Ελίζαμπεθ Χόουπ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Ελίζαμπεθ Χόουπ (Elizabeth Reid Hope, 9 Δεκεμβρίου 1842 - 8 Μαρτίου 1922) (πραγματικό όνομα Ελίζαμπεθ Κότον) ήταν Βρετανίδα ευαγγελίστρια, ταυτισμένη με την λαίδη Χόουπ που το 1915 υποστήριξε πως είχε επισκεφτεί τον Κάρολο Δαρβίνο, λίγο πριν το θάνατό του το 1882. Η Χόουπ είχε ισχυριστεί τότε, πως στις τελευταίες στιγμές της ζωής του, ο Δαρβίνος αποκήρυξε τη θεωρία της εξέλιξης, ασπαζόμενος τον Χριστό ως σωτήρα του.

Η οικογένεια του Δαρβίνου διέψευσε τους ισχυρισμούς αυτούς, επιμένοντας πως η λαίδη Χόουπ δεν βρισκόταν στο πλευρό του κατά τη διάρκεια των τελευταίων προβλημάτων της υγείας του ή κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε ασθένειάς του. Η «ιστορία της λαίδης Χόουπ» είναι ευρέως αναγνωρισμένη, ακόμα και από αρκετούς δημιουργιστές, ως ψευδής ή τουλάχιστον ανεπιβεβαίωτη, ενώ αν είναι αληθής, τότε μάλλον περιέχει υπερβολές. Η ιστορία της Χόουπ παραμένει έως σήμερα ένας δημοφιλής αστικός μύθος, παρά το γεγονός πως έρχεται σε αντίθεση με τα δημοσιευμένα έργα του Δαρβίνου και τις καταγεγραμμένες απόψεις του για το χριστιανισμό και τη θρησκεία.

Πίνακας περιεχομένων 1 Βιογραφία 2 Η ιστορία της λαίδης Χόουπ 2.1 Δημοσιευμένο κείμενο 2.2 Διάψευση της οικογένειας του Δαρβίνου 2.3 Αναδημοσιεύσεις και ακαδημαϊκή διερεύνηση 3 Σημειώσεις 4 Βιβλιογραφία 5 Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία] Βιογραφία

Η Ελίζαμπεθ Κότον γεννήθηκε το 1842 στην Ταζμανία της Αυστραλίας, κόρη του Βρετανού στρατηγού σερ Άρθουρ Κότον. Σε ηλικία 35 ετών παντρεύτηκε τον κατά 34 χρόνια μεγαλύτερό της απόστρατο σερ Τζέιμς Χόουπ. Το 1877 έλαβε τον τίτλο της Λαίδης Χόουπ του Κάριντεν και τέσερα χρόνια αργότερα, ο σύζυγός της πέθανε. Μαζί με τον πατέρα της, ήταν μέλος του «κινήματος της εγκράτειας» (temperance movement) των ευαγγελιστών και έζησε μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1880 στην περιοχή του Μπέκενχαμ Κεντ, περίπου 10 χιλιόμετρα από το χωριό Ντάουν (Downe) όπου πέθανε ο Δαρβίνος.

Η Χόουπ παντρεύτηκε για δεύτερη φορά το 1893, με τον ιρλανδό επιχειρηματία Τόμας Άντονυ Ντένυ, ωστόσο συνέχισε να χρησιμοποιεί το όνομα «λαίδη Χόουπ» αντί εκείνο του συζύγου της, ο οποίος πέθανε το 1909. Το 1913, η Χόουπ ταξίδεψε στην Αμερική, όπου το 1915, στο Νόρθφιλντ της Μασσαχουσσέτης, δημοσιοποίησε την ιστορία της σχετικά με τον Δαρβίνο.

Πέθανε το 1922 από καρκίνο στο Σίδνεϊ.

[Επεξεργασία] Η ιστορία της λαίδης Χόουπ

Η ιστορία της λαίδης Χόουπ δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην εφημερίδα Watchman Examiner, στις 15 Αυγούστου του 1915. Η συγγραφέας της υπέγραφε ως μία «αφοσιωμένη Αγγλίδα», «Λαίδη Χόουπ», ωστόσο ο συγγραφέας και ερευνητής σε θέματα γενεαλογίας Λέσλι Γκίλμπερτ Πάιν, δεν κατάφερε να εντοπίσει κανένα άλλο πρόσωπο με τον τίτλο «Λαίδη Χόουπ» εκτός από την Ελίζαμπεθ Χόουπ, η οποία ήταν ενήλικη την περίοδο του θανάτου του Δαρβίνου και εν ζωή όταν δημοσιεύτηκε η ιστορία.

