Krivično djelo
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Krivično djelo jeste protupravno djelo koje je zakonom propisano kao krivično djelo, čija su obilježja propisana zakonom i za koje je zakonom propisana krivičnopravna sankcija.[1]
Sadržaj |
[uredi] Način izvršenja krivičnog djela
Krivično djelo se može učiniti činjenjem ili nečinjenjem.[2]
[uredi] Pojam krivičnog djela
Krivično djelo je svjesna i voljna čovjekova radnja ili propuštanje radnje koja je društveno opasna, protupravna i u zakonu određena kao krivično djelo. Iz toga proizilazi da su osnovni elementi krivičnog djela postojanje neke djelatnosti koja dovodi do neke posljedice, zatim društvena opasnost koju izaziva to djelovanje zbog čega se za krivično djelo propisuje zakonska kazna, i postojanje volje da se neko djelo učini i to svesno.
Krivično djelo može se posmatrati kao društvena pojava u klasnom društvu, shvaćena kao djelatnost opasna po društvo. Može se posmatrati sa stanovišta kaznene politike neke društvene zajednice, pa se prema tome pojam krivičnog djela određuje prema političkim razlozima zbog kojih se neka ljudska djelatnost definira kao opasna za to društvo. Krivično djelo može se posmatrati sa aspekta uzroka koji dovode do pojave krivičnog djela. Određivajem pojma krivčnog djela na osnovu ovih shvatanja bavi se kriminologija. Krivično-pravna odredba krivičnog djela temelji se na odredbama pravnih elemenata koji su zajednički za sva krivična djela tzv. osnovnim elementima krivičnog djela.
[uredi] Opšta i posebna obilježja krivičnog djela
Pod opštim obilježjima se podrazumjevaju elementi koji su zajednički za sva krivična djela. Među opšta obilježja spada i postojanje radnje i posljedica koja je nastupila kao rezultat te radnje. Posebna obilježja krivičnog djela čine elementi koji se odnose na konkretnu radnju i konkretnu posljedicu.
[uredi] Objekat i subjekt krivičnog djela
Svako je krivično djelo upravljeno protiv nekog drustvenog interesa ili društvenog dobra, te se stoga pojavljuje kao objekat zaštite u krivičnom pravu. Od objekta zaštite bitno je razlikoviati objekat krivičnog djela. Objekat krivičnog djela je predmet ili lice na kome se poduzima radnja izvršenja. Primjer: kod krađe zaštitni objekat je imovina, a objekat radnje je pokretna stvar koja se protupravno oduzima.
Subjekat krivičnog djela je lice koje vrši krivično djelo.
[uredi] Kazne
Koje su to ljudske djelatnosti društveno opasne i u kojoj mjeri odlučuje samo društvo preko svojih predstavničkih tjela. Društvena opasnost je pored toga što je element krivičnog djela takođe i osnov za propisivanje i izricanje kazni. Prilikom određenja krivičnog djela zakon istovremeno vrši ocjenu intenziteta društvene opasnosti djela i na osnovu tog intenziteta određuje najmanju i najveću njeru kazne koja se za to djelo može izreći.
Krivično odgovornim učiniteljima krivičnih djela mogu se izreći sljedeće kazne:
- Kazna zatvora
- Novčana kazna
Svrha kažnjavanja je mnogostruka. Kaznom se utiče na učinitelja krivičnog djela u cilju prevencije ponovnog učinjenja, zatim da se izrazi društvena osuda počinjenog krivivičnog djela, da se na taj način utiče na ostale da ne postanu učinioci krivičnih djela i takođe, putem kazne se utiče na svijest građana o pogibeljnosti krivičnih djela i pravednosti kažnjavanja učinitelja.
[uredi] Bilješke
- ↑ Član 21. Krivičnog zakona Federacije Bosne i Hercegovine
- ↑ Član 22. Krivičnog zakona Federacije Bosne i Hercegovine stav 1.
