafları
- Osmanlı dönemi Samsun posta kartları
- Samsun ve Karadeniz Bölgesi hakkında her şey
- Samsun hakkında hersey tek bi yerde
- Geçmişten Geleceğe Samsun
- Samsun Emniyet Müdürlüğü
- Samsun Gazi Belediyesi