[Επεξεργασία] Δημοσιευμένο κείμενο

Η Λαίδη Χόουπ περιέγραψε την συνάντησή της με τον Κάρολο Δαρβίνο γράφοντας:

«Τι διαβάζετε τώρα;», ρώτησα καθώς κάθισα δίπλα στο κρεβάτι του. "Προς Εβραίους!» απάντησε - «ακόμα την προς Εβραίους. Το Βασιλικό Βιβλίο, όπως το αποκαλώ. Δεν είναι μεγαλειώδες;»

Τότε, τοποθετώντας το δάχτυλό του σε συγκεκριμένα αποσπάσματα, σχολίασε πάνω σε αυτά. Εγώ έκανα κάποιες νύξεις στις γνώμες που διατύπωναν πολλοί άνθρωποι για την ιστορία της Γέννεσης, το μεγαλείο της, και ύστερα την αντιμετώπιση των πρώτων κεφαλαίων του Βιβλίου της Γέννεσης.

Έμοιαζε πολύ στενοχωρημένος, τα δάχτυλά του συσπάσθηκαν νευρικά και μία όψη αγωνίας κατέλαβε το πρόσωπό του καθώς είπε: «Ήμουν ένας νέος με ασχημάτιστες ιδέες. Έθεσα ερωτήματα, προτάσεις, αναρωτιόμουν διαρκώς για τα πάντα, και προς έκπληξή μου, οι ιδέες αναζωπυρώθηκαν σαν πυρκαγιά. Οι άνθρωποι έφτιαξαν μία θρησκεία με αυτές.»

Ύστερα έκανε μία παύση και μετά από μερικές ακόμα προτάσεις για την «αγιότητα του Θεού» και το «μεγαλείο αυτού του βιβλίου», κοιτώντας τη Βίβλο που κρατούσε τρυφερά όλη αυτή την ώρα, ξαφνικά είπε: «Έχω ένα καλοκαιρινό σπίτι στον κήπο που χωρά περίπου τριάντα ανθρώπους. Είναι εκεί πέρα,» είπε, δείχνοντας από το ανοιχτό παράθυρο. «Θέλω πολύ να μιλήσεις εκεί. Γνωρίζω ότι διαβάζεις τη Βίβλο στα χωριά. Αύριο το απόγευμα θα ήθελα να συγκεντρωθούν στο μέρος αυτό οι υπηρέτες, μερικοί ένοικοι και γείτονες. Θα τους μιλήσεις;»

«Για ποιό θέμα να τους μιλήσω;» ρώτησα.

«Για τον Ιησού Χριστό!», απάντησε με καθαρή και εμφατική φωνή, προσθέτοντας σε πιο χαμηλό τόνο «και τη σωτηρία του. Δεν είναι αυτό το καλύτερο θέμα; Και μετά θέλω να τραγουδήσεις μερικούς ύμνους μαζί τους. Παίζεις κάποιο όργανο, δεν είναι έτσι;» Δεν θα ξεχάσω ποτέ την λαμπερή όψη και έκφραση του προσώπου του, καθώς πρόσθεσε: «Αν οργανώσεις τη συγκέντρωση στις τρεις, αυτό το παράθυρο θα είναι ανοιχτό και θα γνωρίζεις ότι εγώ θα συμμετέχω στο τραγούδι σας.»

[Επεξεργασία] Διάψευση της οικογένειας του Δαρβίνου

Η οικογένεια του Δαρβίνου διέψευσε την ιστορία της Χόουπ πραγματοποιώντας μία εκστρατεία εναντίον της. Ο γιος του, Φράνσις, έγραψε σε μία επιστολή στις 28 Μαίου 1918:

«Ο απολογισμός της Λαίδης Χόουπ σχετικά με τις απόψεις του πατέρα μου για τη θρησκεία είναι ψευδής. Την κατηγόρησα δημόσια για αναλήθει, αλλά δεν έχω δει καμία απάντηση. Η αγνωστικιστική τοποθέτηση του πατέρα μου δίνεται στο Life and Letters of Charles Darwin, τόμος Ι, σελ. 304-317. Είστε ελεύθεροι να δημοσιεύσετε την παραπάνω δήλωση. Πραγματικά θα είμαι ευτυχής αν το κάνετε.»

