Сарапул
Материал из Wikipedia.
Сарапул – Удмуртилэн лымшор палаз интыяськем кар (2002 аре – ог 103 сюрс улӥсьёс).
Сарапул ним XVI даурысен тодмо луэ. 1596 аре калыкез лыдъян книгаын гожтэмын: «Кузон утемын, Кам шур йылынгес... Сарапулысь но Сиваысь чорыг кутыло». Кызьы адӟиськомы, ӵапак кар сярысь татын вераськон уг на мыны: Сарапул шуыса Кам шурлэн оглюкетэз нимамын, шӧдске.
Сарапул нимлэсь кытысь потэмзэ ӵемысь герӟало чорыг кутонэн: чуваш кылын сарă пулă ‘ӵуж чорыг’ (‘стерлядь’?) шуэмез возьматэ.
Вуоно карлы Вознесенской черкогуртэз кылдытэмен инъет сётэмын вал. 1621 аре дозорной книга «Сарапул дурын Вознесенской черкогурт» сярысь вера. Берло ини Вознесенской черкогурт Сарапул нимо дворцовой слободае пӧрмиз. 1780 аре Екатерина II косэмъя Ватка наместичество кылдытэмен Сарапуллы кар статус сётэмын вал.
1924 арозь Сарапул но Сарапул утем Ватка губерняе пыро вал, 1930 арозь Сарапул Урал улосэ пыре (Сарапул округ), 1939 арозь со Киров улосэ пыре (Сарапул ёрос), нош собере Сарапул ёрос Удмуртиен огезеямын вал.