Betchete a-
Èn årtike di Wikipedia.
Li betchete a-, c' est ene betchete k' a sacwantès valixhances:
- betchete a- d' atelaedje
- betchete a- d' aprepiaedje
- betchete a- po fé fé
- betchete a- des viebes del cwatrinme troke
Coinreçmint, sacwantès betchetes a- polèt esse des disfondowes d' ene betchete e-.
Li betchete a- provént del betchete latene ad-
Tos les a- metous å cminçmint d' on mot (ki shonne esse fwait pa aboctaedje) ni rprezintnut nén todi l' betchete a-.
[candjî] Alére
L. Remacle Emantchince e walon del Gléjhe, II, p. 11-12.
[candjî] Fåssès betchete a- di riscôpaedje.
Li riscôpaedje pout provni:
- d' on mot femrin do francès: avuzion (la vision), abwesson (la boisson), asmala (la smala).
- d' on mot femrin do lorin u d' on mot omrin u femrin do tchampnwès: arantoele (la rantoele, atchenå (la tchenå).
- d' on stindaedje, ådvins do walon, des piceures cial ådzeu: abertale.
[candjî] Etroclaedje d' ene divancete
C' est des mots k' ont skepyî d' on sustantivaedje d' ene troke:
- divancete + viebe: aboere, amagnî, amindjî aschate, aprandjire, adinner, amarinde, aroke, ahiket. Les mots s' ont abocté a pårti di fråzes come:
- Dinez mu åk (ene sacwè) a magnî => Dinez mu a magnî. => Dinez mu d' l' amagnî.
- Il a arivé a rok => il a yeu ene aroke.
- Dj' a tcherwé l' tchamp al bôle. Dj' a tcherwé l' Albôle.
- divancete + årtike + no: åmatén, alnute, a l' Albôle. Les mots s' ont abocté a pårti di fråzes come:
- Il a vnou å matén => Il a vnou å matén
- parint fwait so ene etroclaedje divancete + no: amayî. Les mots s' ont abocté a pårti di fråzes come:
- Il est todi a maye avou onk u l' ôte. => :Il est todi amayî avou onk u l' ôte.