Μετά την αναβίωση της ιστορίας το 1922, η κόρη του Δαρβίνου, Ενριέτα Λίτσφιλντ, δήλωσε στο περιοδικό The Christian, στις 23 Φεβρουαρίου 1922:

«Ήμουν παρούσα στο νεκροκρέβατό του, η Λαίδη Χόουπ δεν ήταν παρούσα κατά τη διάρκεια της τελευταίας αρρώστιας του ή οποιασδήποτε άλλης. Πιστεύω ακόμα ότι μάλλον δεν τη συνάντησε ποτέ, αλλά σε κάθε περίπτωση δεν είχε καμία επιρροή πάνω του σε ότι αφορά τις αντιλήψεις ή την πίστη. Δεν αποκήρυξε ποτέ καμία από τις επιστημονικές του απόψεις, ούτε τότε ούτε ποτέ άλλοτε. Πιστεύουμε ότι η ιστορία της μεταστροφής του κατασκευάστηκε στις Η.Π.Α. ... ... Η ιστορία, στο σύνολό της, δεν έχει καμία βάση.»

Το 1958 η αυτοβιογραφία του Κάρολου Δαρβίνου επανεκδόθηκε υπό την επιμέλεια της εγγονής του, Νόρα Μπάρλοου, η οποία αποκατέστησε διάφορα αποσπάσματα που είχε επιμεληθεί ο γιος του, Φράνσις, για την πρώτη έκδοση του 1887. Οι προσθήκες της περιλάμβαναν απόψεις του Δαρβίνου για το Θεό, καθώς και σκληρές κριτικές του για τον χριστιανισμό.

[Επεξεργασία] Αναδημοσιεύσεις και ακαδημαϊκή διερεύνηση

Η Λαίδη Χόουπ έδωσε μία παραλλαγμένη εκδοχή της ιστορίας σε ένα γράμμα^[1] που χρονολογείται την περίοδο 1919-1920 και το οποίο απέστειλε στον S.J Bole, συγγραφέα του βιβλίου Battlefield of Faith (1940). Στη συνέχεια η ιστορία διαδόθηκε και σύντομα εξελίχθηκε σε έναν δημοφιλή αστικό μύθο. Οι ισχυρισμοί της Χόουπ αναδημοσιεύτηκαν τον Οκτώβριο του 1955 στην Reformation Review και σε έντυπο της Ελεύθερης Εκκλησίας της Σκωτίας, το Φεβρουάριο του 1957.

Τα επόμενα χρόνια ακολούθησε μία ακαδημαϊκή διερεύνηση της ιστορίας. Ο βιογράφος του Δαρβίνου Ρόναλντ Γουίλιαμ Κλαρκ, στο βιβλίο του The Survival of Charles Darwin εξήγησε την ιστορία χωρίς ωστόσο να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες. Το 1994, ο λέκτορας του Ανοιχτού Πανεπιστημίου της Βρετανίας Τζέιμς Μουρ, εξέδωσε το βιβλίο The Darwin Legend, στο οποίο ισχυρίστηκε πως η Χόουπ είχε επισκεφτεί τον Δαρβίνο κάποια χρονική στιγμή μεταξύ 2 Σεπτεμβρίου και 2 Οκτωβρίου του 1881, περίοδο κατά την οποία απουσίαζαν τα παιδιά του, Φράνσις και Εριέτα αλλά ήταν παρούσα η σύζυγός του, Έμμα. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Μουρ, η Χόουπ έδωσε μία εξωραϊσμένη εικόνα των γεγονότων. Στην ίδια άποψη καταλήγει και ο δρ. Paul Marston^[1], ο οποίος δίνει βαρύτητα στις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στην αρχική δημοσίευση της ιστορίας το 1915 και το μεταγενέστερο γράμμα της Χόουπ.

[Επεξεργασία] Σημειώσεις

[Επεξεργασία] Βιβλιογραφία

• Clark, R.W. (1984) The Survival of Charles Darwin ISBN 0-380-69991-5
• Moore, J. (1994) The Darwin Legend ISBN 0-8010-6318-3

[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Αναφορά στην ιστορία της Λαίδης Χόουπ από τον ιστότοπο talkorigins.org
• Newman, Robert C. (no date) The Darwin Conversion Story: An Update. Biblical Theological Seminary (pdf)
• Marston, Paul. 2002. Charles Darwin and Christian Faith, από το Scibel
• Thompson, Bert. 1991. Did Darwin Repent?, από ApologeticsPress.org
• Πληροφορίες από το αρχείο του Stephen Jay Gould

H αρχική έκδοση του άρθρου βασίστηκε στο αντίστοιχο άρθρο της Wikipedia (ιστορικό)