Motî:vicåreye
Èn årtike di Wikipedia.
vicåreye u vicreye [f.n.]
1. durêye del veye. Il a yeu ene påjhire vicåreye, ene bele vicåreye. C' est la k' dj' a passé m' vicåreye. Oyi, l' arivêye di nosse pitite feye, çoula oyi, dji m' endè rmimberrè tote mi vicåreye (P. Saratxaga). Li vicåreye est on tier k' i fåt monter dressî, et l' ridischinde so s' cou (H. Forir). On côp k' vos l' åroz tchoezi, payî, et k' vos l' åroz a vosse mwin po l' rapoirter e vosse måjhone, li cocmwår comince ene vraiye vicåreye (E. Gillain). rl a: vicaedje. F. existence, vie. >> po s' vicåreye: po s' veye durante. Il a yeu l' måjhone po s' vicåreye.
2. (pus stroetmint) veye, veyowe come ene sacwè k' i fåt viker, mins k' a stî decidêye d' avance pa ene Foice Dizeutrinne. Bawaite: ci n' est l' difåte da nolu; c' est djusse li vicåreye ki t' berlondje a håre et a hote, ki t' moenne al disgoviene ey al disblouke; èn ti va sortot nén tchôker el tiesse ki t' pôreus candjî åk a ça ! (L. Mahin). F. destin, destinée, fatalité, fortune.
3. laid pôve vicaedje. Ké vicåreye, oyi ké vicåreye, ké veye k' on vike ! (V. Delire). Nosse vicåreye, ci n' esteut nén ene veye (L. Mahin). Li vicåreye, c' est ene sacwè scrîte pa Kafka, avou les imådjes da Dali (P. Sarachaga). F. existence (pénible).
4. veye (disdut, derame). Kéne pôve vicåreye k' il ont moenné del nute (H. Forir). F. bruit, tapage, chahut.
5. (mot d' djustice) droet d' poleur viker tins di s' vicåreye dins ene måjhon k' on-z a vindou, dins l' ratourneure: aveur li vicåreye e. Il ont co l' vicåreye e leu måjhon. F. usufruit de.
Disfondowes: vikériye, vikârèye, vikérîe, vikêriye, vikêr'rîe, vicaurèye.
Etimolodjeye: a) vicåreye: acmaxhaedje di "vicairreye" (paymints a on vicaire) eyet "viker"; b) vicreye: parint erilé sol bodje "viker" avou l' cawete "-reye".
| vicåryî [v.s.c.] viker ptitmint. rl a: vicoter, vicairyî.
