Afon Glaslyn
Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.
Mae Afon Glaslyn yn afon yng Ngwynedd yng ngogledd-orllewin Cymru. Ei hyd yw 16 milltir.
Mae'n tarddu yn Llyn Glaslyn yn uchel ar lethrau'r Wyddfa yn Eryri. Mae nifer o nentydd yn ymuno a hi o gwmpas yr Wyddfa, megis Nant Trawsnant, sy'n tarddu o Pen y Pass, a Nant Cynnydd. Llifa'r afon trwy ddau lyn, Llyn Gwynant a Llyn Dinas cyn cyrraedd pentref Beddgelert, lle mae Afon Colwyn yn ymuno a hi ynghanol y pentref. Wedi llifo hebio bedd (honedig) Gelert, ci hela Llywelyn Fawr, mae'r afon yn cyrraedd Aberglaslyn, lle mae'n llifo'n gyflym trwy geunant gul Bwlch Aberglaslyn.
Ar ôl Pont Aberglaslyn mae'r afon yn llifo yn llawer arafach trwy diroedd gwastad Y Traeth Mawr cyn cyrraedd Tremadog a chyrraedd y môr ym Mhorthmadog. Ar un adeg yr oedd yr afon yn cyrraedd y môr yn Aberglaslyn, hyd nes adeiladwyd y Cob ym Mhorthmadog i ad-ennill y tir ar gyfer amaethyddiaeth. Dyna pam y gelwir y lle yn Draeth Mawr. Ym Mhorthmadog mae'r afon yn rhedeg trwy ddorau sy'n rheoli'r llif ac yn aberu ym Mae Tremadog ar ôl croesi'r Traeth Bach.
