Ulpe:Wikipedia
From Wikipedia
Ip dit helpblad ku je een antwoord vindn ip 'n poar veelgestelde vroagen in verband met de Wikipedia.
Inoud |
[bewerk'n] Ameld'n
Woarom ? Iederêen kan bload'n ip Wikipedia veranderen, da es 't gedacht achter de Wikipedia. Mo oa je jen eigen ameldt, wuk da hêlegans vo nietn es, ton zin ol je bydroagn gemakkelyker were te vindn en es het gemakkelyker vo d'andre gebrukers vo 'ntwadde te zeggen teegn gie.
Aj je je nie ameldt, wordt allêne je IP-adres gelogd en zin discuusjes ôok wel meuglyk, mo sommigen (lyk de gasten bie Telenet) ein iedere kêe da je een verbindienge makt me internet een andr IP-adres (een zogezeid dynoamisch adres), zoda je bydroagn verspreid raken over verschillige IP adressen. 't Beste van ol is ne gebrukersnoame kiezn en jen eigen ameldn.
Oe ? Klyk ip Ameldn in de rechterbovenoek. Aj nog ginne gebrukersnoame èt, klik vervolgens ip Nen nieuwn account moak'n.
[bewerk'n] E nieuw blad moak'n
Stel dat er nog gin blad bestoat over Voorbeeldonderwerp en ge wilt da blad anmoak'n. Ton ku je da bievoorbeeld doene deur de noame van 't artikel in te typen in 't zoekveister links en te klikk'n ip artikel. Ton verschint der e rôo verwyzinge: Ge kut et zelve schryvn. Doarip klikk'n.
Ge kut ôok van êeste ki in den url typen: http://vls.wikipedia.org/wiki/Voorbeeldblad en da blad proberen te bekyk'n. Ton goa je den tekst ziene: 't blad "Voorbeeldblad" bestoa nog nie, ge kut het zelve schryven.... Doarip klikk'n.
Oa je nie zek'r ziet oe da je da moe doen, probeer in de zanbak of ip 't discuusjeblad en zet'er ne helpbôodschap by. Der zoal ier wel olsan en broave ziele rondangn vo e duwke te geevn.
[bewerk'n] E blad bewerk'n
Vo e blad te bewerk'n klyk je vanboven ip het tabblad "bewerk'n". A je ton 'ntwadde schrift en ge klikt hêel vanonder ip de knop "Blad êest bekyk'n", ton zie je oe da 't blad der achter je veranderiengn goat uutzien. A je klikt ip "Blad ipsloan", bluuft wa da je gedoan eit, bewoard.
Ge kunt alsan ne kêe probeern in de zanbak, die der speciaal es om é kêe 'ntwadde te probeern. Ge moe nie benauwd zin vo e blad te bewerk'n, d'andre gebrukers goan je wel elpen oat 't nôdig zoe zyn.
[bewerk'n] Streektoaln en spellienge
D'r zin up dizzn West-Vlamschn Wikipedia en poar regels van toepassienge die je moe weetn.
- Olleman es vry in de keuze van et dialect woarin dat ie schryft. In joen artikels zet je an 't ende best in wuk vo dialect da 't geschreevn es. Da doe je mè de mededeliengs-template, lyk {{Streektoale|Brugs}} wuk da resulteert in:
-
- Dat artikel es oorsproenkelyk geschreevn in 't Brugs.
- → Da wil doarom nie zegg'n da da artikel osan in da dialect moe bluuvn. Zo kun je e kleen artikeltje serieus uutbreid'n en anpass'n an joen eigen dialect. (Probeer wel of te stemm'n mè d'n oorsproenkelyk'n schryver, dat es e kwestje van vriendelykeid en respect vo 't werk van and'ren.)
- → Voorbeeld'n zin Beatrys en Karel ende Elegast.
- Ge zit vry in de keuze van woord'nschat en vervoegiengn moa nie van spellienge. Ier volgen me 't SV oftewel et Standoardvlams. 't Es van groot belang da je vertrouwd gerakt mè die West-Vlamsche spelliengsregels want dat es de norm die me ier volgn.
-
- → Ge moe dus nie verschietn oe j'ommettekee ziet da d'r etwiene de spellienge van joen tekst èt veranderd, dat es goe bedoeld. Moa tracht d'n styl van d'n auteur te respecteern die 't artikel begun èt, zowel qua zinsbouw, woordgebruuk en vervoegiengn. (Ge kut wel artikels uutbreid'n in e ander dialect mè dialectsecties, zie vodder.)
- We trachtn zoveel meugelyk artikels over persoonlykeed'n, steed'n, evennementn... in under eigen dialect te krygn. Die artikels erken je an under streektoaltemplate: {{plat|Brugs}}. Da resulteert in:
-
- Dit artikel es geschreevn in 't Brugs, en da zoe best ozô bluuvn.
- → Ook oe't voe joe belangryk es da joen (nieuw) artikel in joen eigen dialect bluuft stoan, lat je joen artikel toen best begun mè de streektoaltemplate, and'ren goan doa toen zekers rekenienge mè oud'n.
- → Artikels mè da template zyn d'enigste woa da't SV nie strikt moe gevolgd zyn, moa tracht et toch zovele meugelyk toe te passn.
- → D'r zyn ondertusschn veel artikels mè de streektoaltemplate, lyk Blanknberge, Brugge, Kortryk, Wervik, Albrecht Rodenbach, Kattestoet, Ommel.
- → Klik ier vo e volledige lyste van artikels noar dialect.
