Trần Thái Tông
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
| Trần Thái Tông | |
|---|---|
| Tên húy | Trần Cảnh, Trần Bồ |
| Sinh | 1218 |
| Mất | 1277 |
| Trị vì | 1226 - 1258 |
| Triều đại | Nhà Trần |
| Niên hiệu | Kiến Trung (1225 - 1237) Thiên Ứng Chính Bình (1238 - 1350) Nguyên Phong (1251 - 1258) |
| Miếu hiệu | Thái Tông |
| Thụy hiệu | Nguyên Hiếu Hoàng Đế |
Trần Thái Tông (chữ Hán: 陳太宗; tên thật là Trần Cảnh 陳煚; 17 tháng 7, 1218 – 4 tháng 5, 1277) là nhà vua đầu tiên của nhà Trần, ở ngôi hơn 32 năm (1225-1258), làm Thái Thượng Hoàng 19 năm. Ông được vợ là Lý Chiêu Hoàng, nữ hoàng đầu tiên và là nhà vua cuối cùng của nhà Lý nhường ngôi. Việc ông được đưa lên làm vua nói riêng và nhà Trần thay thế nhà Lý nói chung phần lớn nhờ ở công sức của Trần Thủ Độ, chú của Trần Cảnh. Khi đó Trần Thủ Độ là Điện tiền chỉ huy sứ trong triều Lý. Bố của Trần Cảnh là Trần Thừa, cũng là một viên quan của triều Lý như Trần Thủ Độ. Ông từng làm Nội thị khán thủ, một chức quan đứng đầu các quan hầu cận của vua nhà Lý).
Trong thời gian ở ngôi, Trần Thái Tông đã 3 lần đổi niên hiệu: Kiến Trung (1225-1232), Thiên Ứng Chính Bình (1232-1250) và Nguyên Phong (1251-1258).
Trước khi truyền ngôi cho con trai là Thái tử Trần Hoảng (sau là vua Trần Thánh Tông), Trần Thái Tông đã lãnh đạo nhân dân Đại Việt chống lại thành công cuộc xâm lược lấn thứ nhất của quân Nguyên Mông.
Mục lục |
[sửa] Con cái
Sử sách cổ không ghi chính xác là bao nhiêu nhưng có thể thấy các con trai có Trần Trịnh (chết non)[1],Tĩnh Quốc Vương Trần Quốc Khang[2], Trần Hoảng, Chiêu Minh Vương Trần Quang Khải, Trần Nhật Vĩnh, Chiêu Quốc Vương Trần Ích Tắc, Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật, Chiêu Đạo Vương Trần Quang Xưởng, các công chúa Thiên Thành (vợ Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn), Thiều Dương, Thụy Bảo, An Tư.
[sửa] Quan hệ với Trần Liễu
Trần Liễu là anh trai của vua Trần Thái Tông. Năm 1237, khi đó vợ chồng Trần Thái Tông và Chiêu Thánh hoàng hậu chưa có con nối dõi tông đường, do hoàng tử Trần Trịnh mới sinh đã chết.
Khi đó công chúa Thuận Thiên, vợ của Trần Liễu, đã có thai Quốc Khang ba tháng. Trần Thủ Độ và công chúa Thiên Cực (vợ ông) bàn tính với vua là nên mạo nhận lấy để làm chỗ dựa về sau, cho nên có lệnh lập công chúa Thuận Thiên làm hoàng hậu Thuận Thiên và giáng Chiêu Thánh làm công chúa. Vì thế, Trần Liễu đem quân bản bộ ra sông Cái làm loạn. Điều này làm cho vua Trần Thái Tông khó xử và ông đã bỏ kinh đô lên núi Yên Tử. Trần Thủ Độ phải đích thân lên núi mời, cộng với lời khuyên của sư Phù Vân, ông mới quay lại kinh đô. Hai tuần sau, Trần Liễu thế cô, không đối địch được, mới đi thuyền độc mộc giả làm người đánh cá, đến chỗ vua xin hàng. Trần Thủ Độ định chém Trần Liễu, nhưng vua Trần Thái Tông đã lấy thân mình che đỡ cho Liễu nên Thủ Độ không làm gì được. Sau đó lấy đất Yên Phụ, Yên Dưỡng, Yên Sinh, Yên Hưng, Yên Bang cho Liễu làm ấp thang mộc. Vì tên đất được phong, mà Liễu có tên hiệu là Yên Sinh Vương.
Tuy nhiên, Trần Liễu vẫn ôm hận trong lòng và trước khi mất (1251) có dặn lại con trai là Trần Quốc Tuấn phải tìm cách đoạt lấy ngai vàng (Con không vì cha lấy được thiên hạ, thì cha chết dưới suối vàng cũng không nhắm mắt được). Trần Quốc Tuấn đã nhận lời cha, nhưng sau này ông đã không thực hiện lời trối trăng này.
[sửa] Xem thêm
[sửa] Liên kết ngoài
- Thơ Trần Thái Tông trên Thi viện
- Trần Thái Tông
[sửa] Lưu ý
- ▲ Theo Đại Việt sử ký toàn thư, Bản kỷ, Quyển V, trang 7b
- ▲ Thực ra là con của Trần Liễu và công chúa Thuận Thiên
| Tiền nhiệm: Lý Chiêu Hoàng (Nhà Lý) |
Vua nhà Trần 12/12/1225-24/2/1258 |
Kế nhiệm: Trần Thánh Tông |
| Dữ liệu nhân vật | |
|---|---|
| Tên | Trần Thái Tông |
| Tên khác | 陳太宗 (chữ Trung Quốc); Trần Cảnh (tên thật); 陳煚 (chữ Trung Quốc); Trần Bồ (tên húy); Nguyên Hiếu Hoàng Đế (thụy hiệu) |
| Tóm tắt | Nhà vua đầu tiên của nhà Trần (1225–1258) |
| Lúc sinh | 17 tháng 7, 1218 |
| Nơi sinh | Điền Trì, Chí Linh, Hải Hưng, Việt Nam |
| Lúc mất | 4 tháng 5, 1277 |
| Nơi mất | |
