Lucien Somme

Èn årtike di Wikipedia.

(2004)

Lucien Somme (on scrît eto Lucyin) a skepyî e 1932 a Sint-Åbwin.

C' est on scrijheu e walon, on rcwereu sol walon et on bouteu pol walon do payis d' Nameur.

Il a scrît aprume des arimeas, a môde di powezeye imådjrece, tot shuvant l' novele môde ki vneut di skepyî après Nameur so les passêyes da Jean Guillaume.

Lucyin Somme aveut moussî ås Relîs Namurwès 1963. Bénrade, i va divni li droet bresse da Lucien Léonard, et l' aidî a ramexhner l' antolodjeye “Fleurs dialectales” (1974).

I dvént prezidint des Relîs Namurwès e 1986, et cmincî a-z adjinçner des scoles di walon (1995).

Termetant, i boute so on rarindjmint alfabetike do motî walon ideyolodjike da Léonard, ki c' esteut målåjhey d' î cweri après åk. Et ci serè li “Live di mots d' après Nameur et avårla” (1997), li prumî gros motî walon avou on no e walon. Si l' Chantal Denis l' a coplé po cist ovraedje la, el va rtriper tot l' aidant a-z è rexhe avou si prôpe franwal di Nameur.

I scrît u redjårber kékès pîces di teyåte. Ene di zeles Andjele, c' est ene pîce a mierdjin (avou on seu djouweu d' role), ene sacwè foû målåjhey a rprezinter. Il a radapté e walon "Come el sospir" da Robert Lamoureux.

Moussî a djonds pîs e 21inme sieke, avou l' idêye kel walon î a co ene plaece, po raconter kimint çk' on-z î vike, vo l' la, ki s' mete a scrire tote ene riguilete di romans, onk pa an, et ki vont rascode des pris totavå. I seront-s eplaidîs, a conte d' oteur, dins l' coleccion Somme-Denis.

I cwitrè l' posse di prezidint des R.N. e 2006.

Il esteut eto SLLW-î .

Il a stî rprins dins l' grosse antolodjeye da Piron eyet l' antolodjeye «Scrire».

Di s' mestî, il esteut cler di notåre.

[candjî] Sacwants lives da Lucyin Somme

prumire pådje (dicåçtêye) di “Veye di djin”

Veye di djin (1968)
On djoû nûlêye, on djoû solea (2001)
Tereze (2002)
Ch@rlote.com (2003)
Li dierin des catîs (2003)
Li tåvlêye do diale (2005)
Djihan-Leu (2006)

[candjî] Li walon da Lucyin Somme

Dins ses prumîs scrîts, i shût l' accint d' Sint-Åbin, metou sol limotche do walon do Mitan et do Coûtchant. Metans, les cåzeus di l' indicatif prezintrece sont codjowés avou l' cawete -ons.

Tot-z adjinçnant si live di mots, i voet bén ki l' walon d' Nameur et d' avårla doet esse recorinné purade so Nameur. Insi, i radjoute ås infinitifs da Léonard les fômes di Nameur : prumire troke di viebes avou l' cawete -er (cawete -è dins l' Motî da Léonard; deujhinme troke avou l' cawete -î (cawete -i après Dinant).

E 2006, i va sotni li pordjet d' ortografeye unifieye do Payis d' Nameur da Chantal Denis.