- Oe je vind dat joen artikel beter zoe stoan in en ander dialect, voeg toen van voorn de veranderingstemplate toe an joenen tekst, byvoorbeeld: {{Veranderplat|Woaregems}}. Da gift lyk resultoat:
-
- Dit artikel zoe beter erschreevn weird'n in 't Woaregems.
- → Oudt er rekenienge mè dat 't wel zoe kunn'n zyn da etwien anders joen artikel de veranderingstemplate gift.
- → Klik ier voe e lyste van artikels die zoe moetn angepast zyn an de toale van under streke.
- Ge kut ook en bestoand artikel uutbreid'n in en ander dialect dan da van 't artikel. Da doe je mè dialectsecties. Begun e nieuw oofdstik en start byvoorbeeld mè {{platsec|Brugs}}:
-
- Dat ôofdstik es geschreevn in 't Brugs.
- → Voorbeeld'n iervan vin je in d'artikels katte en Maria van Bourgondië.
[bewerk'n] Een ofbeeldienge toevoegn
Ofbeeldiengn toevoegn es nie styf moeilijk. Ge moet der êest vo zorgn dat 't bestand (.jpg, .png, ...) in de Wikipedia zit. Davôorn zin 2 meuglykheed'n.
- Ofwel stoat 't rechtstreeks ip vls.wikipedia.org (ge kunt e bestand derip zettn deur links ip Bestand toevoegn) te klykk'n.
- Ofwel stoat het bestand ip nen centroaln wiki, gemêenschappelyk voor olle wiki's overol ter weireld. Diene wiki noemt Wikimedia Commons en olle bestand'n doar meugt je vry gebruuk'n. Dedie moe je nie mêer uploaden in vls.wikipedia.org en kun je direct gebruuk'n.
Achter dat je bestand ip vls of ip commons stoat, ku je 't goan invoegn in een artikel. Stel dat je bestand de noame Mesen kerk.JPG eit. Dan ku je 't in een artikel zettn deur [[Ofbeeldienge:Mesen kerk.JPG|thumb]] in de tekst te ploatsn. Ton krig je 't resultoat da reks stoat.
Ge kunt et ôok links zettn: [[Ofbeeldienge:Mesen kerk.JPG|thumb|left]]
Of nen ondertitel biezettn: [[Ofbeeldienge:Mesen kerk.JPG|thumb|Kerke van [[Mêesn]]]]
Of grodder moaken: [[Ofbeeldienge:Mesen kerk.JPG|thumb|240px]]
Of e combinoasje: [[Ofbeeldienge:Mesen kerk.JPG|thumb|left|100px|Ondertitel]]
[bewerk'n] Je noame oender e biedroage zettn
Ip e discuusjeblad kun je je noame en den doatum oender je bydroage zettn door ~~~~ te typen, ton komt hêel die santeboetiek der automatisch by.
[bewerk'n] Taxonomie upzoek'n van beestn en plantn
Oe je kykt by Kieken, Zwyn of Ges goa je ziene dat reks de taxonomie van die beeste of plante es upgenoomn. Die taxonomie toont woa da joen beeste of plante etwoaschn zit in de wetenschappelyke hiërarchische ordenienge van olle levende wezens.
Moe oe gerak je an zukke taxonomie voe joen artikel?
1. Zoek de taxonomie up van joen beeste. En poar goeie websites iervoorn zyn:
-
- The Integrated Taxonomic Information System → ier vind j'olles da leeft up d'eirde
- Catalogue of Life
- Iengelschn Wikipedia
- Nederlands Soortenregister → ollene vo beestn en plantn die in Olland rondloop'n
Ge keunt et vaneigens osan klakkeloos kopieern uut den Nederlandstoalign Wiki moa 't es stikk'n geestiger oe je 't zelfe upzoekt. 't Zit er dik in da je mè en ander resultoat ofkomt, toen kun je nog vergelyken vo te ziene wien dat er gelyk èt.
2. Kies e scho zendje vo by joen artikel te zettn. Ne heeln oop zendjes keu je vindn up Wikimedia Commons. Gif joen zoektermn wel in 't Iengels in, of Latyn werkt ook dikkers vo beestn of plantn.
3. Goa byvoorbeeld na 't artikel Vos en kies doa bewerken.
4. Kopieer heel da boveste stik na joen artikel:
{{Taxobox
|afbeelding=Vulpes vulpes.jpg
|afbeeldingtekst=Ne rooin vos
|rijk=[[Animalia]] (Beestn)
|stam=[[Chordata]] (Chordabeestn)
|klasse=[[Mammalia]] (Zoogdiern)
|orde=[[Carnivora]] (Roofdiern)
|familie=[[Canidae]] (Ondachtigen)
|geslacht=[[Vulpes]] (Vos)
|w-naam=Vulpes Vulpes
|auteur=[[Linnaeus]]
|datum=1758
}}
5. Vervang de indelienge deur 't geen da je gevondn èt vo joen beeste, kies "Blad êest bekyk'n" en ge zyt vertrokk'n.
't Gene da tusschn {{ en }} stoat, noemn we e patrôon. Dat es e stik Wiki-code da je mè varioabele weird'n kut upvulln. Ge kut joen taxonomische indelienge meer gedetailleerd upgeevn, klik ier vo te ziene wuk da je zo ollemoale kut upgeevn by den Taxobox.
[bewerk'n] Andere vroagn?
Moest je nog met ander vroagn zittn, meugt je die die olsan stell'n in de café.
