Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η ακρίβεια αυτού του άρθρου αμφισβητείται. Παρακαλούμε δείτε τη σχετική συζήτηση στη σελίδα συζήτησης του άρθρου.

Ο Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών (ΙΔΕΑ) ήταν μια μυστική οργάνωση αξιωματικών του Ελληνικού Στρατού με αντικομμουνιστικό χαρακτήρα που επηρεάσε την πολιτική πορεία της Ελλάδας.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}

Ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1944 στην Αθήνα^{[εκκρεμεί παραπομπή]} από ένα εκπρόσωπο της «ΕΝΑ» (Ένωση Ελλήνων Αξιωματικών) και έξι αντιπροσώπους της «Τρίαινας», που ήταν αντικομμουνιστικές^{[εκκρεμεί παραπομπή]} και φιλοβασιλικές^{[εκκρεμεί παραπομπή]} οργανώσεις που είχαν ιδρυθεί από αξιωματικούς μονάδων του Ελληνικού Στρατού στην Μέση Ανατολή κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Σκοπός του ΙΔΕΑ ήταν η πλήρης διάλυση του κομμουνιστικού κινήματος και η εγκαθίδρυση και αναπαραγωγή του στρατιωτικού μηχανισμού στην οργάνωση του αστικού μεταπολεμικού κράτους στην Ελλάδα^{[εκκρεμεί παραπομπή]}. Η αντίληψη και ουσιαστική θέση του ΙΔΕΑ ήταν η ταύτιση του στρατού με το έθνος και η πλήρης ανεξαρτησία του από την πολιτική εξουσία. Ουσιαστικός θεσμός έκφρασης των εθνικών συμφερόντων θα ήταν ο ίδιος ο ΙΔΕΑ, ενώ πουθενά στις θέσεις του ΙΔΕΑ δεν αναφέρεται η μοναρχία^{[εκκρεμεί παραπομπή]}.

Την νύχτα 30/31 Μαΐου 1951, μετά την παραίτηση του Αλέξανδρου Παπάγου από το αξίωμα του αρχιστράτηγου με σκοπό να πολιτευθεί, αξιωματικοί του ΙΔΕΑ που πίστευαν ότι η παραίτηση έγινε μετά από πιέσεις της βασιλικής οικογένειας, επιχείρησαν πραξικόπημα που αποτράπηκε μετά από λίγες ώρες με παρέμβαση του ίδιου του Παπάγου.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}. Οι αξιωματικοί που είχαν ηγηθεί της απόπειρας απομακρύνθηκαν από το στρατό αλλά τους δόθηκε αμνηστία. Το ΑΣΣ (Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο), αποφάσισε και πήρε σκληρά μέτρα εναντίον του ΙΔΕΑ όπως προκείπτει από τα πρακτικά που δημοσιεύτηκαν.^[1] Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η πλευρά των υπερασπιστών του ΙΔΕΑ επικεντρωνόταν στο γεγονός ότι το ο εμπνευστής του κινήματος της 30 Μαϊου, o Tαξίαρχoς Χρηστέας, ήταν σε πολεμική διαθεσίμοτητα ως ανάπηρος πολέμου. Το ίδιο και ο Συνταγματάρχης Καραμπότσος, ενώ ο έτερος των πρωτετίων είχε χασει τον αδελφό του στον πόλεμο (Κουρούκλης). Αυτό τεκμηριώνεται από τις ανακρίσεις και τα στρατιωτικά μητρώα των πρωταιτίων.^[2] Στη συνεδρίασή του το ΑΣΣ με συντριπτική πλειοψηφία (16 θετικές, 1 λευκή και 1 αρνητική ψήφο), ζήτησε να μην ψηφίσει ο στρατός στις επόμενες εκλογές, διότι, κατά τον ΑΓΕΣ Θρασύβουλο Τσακαλώτο, υπήρχε κίνδυνος να επηρεαστεί το ελεύθερο πολιτικό φρόνημα των στρατιωτών από τους αξιωματικούς. O ΙΔΕΑ έπαψε να υφίσταται το 1951. Τα πρακτικά αυτών των σημαντικών αποφάσεων του ΑΣΣ διέρρευσαν στον τύπο,^[1] από κύκλους εναντιούμενους στον Παπάγο^{[εκκρεμεί παραπομπή]}. Οι εφημερίδες «Τα Νέα» και «Το Βήμα», με συνεχή δημοσιεύματα τα έτη 1951 και 1952, καλούσαν το ΑΣΣ να δείξει ανεκτικότητα έναντι του ΙΔΕΑ.^[3][4]

[Επεξεργασία] Σημειώσεις

[Επεξεργασία] Πηγές

[Επεξεργασία] Εφημερίδες

Σημείωση: Oι παραπομπές σε εφημερίδες δεν έχουν συντάκτη γιατί είναι στην πρώτη σελίδα ως κύριο θέμα.

• Τμήμα των πρακτικών των ανακρίσεων , Λεονταρίτης, "Ο Παπάγος, το στέμα και οι Αγγλοι"
• «Το Βήμα» μέμφεται τη βούληση του ΑΣΣ να απέχει ο στρατός από τις εκλογές, για να μην επηρεαστεί το φρόνημα των στρατιωτών, Εφημερίδα «Το Βήμα», 19 Αυγούστου 1951
• Δημοσίευση των πρακτικών του ΑΣΣ, Εφημερίδα «Το Βήμα», 21 Αυγούστου 1951
• «Τα Νέα» καλούν το ΑΣΣ να μην δημιουργεί προβλήματα στον στρατό ασχολούμενο με τον ΙΔΕΑ: «Οι άκαιροι δίκες και οι αναδρομικές διώξεις σε τίποτα δεν ωφελούν τον στρατό[...]», Εφημερίδα «Τα Νέα», 7 Ιανουαρίου 1952

[Επεξεργασία] Βιβλία

• «Ο Παπάγος, το Στέμμα και οι Άγγλοι», Λεονταρίτης
• "Φαινόμενα Τρομοκρατίας. Ο ελληνικός νεοφασισμός μέσα από τα αρχεία των Μυστικών Υπηρεσιών", Νίκος Κλειτσίκας http://www.nikosklitsikas.gr/ , Andrea Speranzoni, Προσκήνιο, Αθήνα 2003 (http://www.nikosklitsikas.gr/terrorismo_gr.html)