Maria Wine
Wikipediya ra, ensiklopediya xosere
Nuştoxê na maqale Faruk İremet o.
Maria Wine yew nuskar u şairê Swêdij biyo. Suka Danimarka Köpenhamn dı ruejê 8 temuz 1912 yeno dınya. Maria Wine ser 2003 menga 22 nisanı dı (22 nisan 2003) şi heqeyda xü ser.
Contents |
[bıvurne] Hézkerdenı u Şiir
Senin merdım bı şiira héz keno? Yanzi şeno héz bıkero? Nê persi zaf mühimiyê. Co kı merdım eger wazeno çiyê veco verçıman gerek merdım ser êy dı zi kar bıkero. Şiir taybeti hisê hinsana no. Yani hinsan hisê xü bı zıwanê no felsefi wazeno biyaro kar. Yanzi wazeno formılêno newe bıdo qıseyê xü. Formılê newe, felsefeyê newe u qıseyê newe zi helbet şiirê. Şiir, zeydê ıstanıka niyo u zeydê raman a zi niyo. Şiir şehwet, cesaret, ser gıraney u fıkrê huri dano merdım. Bı no fıkrên huri merdım tesir ser hinsana keno.
Maria Wine zi hisê xü, bı zıwanê no zengin u felsefi veceno hol u çımanê ma verni. Raşti mı bı xü çı wext şiirê ay, Karin Boye, Edith Södergren u Anna Maria Lenngren wanena inan dı hisêno germ u hu vinena. Taybeti, şiirên Anna Maria Lenngren u Maria Wine zey pêyayo. Ez şena vaca kı şiirê no hozanan nêşena pêra bı abırna.
Maria Wine, ser 1912 dı suka Danimarka Köpenhamn dı 8 temuz 1912 yeno dınya. Dıma qandê karê piyê cı İsveç dı ca benê. Wine bı serê xü yê werdi kewno kêyê qeçekê bêkesa. No zi ser êy dı tesirêno zaf gırd bi. Wine hisê xü, tenya biyayenê xü, tersê xü, bı zıwana nê, bı nuşa va. Helbet no zi wuni rehet niyo. Gerek merdım dınya bı çımên nuş bıvino u a hisan bı nêya formıle bıkero bı fantasiyê xü. Maria Wine zi nina şiir yên xü dı formıle keno u bı zıwanê xü yê xürta ninarê suretê newe vırazeno.
Maria Wine ser 1936 dı hozanê gırd, hozanê proleter bı Artur Lundkvist a zewıcêno u beno helalê êy. Labırê, Maria Wine bın tesirê Artur Lundkvist nê mendo u nêmaneno. A zıwanê xü yê nuşı, bı hisê xü yê felsefik dano pêmiyan u ninara şiirên xü veceno hol. Bewnê sevanê qandê Wıne "Dınya ya ay fantasi, dınya ya ay ê hewnayo". Taybeti ez bı xü wuni nêvinena. Qandê kı, şiir bê fantasi, bê hewın u bê şewga hézkerdenı nino nuşnayenı. Heyat bı xü fantasiyo.
Maria Wine rê, ser 1976 (hézarı newsey héwtayı şeş) dı Xeletê Bellmani danê.
[bıvurne] Kıtabê nuşkarı kı ameyê nuşnayenı ü ameyê çapkerdenı nêyê;
- Vinden ur mörkret (Va yı miyanê tarira) 1943
- Naken som ljuset (Bê çına zey şewqıya) 1945
- Feberfötter (Lınganê bı adır) 1947
- Ring i ring (Helqa miyanê helqa) 1948
- Född med svarta segel (Biyo bı yêlkenı siyah) 1950
- Stenens källa (Cayê kı si ameyo) 1954
- Skönhet och död (Weşey u merdenı) 1959
- Där skönheten tigger sitt bröd (Wuca kı weşey parse keno nanê xü) 1970
- Djurkrets (Çorşme heywanı) 1971
- Vredens och kärlekens hand (Destê hézkerden u nefretı) 1973
- Svårmodets mod (Camerdeya deprasyonı) 1977
- Tala! Jag lyssnar (Qıse kı! Ez goşdarey kena) 1978
- Lövsus i moll (Vengê pelê dari miyanı ewır dı) 1979
- Under höstens stjärnor (Bını stêrkı payizı dı) 1982
Xeyrê na kıtabanê cı yê şiir Maria Wine, 12 kıtabê bini zi nuşnayo. Nina ıstanıki u romani yê.
[bıvurne] Siiri Maria Wine
[bıvurne] Ver awı dıVer awı dı remenê bê çına kereyê^ cınya zeydê mıriçıkê gırdi sıpe; porê ina vırêno bı vaya şewqêno miyanê rojı dı zeydê zıwani adıri qıseyê ina u hıwetışê ina vıni beno miyanê vengê pelê dengızı dı.
mıriçikanê xaseki, dalpayê kefı pelı dengızı zey mine^^ yê masey zelıqêno bedenê inayê bêçına putê ziwer bı alawa adırı xü erzenê dengızi miyan leşı benê siya, alawı rakewnê. Dengız bı nêya iqtidarê xü mısneno ma rê. ^Kere: Sürü ^^Mine: Pul (mineyê masey: balığın pulu |
[bıvurne] Hézkerden a mı resenoHézkerdena mı reseno welat peyniyê heme sınoran miyanê wextê, peyniyê hemın wextı. Hézkerdena mı reseno miyanê newalê meşeyan dı miyanê érdanê çolı kı bê awı yê Hézkerdena mı güloverı dano çı wext mergı xü derg keno serı dı.
şımeno birê huri tenyayeni ra. Hézkerdena mı isreét keno meşeyanê bêvengı dı bını derya yê bê pêyniyê yaşılê érd dı. Hézkerdena mı qevılêno çı wext aşmi xü derg keno serı dı, deri keno tenya miyanê wextê bêbını piyari.
peyniyê heme sınoran, miyanê wextê, peyniyê hémın wextı. |
NOT: © (copyright) Faruk İremet, bê iznê nuştox cayê binan rê neqıl kerdenı, xezete, forımanê binan dı neşır kerdenı u meteban dı bê izin kar ardenı yasax o. No yasaxı qandê héme nuştanê nuştoxi ravêreno. Na nuşte kıtabê nuştox; 'Antolojiyê Hozanwanê Swêdi-1' ISBN: 91-972069-0-X pel, 62-66 ra, bı destê nuştox bı xü neqlê tiya biyo.