Γλώσσα (λαογραφία)
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Η Γλώσσα ως κύριο όργανο άρθρωσης του λόγου, των συναισθημάτων και των νοημάτων του ανθρώπου έδωσε την αφορμή στον ελληνικό λαό για τη δημιουργία πλείστων μεταφορικών εκφράσεων αλλά και σοφών παροιμιών (δείτε σχετικά στα Βικιφθέγματα).
Μερικές από τις συνήθεις εκφράσεις αυτές, με χρήση τη γλώσσα, είναι:
- "Βάλε κλειδί στη γλώσσα σου" (σε προτροπή εχεμύθειας).
- "Βουν επι γλώττη έχει" (αρχαία έκφραση ως "δεν βγάζει μιλιά")*
- "Γλώσσα μόνο έχει" (για παχειά λόγια χωρίς έργα)
- "Γλώσσα που στάζει μέλι" (για γλυκομίλητους).
- "Δάγκασε τη γλώσσα σου" (ως προτροπή "μη γένοιτο")
- "Έβγαλε γλώσσα" ή "έβγαλε γλώσσα μια σπιθαμή" (σε αυθάδη συμπεριφορά).
- "Εμάλλιασε η γλώσσα μου" (σε συνεχείς επαναλήψεις).
- "Η γλώσσα του στάζει φαρμάκι" (για κακόγλωσσους)
- "Η γλώσσα του τον έφαγε" (για συκοφάντη που επέσυρε εναντίον του έχθρες).
- "Κακιές γλώσσες" (σύνολο συκοφαντών).
- "Κατάπιε τη γλώσσα του" (σε έλλειψη θάρρους ή αναγνώριση λάθους)
- "Κρέμονται απ΄ τη γλώσσα του" (για ρήτορες και άριστους μεταδότες)
- "Μου βγήκε η γλώσσα μου" (σε περίπτωση κούρασης).
- "Μου δέθηκε η γλώσσα" (σε απώλεια θάρρους).
- "Ροδάνι πάει η γλώσσα της" (για φλύαρη γυναίκα).
- "Στη γλώσσα μου γυρίζει" (σε προσπάθεια θύμησης)
- "Του κόπηκε η γλώσσα" (σε περίπτωση τρακ)
- "Του λύθηκε η γλώσσα" (σε αποκαλύψεις).
- "Τόχει γλωσσοδέτη" (γι΄ ατολμία έκφρασης).
- "Ψαλίδι κόβ΄ η γλώσσα της" (για φλύαρη γυναίκα).
(*) Η αρχαία αυτή έκφραση λεγόταν κυρίως κατά των δωροκηθέντων που σιωπούσαν.
Τέλος στην ελληνική κοινωνία η επίδειξη της γλώσσας, είτε προς εμπαιγμό, είτε προς αστεϊσμό, θεωρείται γενικά ένδειξη έλλειψης καλής συμπεριφοράς και σωστής ανατροφής.
