Motî:voleur
Èn årtike di Wikipedia.
voleur / vleur
I. [v.c.]
1. sohaitî et oblidjî. Dji vou des soukes di bateme. Djel vou. Li ci ki vout d' trop n' a rén. F. vouloir, exiger, désirer, souhaiter. >> Dji vou k' on m' touwe si dj' a minti; u: dji vou k' on m' côpe li tiesse: dijheyes po-z acertiner çou k' on dit. F. affirmer.
2. accepter. >> Dji nel vôreu nén po on gros, u po bén åk: dji n' vou nén ç' cayet la. >> K' el Bon Diu l' voye: priyire po dmander k' ene sacwè arive.
3 accepter come galant, come crapåde; vey voltî. Ele nel vout pus. F. aimer.
4. endè vleur: esse vayant a l' ovraedje. I n' è vout pus, vosse tchivå. F. travailleur. >> endè voleur a ene sakî: esse mwais siconte di lu. I m' endè vout, et mi dji n' lyi vou k' do bén. F. garder rancune.
5. èn pus voleur di: voleur taper evoye. Dji n' vou pus d' lu. Dji n' vou pus di ç' vî machin la (ramexhné pa Michel Francard).
6. voleur ki; u voleur aveur ki: dire ene sacwè et-z endè esse seur; dire ki c' est bén l' vraiy. I vout aveur ki dj' so pus vî k' lu. Li gros Lantin vleut kel feme å havet esteut ptite et lådje, bodêye si on vout (Emile Gilliard). F. affirmer, prétendre,confirmer. >> Dji vôreu ki…: dji sohaite ki (il arive ene sacwè d' laid a Onté). Dji vôreu kel diale l' apice. Dji vôreu k' i fouxhe sol fagne avou s' vinte discovrou (Jean Wisimus).
II. [v.s.c.] aveur l' idêye di. Fijhoz çou k' vos vloz. Voleur et poleur, c' est deus, I n' sufixh nén d' voleur; i fåt pleur. >> si on vout: mostere k' on ptit pô d' adire va esse accepté. >> voye non voye: ki ça våye come ça vout, c' est come ça k' ça irè; par bele u par laide. F. que l'on le veuille ou non, bon gré mal gré. >> Dji l' a fwait sins l' voleur: sins tuzer del fé, otomaticmint. F. sans préméditation, inconsciemment. >> dji rtoumrè so s' no sins l' voleur: sins cweri après.
III. [aidant viebe]
1. (avou ene djin come sudjet) aveur dins l' tiesse di. I vout aler bagnî pa ç' tins la. I vout fé a s' tiesse. Vos vloz rire, edon, seurmint. El bon vî Bambiet lyi vôve diner l' bresse, et l' moenne prinda tot l' coir (M. Pire). F. vouloir, avoir l'intention de. >> Volans ns …: tourneure po-z atåvler ene sacwè a vos copleus. Volans ns djouwer ås cåtes. Est çki dj' vou mete li tåve ? F. et si on jouait…. >> Ti vouss taire !: Taijhe tu. >> dji n' vou nén dire !: dji n' di nén l' contråve. >> Cwè çki dj' voleu ddja dire; cwè çki dj' vou dire: dijheye po rivni drî rinne (cwand on s' a pierdou dins ene esplikêye).
2. (avou ene sacwè come sudjet). saveur, poleur. C' est do bwès ki n' vout nén broûler. Li feu n' vout nén prinde. F. pouvoir, se prêter à, être en état de. >> ça vout dire: dj' ô bén. F. cela signifie.
IV. (aidant viebe sins djin)
1. aler (mostere on près-futeur). Est çk' i vout ploure u est i po fé bea. On direut k' i vout niver. Li ptit vôreut doirmi.
2. si poleur ki; poleur esse. Voste oto, soeye-t ele ossu bele k' ele volaxhe, ni vos dene nén l' prumiristé (R. Romain). Ki ça soeye kî k' ça voye, i n' interrè nén.
Disfondowes: v(o)leûr, v(o)lër, v(o)lèr, voleu, v(o)lou, v(ou)lou, v(o)lu, v(ou)lu, v(o)li, v(ou)li, volwêr, volwâr; miersipepieuzmint el mape ey el notûle A.L.W. 2.81.
Ôtes parints:
- bén vleur
- voleur voltî
- dji-vou-dji-n'-pou
- rivleur
